Wymiana zaworu przełączającego – to warto sprawdzić

Podstawową informacją na temat tego, z jakim produktem mamy do czynienia w instalacji, jest jej opis techniczny lub zasada działania. Powinna ona znajdować się w dokumentacji projektowej, jednak w razie potrzeby można kierować się oznaczeniem produktu.

1. Oznaczenie produktowe

Oznaczenie zaworu przełączającego (nazwa, numer indeksu, najważniejsze parametry) znajduje się zwykle na siłowniku. Wyjątkiem są zawory przełączające, które współpracują z odrębnym siłownikiem. Wtedy należy zawsze sprawdzić zarówno model zaworu, jak i tabliczkę znamionową siłownika. Znając dokładniejsze dane, można sprawdzić, czy siłownik występuje w aktualnej ofercie producenta, czy należy szukać zamiennika.

2. Przydatne zamienniki

W odnalezieniu zamiennika pomocne są tzw. katalogi lub listy zamienników. Przykładowym zaworem przełączającym, który został wycofany z oferty, jest zawór ESBE serii VZB. Serią, która zastępuje serię VZB, jest seria VZD. Może zdarzyć się na przykład, że jeden produkt będzie dobrym odpowiednikiem zaworów o różnych parametrach (np. ESBE VZD162  dla VZB162 DN15 Kvs 3,5 m3/h G ¾" IP40 oraz VZB162 DN20 Kvs  6,5 m3/h G 1" IP40). W razie potrzeby warto sięgać również po doradztwo techniczne, gdyż nie wszystkie stare zawory przełączające mają swoich „następców”.

3. Kluczowe parametry

Podstawową kwestią związaną z wymianą zaworu przełączającego jest pytanie o parametry instalacji. Są to m.in. wartość Kvs wyrażane w m³/h, DN, rodzaj przyłącza, gwintu lub złączki. Należy również uwzględniać ewentualne zmiany w instalacji, które mogą mieć np. wpływ na wartość Kvs albo wybór innego typu zaworu (z dodatkowym złączem elektrycznym). Istnieją również systemy, w których wymagane są specyficzne zawory przełączające. Są to np. instalacje z obiegami zamkniętymi, gdzie stosuje się zawory strefowe z napędem elektrycznym i sprężyną zwrotną.

Ważnymi parametrami dla inwestora są również szczelność oraz wytrzymałość zaworu przełączającego. Tym bardziej, jeśli jest on stosowany w instalacji grzewczej, która z założenia ma być instalacją energooszczędną i bezawaryjną (np. instalacja z pompą ciepła). Warto także wiedzieć, że zdecydowana większość zaworów przełączających jest odporna na korozję (dzięki temu, że została wyprodukowana z odpowiedniego surowca lub ma powłokę wykonaną np. z niklu).

4. Części zapasowe

Zdarza się, że instalator nie musi wymieniać całego zaworu przełączającego. Najczęściej możliwa jest wymiana wnętrza zaworu oraz siłownika, z którym współpracuje. Dużym plusem jest, jeśli siłownik można wymienić za pomocą kilku prostych kroków bez demontażu całego zaworu (jest to m.in. możliwe w zaworze ESBE serii VZD). W wyjątkowych sytuacjach instalator musi wymienić zamontować w instalacji nowy produkt.

5. Inne kwestie

Zawór przełączający, który wymaga wymiany, to nie tylko zawór, który jest już wyeksploatowany. Inne objawy, które wskazują na potrzebę sprawdzenia i naprawy zaworu lub jego wymiany to przepuszczanie wody lub zacinanie się zaworu.

Zawór można wymienić zarówno na nowy model, jak i na inny produkt, który spełnia wszystkie wymagania techniczne. Przykładowo, w instalacjach z pompami ciepła, zamiast zaworów serii VZD wykorzystuje się także nieco wolniejsze, ale równie wytrzymałe zawory serii MBA130.

Niezależnie od dokonanego wyboru należy zadbać o właściwy montaż nowego zawory przełączającego oraz zapewnienie odpowiednich warunków w pomieszczeniu, w którym będzie pracować. Zawsze należy upewnić się, że warunki temperaturowe pomieszczenia są odpowiednie, a poziom wilgoci utrzymuje się na poziomie niewpływającym na prawidłową eksploatację urządzeń. Ujemne temperatury i inne niekorzystne warunki otoczenia negatywnie wpływają na pracę siłownika. W niektórych modelach (gdy siłowniki stanowią odrębny produkt), temperatura otoczenia może spaść do -5 °C. Im dłużej zawór będzie bezawaryjnie pracował po wymianie części lub po całkowitej zamianie, tym lepiej dla inwestora.