Budynek energooszczędny – wprowadzenie
Dom pasywny
Politechnika Poznańska
Stale przybywa klientów zainteresowanych budownictwem energooszczędnym – coraz więcej osób chce mieszkać i pracować w takich budynkach. Powodów jest wiele, najważniejszymi są rosnące ceny energii, wzrastająca świadomość ekologiczna społeczeństwa i dostępność nowoczesnych technologii. Odpowiedzią na takie zapotrzebowanie rynku powinna być kompleksowa oferta produktów i usług inżynierskich obejmująca projektowanie, wznoszenie i eksploatację budynków o niskim zapotrzebowaniu na energię.
Wzrost zainteresowania budownictwem energooszczędnym wymaga od specjalistów związanych z branżą solidnego rozpoznania zagadnienia i nabycia umiejętności właściwego projektowania i realizowania obiektów tego rodzaju. W literaturze dostępnych jest wiele ogólnych informacji o budownictwie energooszczędnym i pasywnym dla czytelników mających wiedzę techniczną na różnym poziomie, jednak inżynierowie potrzebują konkretnych wytycznych i liczb.
W Polsce nie ma niestety oficjalnych wytycznych dotyczących budownictwa energooszczędnego czy pasywnego. Pojawiające się materiały są adaptacją wytycznych zagranicznych, głównie niemieckich [1], lub opracowaniami własnymi organizacji pozarządowych [2–4]. Dostępnych jest również kilka polskojęzycznych książek [5–8] będących raczej opisami doświadczeń z realizacji budynków niż wytycznymi projektowymi czy obliczeniowymi.
Wyrywkowe informacje można też znaleźć w opracowaniach producentów i dostawców rozwiązań dla budownictwa energooszczędnego: izolacji cieplnych, stolarki budowlanej, źródeł ciepła czy instalacji ogrzewania i wentylacji. Różna jakość i pochodzenie tych materiałów wywołują pewne zamieszanie informacyjne i fałszywe uproszczenie tej tematyki.
W rzeczywistości budynek energooszczędny to nie tylko prosta bryła, duże przeszklenia i kolektory słoneczne na dachu, jak się powszechnie sądzi. Nie każdy budynek mający cechy budynku energooszczędnego nim jest, a i jeden energooszczędny budynek drugiemu nierówny.
Czym jest budynek energooszczędny?
Lista kontrolna domu pasywnego
|
Należy wyraźnie zaznaczyć, że zagadnienie budownictwa energooszczędnego nie dotyczy jedynie budynków jednorodzinnych. Obejmuje również budynki zamieszkania zbiorowego, użyteczności publicznej, obiekty handlowe, sportowe, produkcyjne i wszystkie inne, których eksploatacja wiąże się ze zużyciem energii na wytworzenie i utrzymanie warunków komfortu wewnętrznego, czyli ogrzewanie, chłodzenie, wentylację, klimatyzację, przygotowanie ciepłej wody użytkowej, oświetlenie wbudowane itp.
Każdy z tych procesów wymaga zasilania systemu energią w ilościach zależnych od jego jakości energetycznej (sprawności czy efektywności) i sposobu eksploatacji.
Eksploatacja budynku wiąże się ze zużyciem energii, którego wielkość szacowana jest obliczeniowo już na etapie koncepcji i projektowania obiektu. Oceny dokonuje się, wyznaczając sezonowe (roczne) zapotrzebowanie na energię użytkową, końcową i pierwotną, podawane w kWh/rok.
Opisuje ono odpowiednio:
- ilość energii zużywanej bezpośrednio w pomieszczeniach o regulowanej temperaturze,
- ilość energii dostarczanej do budynku, czyli z uwzględnieniem sprawności jej wytwarzania, akumulacji, dystrybucji i wykorzystania,
- ilość nieodnawialnej energii pierwotnej dostarczanej do budynku uwzględniającą nakłady na wytworzenie i dostarczenie nośnika energii lub samej energii do budynku.
Sezonowe zapotrzebowanie na energię jest podstawą klasyfikowania budynków pod kątem energochłonności do umownych klas: budynek energochłonny, energooszczędny, niskoenergetyczny, pasywny, zeroenergetyczny, plusenergetyczny itd. (rys. 1). Jest to skala otwarta – każdej klasie przypisano określony zakres zapotrzebowania na energię w budynku podawany w kWh/m2rok.
Upraszczając, można stwierdzić, że budynki spełniające obowiązujące standardy energetyczne to budynki standardowe, natomiast każdy budynek o właściwościach skutkujących niższym niż wymagane standardowe zapotrzebowanie na energię jest budynkiem energooszczędnym. Kolejne grupy budynków, o jeszcze niższym zapotrzebowaniu na energię, to niskoenergetyczne i pasywne.
Kiedy zastosowane w budynku rozwiązania pozwalają na niemal całkowite uniezależnienie od zewnętrznych dostaw energii, jest to budynek zeroenergetyczny lub okołozeroenergetyczny. Ostatnim wariantem są budynki aktywne (plusenergetyczne), które wytwarzają więcej energii, niż potrzebują, a ta nadwyżka jest odprowadzana do zewnętrznego systemu energetycznego.
Dwie najwyższe klasy energetyczne zasługują na uwagę. Budynek zeroenergetyczny uzyskuje w skali roku zerowy bilans energetyczny, co wcale nie oznacza, że zupełnie nie zużywa on energii. W ciągu roku w budynku tym występują okresy poboru oraz nadmiaru (produkcji) energii, która przekazywana jest wtedy do zewnętrznego systemu energetycznego lub magazynowana.
W budynku plusenergetycznym produkcja energii znacznie przewyższa jego zapotrzebowanie i w skali roku budynek ten okazuje się producentem, a nie jedynie konsumentem energii.
Celem budownictwa energooszczędnego jest zawsze maksymalne ograniczenie zapotrzebowania na energię w procesie eksploatacji budynku. Nie ma niestety jednego uniwersalnego przepisu na budynek energooszczędny, według którego można by je wszystkie projektować.
Budynek energooszczędny to zbiór właściwie dobranych i uzasadnionych rozwiązań technicznych pozwalających na maksymalne w danych warunkach ograniczenie zużycia energii przy zachowaniu warunków komfortu wewnętrznego.
Wybór tych rozwiązań powinien być każdorazowo przeprowadzany indywidualnie dla danej inwestycji i uzasadniony obliczeniowo, ponieważ w pewnych warunkach nie wszystkie rozwiązania są efektywne czy uzasadnione, a niektóre niewłaściwie zastosowane mogą nawet pogarszać bilans energetyczny budynku.
Przeczytaj: Rozdzielanie zysków ciepła w obliczeniach charakterystyki energetycznej budynków >>
Obliczenia i analizy przeprowadza się według określonych procedur opracowanych dla rozwiązań budownictwa energooszczędnego. Jak wspomniano, w Polsce nie istnieje oficjalny zbiór wytycznych i metodologii obliczeniowych dla budynków energooszczędnych.
Część projektantów próbuje wykorzystywać do takich obliczeń procedury opisane w metodologii certyfikacji energetycznej budynków. Jednak mimo pozornych podobieństw i zbieżności jednostek wyników metodologia ta nie nadaje się do obliczeń energetycznych budynków o podwyższonym standardzie energetycznym. Nie jest ona w stanie poprawnie opisać, a przez to oddać wpływu szczególnych rozwiązań technicznych oraz strumieni energii wykorzystywanych w budynku energooszczędnym.
Od czego zależy energochłonność?
Energochłonność budynku opisywana jest wieloma zmiennymi, które zależnie od wzajemnej konfiguracji i warunków lokalnych kształtują jego zapotrzebowanie na energię. Czynniki te można podzielić na trzy podstawowe grupy związane z: samym budynkiem, jego wyposażeniem instalacyjnym oraz sposobem eksploatacji budynku i instalacji (rys. 2).
Pierwsza grupa czynników związana jest z budynkiem – jego bryłą, lokalizacją i orientacją geograficzną. Kształt i złożoność bryły budynku opisywane są współczynnikiem A/V, którego wartość jest wskazówką dotyczącą predyspozycji budynku do energooszczędnego kształtowania komfortu wewnętrznego.
Wysokie współczynniki A/V mają budynki o rozbudowanej powierzchni przegród zewnętrznych, złożonej bryle, a tym samym z wieloma mostkami cieplnymi, przez co nie mają one ponadprzeciętnych właściwości energetycznych (rys. 3). Budynki o niskim współczynniku A/V mają prostą i zwartą bryłę, czyli małą powierzchnię przegród zewnętrznych odpowiedzialnych za straty ciepła.
Rys. 3. Przykłady budynków: a) o rozbudowanej bryle zwiększającej straty ciepła, b) o bryle z cechami budownictwa energooszczędnego, ale bez optymalizacji innych elementów, c) o energooszczędnej bryle z optymalnym przeszkleniem i ochroną przeciwsłoneczną
Źródło: Autor
Bryle budynku należy zapewnić optymalną izolację cieplną przegród zewnętrznych, właściwe pod względem cieplnym rozwiązania detali konstrukcyjnych oraz odpowiednią szczelność powietrzną eliminującą niekontrolowane strumienie powietrza zewnętrznego w budynku.
Kolejną cechą opisującą energochłonność bryły budynku jest jej przeszklenie. W porównaniu do przegród nieprzeźroczystych okna wciąż mają kilkukrotnie gorsze właściwości cieplne. Z jednej strony oznacza to, że duże okna w budynku są niepożądane, ponieważ są źródłem zwiększonych statycznych strat ciepła. Jednak z drugiej strony w zimie okna są źródłem darmowych zysków ciepła od promieniowania słonecznego, czyli powinno być ich jak najwięcej na nasłonecznionych elewacjach. Z kolei latem duże okna zwiększają ryzyko przegrzania budynku.
I tu zaczyna się rola inżyniera projektanta, który na podstawie wariantowego bilansu energetycznego podejmuje decyzję o ilości i lokalizacji przeszkleń w budynku. Koniecznie należy przeprowadzić analizę ryzyka przegrzewania budynku latem i w okresach przejściowych – budynek ma być energooszczędny nie tylko zimą.
W obliczeniach tych uwzględnia się również orientację geograficzną budynku, jego lokalizację i najbliższe otoczenie. W budynku o niskim zapotrzebowaniu na energię czynniki te nabierają dużego znaczenia. Na przykład zacienienie, wystawienie na działanie wiatru, położenie w dolinie czy nawet rozkład pomieszczeń w budynku zmieniają sezonowe zapotrzebowanie na energię (rys. 4).
Maksymalne wykorzystanie zysków ciepła od promieniowania słonecznego do ogrzewania i przygotowania c.w.u. jest podstawowym założeniem budownictwa energooszczędnego.
Rys. 4. Lokalizacja w dolinie ogranicza zyski ciepła od słońca, a wyeksponowanie budynku na działanie wiatru zwiększa straty ciepła. Pożądana ekspozycja południowa z drzewami liściastymi od południa i osłoną z roślin zimozielonych od północy
Źródło: Autor
Druga grupa czynników dotyczy wyposażenia technicznego i instalacyjnego budynku. Wpływ na energochłonność ma zarówno ilość, jak i rodzaj zastosowanych systemów energetycznych. Teoretycznie dwa identycznie wyglądające i skonstruowane budynki mogą mieć różne roczne zapotrzebowanie na energię właśnie ze względu na odmienne wyposażenie techniczne i instalacyjne.
Na przykład w pierwszym budynku z wentylacją naturalną źródłem ciepła będzie kocioł gazowy, a drugi, z wentylacją mechaniczną z odzyskiem ciepła i GWC, ogrzewany będzie pompą ciepła z wymiennikiem gruntowym, a na dachu zamontowane zostaną kolektory słoneczne i panele PV.
Rola inżyniera projektanta jest w przypadku tej grupy czynników ogromna. Decyzje o wyposażeniu technicznym i instalacyjnym budynku nie mogą być podejmowane pochopnie, bezpodstawnie czy też z przyzwyczajenia i rutyny. Konieczne jest indywidualne podejście do każdego obiektu, uwzględniające ilość i rodzaj potrzebnej w budynku energii, sposób jego eksploatacji, dostępne media, parametry robocze systemów energetycznych, rachunek ekonomiczny i wiele innych.
W budynkach energooszczędnych zaleca się maksymalne wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii i traktowanie ich jako priorytetowych. Energia ze źródeł odnawialnych może być pozyskiwana zarówno w systemach aktywnych, jak i pasywnych, stosuje się odzysk ciepła i chłodu oraz inne niekonwencjonalne metody pozyskiwania i konwersji energii.
Zaleca się zasilanie w energię z wysoką sprawnością wytwarzania i przesyłu, jak np. kogeneracja czy trigeneracja lokalna. Budownictwo energooszczędne jest otwarte na wszelkiego rodzaju nowe rozwiązania poprawiające efektywność energetyczną. W wypadku złożonych systemów i instalacji należy uwzględnić ich wzajemne oddziaływanie, przewidzieć integrację oraz automatyzację pracy. Zdarza się, że wyniki tych analiz powodują zmiany w bryle czy orientacji budynku w celu polepszenia jego wyniku energetycznego.
Trzecia grupa czynników wpływających na energochłonność budynku związana jest bezpośrednio z jego eksploatacją. Oczywisty jest wpływ parametrów komfortu w budynku na zapotrzebowanie energii, a także harmonogram pracy systemów komfortu.
Najwłaściwszym rozwiązaniem są tu układy automatycznej regulacji, które gwarantują energooszczędne zasilanie budynku, dostarczając jedynie potrzebną w danej chwili ilość energii. Nie dopuszczają one do przegrzewania czy wychładzania pomieszczeń, wyłączają niepotrzebne systemy i realizują dobowe, tygodniowe czy roczne harmonogramy pracy.
Nie można pomijać wpływu użytkowników na energooszczędną eksploatację budynku. Dobre praktyki i edukacja na temat oszczędzania energii potrafią przynieść wymierne wyniki w postaci obniżonych rachunków za media. W wypadku budownictwa energooszczędnego rola i wpływ użytkowników są na tyle duże, że opracowano już podręczniki dla mieszkańców i użytkowników takich domów [9–11], pozwalające lepiej zrozumieć działanie budynku, wykorzystać wszystkie jego zalety i poznać ograniczenia.
Budynek energooszczędny, wyposażony w złożone systemy energetyczne, wymaga od użytkownika uwagi i odpowiedniej obsługi, polegającej chociażby na wymianie filtrów, wykrywaniu nieprawidłowości czy przestrzeganiu kalendarza czynności serwisowych. Zaniedbania w tej materii doprowadzą do zwiększenia zużycia energii, niedotrzymania parametrów komfortu wewnętrznego, a w drastycznych przypadkach do uszkodzenia struktury budynku i systemów energetycznych.
|
Jak budować energooszczędnie?
W wypadku budownictwa energooszczędnego ogromny wpływ na uzyskany ostatecznie wynik energetyczny ma również proces budowy budynku – jego wznoszenia, uzbrajania w systemy energetyczne i wykańczania. Podstawową trudnością jest brak odpowiednio wykwalifikowanej kadry. Skutkuje to różnego rodzaju wadami systemowymi, technologicznymi i wykonawczymi oraz zaniedbaniami.
Przeczytaj: Ograniczanie zużycia energii w budynkach >>
Brakuje świadomości ich późniejszego wpływu na wynik energetyczny budynku, pokutują też przyzwyczajenia z budownictwa tradycyjnego, o dużej „tolerancji” wykonania. Bardzo często błędy związane są z ciągłością osłony cieplnej i szczelnością powietrzną bryły budynku.
Kolejna grupa błędów dotyczy systemów i instalacji wyposażenia technicznego. O ile te drugie są w większości możliwe do poprawienia, o tyle błędy z pierwszej grupy są trudne do wykrycia i prawie niemożliwe do usunięcia w prosty sposób, szczególnie gdy dotyczą elementów już przykrytych innymi warstwami budowlanymi.
Uniknięcie tego rodzaju błędów wymaga szczególnego nadzoru i kontroli na poszczególnych etapach budowy budynku energooszczędnego. Aby zobrazować i ułatwić to zadanie, Polski Instytut Domów Pasywnych stworzył tzw. listę kontrolną domu pasywnego, którą z powodzeniem można wykorzystywać również przy realizacjach innych budynków. Składa się ona z dziewięciu punktów, w których podano konkretne wymagania dla każdego z decydujących etapów inwestycji.
Realizacja punktu następnego uwarunkowana jest pozytywnym wynikiem kontroli poprawności wykonania punktu poprzedniego. Jedynie w taki sposób można zagwarantować uzyskanie zakładanego wyniku energetycznego budynku polegającego na niskim zapotrzebowaniu na energię.
Punkt pierwszy listy kontrolnej dotyczy sprawdzenia i oceny projektu zagospodarowania działki pod kątem identyfikacji i uwzględnienia czynników wpływających na zapotrzebowanie na energię w budynku. Zagospodarowanie działki musi umożliwiać południową ekspozycję przeszklonej fasady budynku, bez stałych elementów zacieniających w otoczeniu, np. sąsiednich budynków czy dużych drzew iglastych.
Przeczytaj: Nowe możliwości energooszczędnego budownictwa pasywnego >>
Roślinność na działce nie może powodować niepożądanego zacienienia, również w przyszłości. Właściwie zaplanowane rośliny mają wspomagać energooszczędność budynku: zacieniające latem od południa drzewa liściaste odsłaniają elewację zimą, a otulina z roślin iglastych od północy osłania budynek przed naporem wiatru. Niestety, trudno o działki idealne.
Oznacza to, że w zależności od istniejących warunków lokalnych projektant musi wybrać możliwe do zastosowania rozwiązania i systemy budownictwa energooszczędnego, odrzucając te w danych warunkach nieefektywne.
Drugi punkt dotyczy weryfikacji wstępnej koncepcji budynku. Należy się upewnić, że obejmuje ona zwartą bryłę budynku o prostych przegrodach i korzystnym współczynniku A/V. Duże przeszklenia muszą się znajdować od strony południowej, a przeszklenie elewacji północnych i wschodnich ma zostać ograniczone do minimum.
Stałe elementy zacieniające powinny umożliwiać osiąganie zysków ciepła zimą i zapobiegać przegrzaniu budynku latem. Kształt budynku ma umożliwiać wykorzystanie kolektorów słonecznych i paneli PV. Garaże i dobudówki powinny być lokalizowane od strony północnej, polepszając izolacyjność cieplną obudowy budynku.
W określonych warunkach zaleca się łączenie budynków w zespoły bliźniacze lub szeregowe w celu ograniczenia statycznych strat ciepła. Rozkład pomieszczeń w budynku ma minimalizować rozległość instalacji i uwzględniać strefy temperaturowe. Dla takich założeń już na etapie koncepcji wykonać trzeba wstępne obliczenia energetyczne, stosując specjalne pakiety obliczeniowe, np. PHVP (projektowanie wstępne budynków pasywnych).
Na tym etapie koniecznie należy sprawdzić również możliwość i wymagania dotyczące uzyskiwania subwencji dla budownictwa energooszczędnego. Jeśli koncepcja budynku nie zawiera podstawowych rozwiązań budynku energooszczędnego lub nie gwarantuje założonego wyniku energetycznego, decyzja ta musi zostać poparta właściwą argumentacją albo konieczna jest zmiana koncepcji budynku.
Trzeci punkt listy podaje wymagania stawiane zawartości i szczegółowości projektu architektoniczno-budowlanego. Musi on zawierać informacje o grubościach i materiałach izolacji cieplnych oraz szczelności powietrznej przegród zewnętrznych, rozwiązaniach zmierzających do eliminacji mostków cieplnych, rodzaju i lokalizacji źródeł energii i instalacji wewnętrznych oraz zapewnieniu przestrzeni niezbędnej do rozprowadzenia instalacji technicznych w budynku. Przewody instalacji sanitarnych powinny być możliwie krótkie i izolowane cieplnie.
Przeczytaj: Bilans cieplny w budynku. Zastosowanie izolacji transparentnych (cz. 1) >>
Punkt czwarty to ocena ogólnobudowlanego projektu wykonawczego. Musi zawierać szczegółowe wytyczne dotyczące parametrów izolacji cieplnych, zapewnienia ich ciągłości, eliminacji lub uwzględnienia mostków cieplnych, zapewnienia szczelności powietrznej budynku, szczególnie na styku elementów konstrukcyjnych, oraz wielkości i parametrów technicznych stolarki okiennej wraz z rozwiązaniem chroniącym przed przegrzaniem latem. Na tym etapie konieczne są obliczenia wskaźników energetycznych budynku przy wykorzystaniu PHPP (pakietu do projektowania budynków pasywnych).
Piąty punkt kontrolny to ocena projektu wykonawczego instalacji wentylacyjnej. Rozprowadzenie instalacji powinno gwarantować krótkie trasy kanałów wentylacyjnych, które powinny mieć gładkie ściany wewnętrzne i muszą być izolowane cieplnie. Sprawdzić należy organizację wymiany powietrza, która musi gwarantować przewietrzanie wszystkich pomieszczeń oraz spełnienie wymagań higienicznych i cieplnych.
Sprawdzane jest rozwiązanie i parametry regulacji hydraulicznej instalacji wentylacyjnej, która ma zapewniać odpowiednie strumienie powietrza i komfort akustyczny w całym budynku oraz zbilansowanie strumieni powietrza. Projekt musi uwzględniać osprzęt pomiarowo-regulacyjny, sprawdzenie szczelności instalacji, tłumienie hałasu i środki ochrony przeciwpożarowej. W wypadku jakichkolwiek braków lub wątpliwości projekt należy skorygować albo uzupełnić przed realizacją kolejnych etapów inwestycji.
Punkt szósty obejmuje kontrolę projektu wykonawczego pozostałych instalacji w budynku. Instalacje kanalizacyjna i wody użytkowej muszą mieć możliwie krótkie trasy przewodów, a przewody i elementy armatury muszą być dobrze ocieplone w celu ograniczenia strat ciepła i zapobiegania pojawieniu się kondensatu na zimnych powierzchniach przewodów.
Przeczytaj: Projektowanie i użytkowanie nowoczesnego systemu zintegrowanej wentylacji >>
W kanalizacji preferowany jest jeden pion kanalizacyjny z poddachowym zaworem napowietrzającym w celu eliminacji przebicia dachu rurą wywiewną. W miarę możliwości należy unikać przepustów w szczelnych powietrznie przegrodach zewnętrznych budynku. Przejścia przewodów wszystkich instalacji, z elektryczną czy teleinformatyczną włącznie, przez przegrody należy zaprojektować i wykonać jako powietrznie szczelne.
Dodatkowo sprawdzeniu podlega jakość wykonania całego wyposażenia technicznego budynku oraz klasa energetyczna dużego AGD i oświetlenia przewidzianego w budynku.
Punkt siódmy dotyczy praktycznej kontroli wykonania i kryteriów odbioru robót ogólnobudowlanych. Zaleca się częste inspekcje jakości wykonania robót na budowie. Należy je wykonywać zgodnie z harmonogramem robót, tak aby można było dokonać sprawdzeń, dopóki określone elementy są dostępne. Kontrole te obejmują sprawdzenie realizacji rozwiązań eliminujących mostki cieplne, ocenę jakości prac izolacyjnych pod kątem ciągłości izolacji cieplnej oraz unikania szczelin i pustek powietrznych, sprawdzenie szczelności powietrznej szczególnie w miejscach połączeń przegród poprzez inspekcję i wykonanie próby ciśnieniowej n50 już na tym etapie budowy. Wykryte tak wcześnie błędy są jeszcze możliwe do usunięcia.
Przeczytaj: Ile kosztuje wentylacja w budynku pasywnym? >>
Ósmy punkt obejmuje sprawdzenie wykonania i kryteria odbioru instalacji wentylacyjnej. Kontroli poddaje się ogólną jakość prac, szczelność powietrzną przejść przez przegrody, czystość i szczelność kanałów, dostęp obsługowy do centrali wentylacyjnej, izolacje cieplne i akustyczne, wykonanie regulacji wydatku powietrza w normalnym trybie pracy instalacji i sprawdzenie poboru mocy elektrycznej.
Sprawdzeniu podlega czystość filtrów w centrali oraz nastawy układu automatycznej regulacji. W wypadku zastosowania gruntowego wymiennika ciepła (GWC) dodatkowa kontrola dotyczy czystości wymiennika i jego przepustowości oraz zabezpieczenia przed wtórnym zanieczyszczeniem i gromadzeniem kondensatu. Wszelkie nieprawidłowości muszą zostać usunięte.
Ostatni punkt listy kontrolnej dotyczy sprawdzenia zgodności z projektem i jakości wykonania pozostałych instalacji w budynku. Kryteria odbioru robót związanych z wykonaniem instalacji sanitarnych, elektrycznej i teleinformatycznej są identyczne z tradycyjnym budynkiem z uwzględnieniem wymagań dodatkowych opisanych w projekcie.
Główna różnica polega na sprawdzeniu szczelności powietrznej wszystkich przejść instalacji przez przegrody i ewentualnej izolacji cieplnej przewodów. Wszelkie nieprawidłowości i odstępstwa od projektu muszą być niezwłocznie usunięte.
Lista kontrolna wyraźnie pokazuje konieczność kontroli i oceny stosowanych rozwiązań na każdym etapie wznoszenia budynku energooszczędnego. Każde odstępstwo będzie owocowało mniej lub bardziej trudnymi do przewidzenia problemami w późniejszym okresie eksploatacji budynku. Kontrolę powinna przeprowadzać osoba doświadczona, umiejąca dokonać ogólnej i szczegółowej inspekcji – zarówno dokumentacji projektowej, jak i realizacji już bezpośrednio na budowie.
Podsumowanie
Technologia budownictwa energooszczędnego ma wiele do zaoferowania użytkownikom, dlatego staje się coraz popularniejsza. Budownictwo energooszczędne promuje ograniczenie zapotrzebowania na energię oraz rozwój niekonwencjonalnych sposobów zasilania budynków energią odnawialną.
Stworzenie domu energooszczędnego, w dowolnej klasie energetycznej, nie jest proste. Jest niesztampowe i wymaga zaangażowania wszystkich uczestników procesu inwestycyjnego i ich indywidualnego podejścia do danej inwestycji. Projektowanie budynku energooszczędnego powinno być procesem zintegrowanym, z doskonałą komunikacją między poszczególnymi branżami. Niestety, nawet najlepszy projekt nie pomoże przy niewłaściwym wykonawstwie.
Wznoszenie budynku o niskim zapotrzebowaniu na energię wymaga szczególnej troski i pracy wysokiej jakości. Wszystkie elementy muszą być wykonane zgodnie z projektem i technologią zastosowanych materiałów i urządzeń. Z tego powodu należy kłaść ogromny nacisk na kontrolowanie każdego etapu budowy budynku.
Przeczytaj: Budowa domu pasywnego krok po kroku >>
Właściwie wzniesiony budynek, który pozytywnie przeszedł testy energetyczne, wymaga odpowiedniej obsługi i eksploatacji. W dobie nowoczesnych rozwiązań instalacyjnych i systemów automatycznej regulacji użytkownik wciąż odgrywa ważną rolę w zapewnieniu założonego wyniku energetycznego budynku. Z jednej strony obecność i aktywność użytkowników zapewnia zyski ciepła wykorzystywane w budynku energooszczędnym, z drugiej to właśnie ze względu na ich obecność budynek zużywa energię.
Literatura
- Pakiet do projektowania budynków pasywnych PHPP. Wymagania dotyczące budynków pasywnych sprawdzonych pod względem jakościowym, Polski Instytut Budownictwa Pasywnego, Gdańsk 2006.
- Budynki pasywne – mistrzowie oszczędzania energii, Krajowy Ruch Ekologiczno-Społeczny (KRES), Piaseczno 2006.
- Dom pasywny, Instytut Na Rzecz Ekorozwoju przy współpracy Krajowej Agencji Poszanowania Energii S.A., Warszawa 2011.
- Energooszczędny dom i mieszkanie, Instytut Na Rzecz Ekorozwoju przy współpracy Krajowej Agencji Poszanowania Energii S.A., Warszawa 2011.
- Wnuk R., Budowa domu pasywnego w praktyce, Wydawnictwo Przewodnik Budowlany, Warszawa 2006.
- Wnuk R., Instalacje w domu pasywnym i energooszczędnym, Wydawnictwo Przewodnik Budowlany, Warszawa 2007.
- Piotrowski R., Domy pasywne, Wydawnictwo Przewodnik Budowlany, Warszawa 2009.
- Piotrowski R., Dominiak P., Budowa domu pasywnego krok po kroku, Wydawnictwo Przewodnik Budowlany, Warszawa 2012.
- Domy energooszczędne. Podręcznik dobrych praktyk, Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A., Warszawa 2012.
- Pfluger R., Feist W., Ludwig S., Otte J., Nutzerhandbuch für den Geschoßwohungsbau in Passivhaus-Standard, Bonn.
- Schöberl H., Lang C., Fechner J., Pöhn C., Handbuch für Einfamilien-Passivhäuser in Massivbauweise, Wien 2009.