Łazienka dla osób o ograniczonej mobilności

Dostosowując istniejącą łazienkę do potrzeb osób starszych i niepełnosprawnych, należy zwrócić uwagę na komfort, bezpieczeństwo i zapewnienie choćby częściowej samodzielności osobom o ograniczonej mobilności. Oprócz wyposażenia łazienki w przyjazne rozwiązania – takie jak uchwyty przy misce ustępowej, uchwyty i siedzisko pod natryskiem, meble i przybory o łagodnych krawędziach czy wyposażenie szklane z trudno tłukącego się szkła hartowanego – konieczny może być remont wprowadzający bezpieczne rozwiązania.

Armatura i montaż przyborów

Łazienka taka powinna być „skrojona na miarę” i zaprojektowana indywidualnie, ponieważ wysokość i sposób montażu miski ustępowej musi zostać dostosowany do wzrostu i możliwości osoby z niej korzystającej. Osoba starsza lub na wózku potrzebuje miski większej oraz zamontowanej wyżej niż zwykle, a deska powinna mieć odpowiednie wycięcie.

Również umywalka musi być dostosowana do potrzeb – np. dla osoby poruszającej się na wózku nie może być zamontowana za wysoko, ale musi też umożliwiać wjechanie pod nią i łatwe skorzystanie. Nie może więc być nazbyt szeroka (aby można było sięgnąć do baterii), nie może się też pod nią znajdować szafka umywalkowa czy postument.

Armatura umywalkowa i natryskowa dla osoby starszej lub niepełnosprawnej powinna umożliwiać łatwe uruchamianie, ustawianie siły oraz zamykanie strumienia wody, a także zapobiegać uruchomieniu strumienia wody o zbyt wysokiej temperaturze. Należy zastosować model jednouchwytowy z termostatem, a w przypadku umywalki – także z długą wylewką, co dodatkowo ułatwia korzystanie z umywalki. Na rynku dostępne są też baterie elektroniczne, które umożliwiają bezdotykowe uruchomienie strumienia wody (na podstawie sygnału z czujnika optoelektrycznego) oraz ustawienie stałej temperatury na termostacie. Ważnym aspektem jest także funkcja automatycznego zamykania wypływu wody. Zarówno armatura, jak i przybory sanitarne mogą mieć odpowiednią powłokę antybakteryjną, która ułatwia utrzymanie urządzeń w czystości.

Czytaj także: Jak wybrać zlewozmywak >>

Bezpieczny natrysk

Rozwiązaniem kluczowym dla bezpieczeństwa i samodzielnego korzystania z łazienki przez osobę starszą lub niepełnosprawną jest natrysk typu walk-in, w którym część natryskowa połączona jest z łazienką bezstopniowo (bez progu, cokoliku czy brodzika). Ułatwia to wejście pod prysznic lub umożliwia wjechanie na wózku inwalidzkim.

Do wykonania takiego natrysku konieczne jest odwodnienie zamontowane w przegrodzie – punktowe, liniowe, narożne (w podłodze) lub ścienne (w dolnej części ściany), do którego prowadzi lekki spadek (od 1 do 2,5%). Przy doborze odwodnienia bierze się pod uwagę jego przepustowość, zależną od średnicy korpusu (zasyfonowanej części z żeliwa, stali nierdzewnej lub tworzywa ABS) i wynoszącą według katalogów producentów od 0,4 do 0,8 l/s. Istnieją też rozwiązania o dużej wydajności, np. 1,5 l/s. Średnica odpływu powinna wynosić co najmniej DN 50. Natomiast dobierając wykończenie (maskownicę) odwodnienia, należy się zdecydować na rozwiązanie odporne na obciążenia od wózka inwalidzkiego.
Dla prawidłowego funkcjonowania odwodnienia kluczowe jest jego prawidłowe wykonanie. Przestrzeń podpłytkową wypełnia się zwykle jastrychem. Korpus wraz z rynną odpływową musi być właściwie zaizolowany (najlepiej za pomocą hydroizolacyjnego rozwiązania oferowanego przez producenta), prawidłowo osadzony i wypoziomowany w posadzce – tak, żeby zachować odpowiedni spadek w kierunku pionu kanalizacyjnego.

W przypadku remontu łazienki w starym budownictwie osiągnięcie odpowiedniego spadku od odpływu do pionu kanalizacyjnego może być niemożliwe. Wynika to np. ze zbyt małej grubości istniejącej przegrody poziomej, w której miałoby być prowadzone odwodnienie. Rozwiązaniem może być zastosowanie odpływu punktowego (kratki ściekowej) ze zintegrowaną niewielką pompą – całość przystosowana jest do zamontowania w posadzce natrysku. Odpływ spod prysznica jest grawitacyjnie kierowany do kratki położonej w najniższym punkcie natrysku, stąd pompa, zużywając stosunkowo niewielką ilość prądu, przetłacza ścieki przewodem ciśnieniowym (np. 1”) do najbliższego pionu kanalizacyjnego. Rozwiązanie z pompą sprawdzi się także w sytuacji, gdy wydzielana jest dodatkowa łazienka albo na ten cel adaptowane pomieszczenie o innej funkcji. Odległość od pionu kanalizacyjnego czy lokalizacja odwodnienia poniżej odpływu do kanalizacji (np. w piwnicy) nie jest wówczas barierą w zaaranżowaniu łazienki w wybranym miejscu.

Układ z pompą ma wysokość montażową przystosowaną do zabudowy w posadzce oraz wykończenie kratki odporne na obciążenie wózkiem inwalidzkim.

Bezpieczna posadzka – z ogrzewaniem podłogowym

Posadzka części natryskowej powinna zostać wykończona płytkami antypoślizgowymi, a więc wyposażonymi w reliefy lub ryfle, pokrytymi szkliwem czy impregnatem antypoślizgowym. Ryzyko poślizgnięcia się na mokrej posadzce dotyczy także części pomieszczenia poza natryskiem. Oprócz płytek antypoślizgowych można rozważyć rozwiązanie systemowe – miejscowe ogrzewanie podłogowe. W przypadku remontu łazienki, szczególnie w budynku wielorodzinnym, można zastosować ogrzewanie elektryczne, które nie jest powiązane z instalacją c.o. Wymaga ono odpowiedniego wykonania (z warstwą przeciwwilgociową), ale jego obecność przyspiesza wysychanie podłogi i ogranicza ryzyko poślizgnięcia i upadku.

Planując ogrzewanie podłogowe w łazience z natryskiem walk-in, należy szczególnie starannie zaplanować wykonawstwo. W przypadku odwodnień punktowych, liniowych czy narożnych, jeśli w łazience mamy do czynienia z ogrzewaniem z mat lub kabli elektrycznych, należy szczególnie uważać, by nie uszkodzić tych instalacji oraz uniknąć podgrzania syfonu i odparowania zamknięcia wodnego (w przeciwnym wypadku zapachy z kanalizacji będą przenikać do łazienki). W takiej sytuacji warto rozważyć odwodnienie ścienne. Nie ingeruje ono w posadzkę, a dodatkowo wyróżnia się niską zabudową (na rynku dostępne są rozwiązania o wysokości nawet 65 mm), co może się okazać istotne w przypadku remontu. Podobne znaczenie może mieć mała głębokość montażu i możliwość zastosowania tego rozwiązania nie tylko w ścianie pełnej, ale też gipsowo-kartonowej. Systemy te mogą być łatwe do zamontowania – instalatorzy mają możliwość wykorzystania metody montażu podtynkowego lub metody zatrzaskowej.

Możliwość wezwania pomocy

Łazienkę dla osoby starszej (szczególnie o ograniczonej mobilności) lub niepełnosprawnej warto wyposażyć także w instalację alarmowo-przywoławczą (bezprzewodową). Dobrym rozwiązaniem jest np. przycisk pociągowy – osoba znajdująca się w łazience uruchamia alarm, ciągnąc za sznurek, do którego dosięgnie nawet wtedy, gdy się przewróci. Pociągnięcie sznurka jest odpowiednikiem naciśnięcia przycisku uruchamiającego alarmu. Powoduje to włączenie sygnalizatora optyczno-akustycznego umieszczonego nad drzwiami na zewnątrz łazienki. Zestaw taki może być wykonany jako bezprzewodowy i nie wymaga przystosowania instalacji elektrycznej.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!