Standard energetyczny NF15 i NF40 oraz dopłaty do budownictwa energooszczędnego
The NF15 and NF40 as a new building energy standards, and subsidies for low-energy buildings
Dopłaty NFOŚiGW do budynków energooszczędnych mają na celu likwidację barier inwestycyjnych w tego rodzaju obiekty, jak podwyższone koszty: projektu budynku, przeprowadzenia audytu energetycznego, materiałów budowlanych i wyposażenia
www.sxc.hu
Wprowadzany aktualnie przez NFOŚiGW Program Priorytetowy dopłat do kredytów na budowę domów energooszczędnych [1] ma w założeniu niwelować dwie główne przeszkody w tego typu inwestycjach: zwiększone koszty projektu i budowy oraz brak oficjalnych wytycznych dotyczących projektowania, metodologii obliczeń i klasyfikacji energetycznej budynków energooszczędnych.
Program ma również przygotowywać inwestorów, projektantów, wykonawców i producentów materiałów budowlanych oraz stanowić impuls do zmiany standardów budowania w Polsce.
Zobacz także
Panasonic Marketing Europe GmbH Sp. z o.o. Agregaty z naturalnym czynnikiem chłodniczym w sklepach spożywczych
Dla każdego klienta sklepu spożywczego najważniejsze są świeżość produktów, ich wygląd i smak. Takie kwestie jak wyposażenie sklepu, wystrój czy profesjonalizm obsługi są dla niego ważne, ale nie priorytetowe....
Dla każdego klienta sklepu spożywczego najważniejsze są świeżość produktów, ich wygląd i smak. Takie kwestie jak wyposażenie sklepu, wystrój czy profesjonalizm obsługi są dla niego ważne, ale nie priorytetowe. Dlatego kwestia odpowiedniego chłodzenia jest w sklepach kluczowa, ponieważ niektóre produkty tracą przydatność do spożycia, jeśli nie są przechowywane w odpowiednio niskiej temperaturze. Do jej zapewnienia przeznaczone są między innymi agregaty wykorzystujące naturalny czynnik chłodniczy.
Panasonic Marketing Europe GmbH Sp. z o.o. Projektowanie instalacji HVAC i wod-kan w gastronomii
Ważnym aspektem, który należy wziąć pod uwagę podczas projektowania instalacji sanitarnych w obiektach gastronomicznych, jest konieczność zapewnienia nie tylko komfortu cieplnego, ale też bezpieczeństwa...
Ważnym aspektem, który należy wziąć pod uwagę podczas projektowania instalacji sanitarnych w obiektach gastronomicznych, jest konieczność zapewnienia nie tylko komfortu cieplnego, ale też bezpieczeństwa pracowników i gości restauracji. Zastosowane rozwiązania wentylacyjne i grzewczo-klimatyzacyjne muszą być energooszczędne, ponieważ gastronomia potrzebuje dużych ilości energii przygotowania posiłków i wentylacji.
TTU Projekt Schodołazy towarowe - urządzenia transportowe dla profesjonalistów
Elektryczne schodołazy towarowe produkowane są z myślą o szczególnych warunkach pracy w branży budowlanej, transportowej i instalatorskiej - konieczności szybkiego wejścia po schodach, transportu nieporęcznych...
Elektryczne schodołazy towarowe produkowane są z myślą o szczególnych warunkach pracy w branży budowlanej, transportowej i instalatorskiej - konieczności szybkiego wejścia po schodach, transportu nieporęcznych ładunków, ich załadunku do samochodu czy automatycznego poziomowania. Pozwalają zmniejszyć obciążenie pracowników oraz zwiększyć bezpieczeństwo ich pracy.
Zainteresowanie budownictwem energooszczędnym w Polsce stale rośnie. Świadomi inwestorzy i projektanci coraz częściej zwracają się w stronę rozwiązań gwarantujących niskie zużycie energii w budynku.
- Z punktu widzenia inwestora największą przeszkodą w tego rodzaju realizacjach są zwiększone koszty wykonania projektu oraz budowy i wyposażenia instalacyjnego takiego obiektu.
- Z punktu widzenia projektanta trudności powoduje brak wytycznych odnośnie do projektowania budynków energooszczędnych w naszym kraju, co w praktyce prowadzi do dużej dowolności w projektowaniu i klasyfikowaniu energetycznym budynków.
- Z kolei z punktu widzenia wykonawcy realizacja budynku energooszczędnego jest bardziej „kłopotliwa” ze względu na wymaganą jakość wykonania, stosowanie nowych materiałów i technologii oraz konieczność zrozumienia idei i znaczenia zastosowanych w budynku rozwiązań.
Suma powyższych czynników niejednokrotnie sprawia, że inwestor rezygnuje ze wznoszenia energooszczędnego budynku lub też powstają budynki energooszczędne jedynie w założeniu, o przypadkowej charakterystyce energetycznej.
Dopłaty do mieszkań i budynków energooszczędnych
Program Priorytetowy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej dopłat do kredytów na budowę domów energooszczędnych ma w założeniu wspomagać i promować budownictwo energooszczędne w Polsce.
Jest pierwszym krokiem przygotowania rynku budowlanego do spełnienia wymagań dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków, która zobowiązuje państwa członkowskie do wznoszenia od 2021 r. wszystkich nowych budynków w standardzie niemal zerowego zużycia energii.
To pierwszy ogólnopolski program wsparcia dla osób fizycznych budujących energooszczędny dom jednorodzinny lub kupujących taki dom czy mieszkanie od dewelopera. Obok dopłat do zakupu kolektorów słonecznych oraz przydomowych biologicznych oczyszczalni ścieków jest to trzeci program Funduszu wspierający inwestycje osób fizycznych.
Wsparcie indywidualnych inwestorów wyniesie łącznie 300 mln zł, co według szacunków Funduszu pozwoli dofinansować budowę lub zakup 12 tysięcy domów i mieszkań energooszczędnych.
Wsparcie finansowe NFOŚiGW przeznaczone jest na częściową spłatę kapitału kredytu hipotecznego.
Program nakłada więc na beneficjenta obowiązek zaciągnięcia kredytu na kwotę wyższą od wnioskowanej dotacji, co jednak nie oznacza, że kredyt musi pokrywać koszt całego przedsięwzięcia – wystarczy kwota przekraczająca wysokość dopłaty.
Dopłata NFOŚiGW uzależniona jest od osiągniętego jednostkowego wskaźnika rocznego zapotrzebowania budynku lub mieszkania na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji EUco w kWh/m2rok i wynosi odpowiednio:
- 30 tys. zł brutto dla budynków jednorodzinnych o standardzie NF40 (EUco ≤ 40 kWh/m2rok),
- 50 tys. zł brutto dla budynków jednorodzinnych o standardzie NF15 (EUco ≤ 15 kWh/m2rok),
- 11 tys. zł brutto dla mieszkań w budynkach wielorodzinnych o standardzie NF40 (EUco ≤ 40 kWh/m2rok),
- 16 tys. zł brutto dla mieszkań w budynkach wielorodzinnych o standardzie NF15 (EUco ≤ 15 kWh/m2rok).
Ważną informacją dla beneficjentów jest to, że wartość dotacji podawana jest brutto i stanowi przychód, który należy uwzględnić przy corocznym rozliczeniu podatku dochodowego od osób fizycznych.
Dokumentacja Programu Priorytetowego [1] dokładnie podaje okres wdrażania programu, terminy i sposób składania wniosków, podstawy prawne i zasady udzielania dofinansowania, jego wysokość i warunki, określa beneficjentów i rodzaje dofinansowywanych przedsięwzięć, koszty kwalifikowane oraz kryteria i procedurę wyboru przedsięwzięć do dofinansowania.
Szczegółowe informacje oraz aktualności dotyczące Programu dostępne są na stronie internetowej NFOŚiGW (www.nfosigw.gov.pl) wraz z listą banków biorących udział w projekcie oraz listą weryfikatorów.
Kosztem kwalifikowanym w Programie są koszty budowy lub zakupu domu jednorodzinnego albo zakupu lokalu mieszkalnego w nowym budynku wielorodzinnym wraz z kosztem projektu budowlanego oraz kosztem wykonania weryfikacji projektu budowlanego i potwierdzenia osiągnięcia standardu energetycznego.
Dotacja ma w założeniu pokrywać część wyższych kosztów inwestycyjnych oraz dodatkowe koszty weryfikacji projektu i potwierdzenia standardu energetycznego.
Czy jest to wielkość wystarczająca, okaże się podczas pierwszych realizacji w ramach Programu – dziś ciężko jest wycenić np. dodatkowe nakłady na projekt budowlany, jego dostosowanie do wymagań Programu czy weryfikację. Fundusz szacuje te koszty na kilka tysięcy złotych.
Wysokość dotacji nie zależy od wysokości kosztów kwalifikowanych czy wielkości budynku. Dotację można uzyskać również dla rozpoczętej, ale niezakończonej inwestycji budowlanej. Program nie obejmuje rozbudowy, przebudowy czy remontu budynku. Ponadto dotacja pomniejszana jest proporcjonalnie do udziału w powierzchni domu lub mieszkania powierzchni przeznaczonej do prowadzenia działalności gospodarczej, a gdy udział ten przekracza 50%, przedsięwzięcie nie kwalifikuje się do Programu.
Wypłata dotacji następuje po zrealizowaniu przedsięwzięcia, czyli zakończeniu budowy lub zakupu, oraz potwierdzeniu osiągnięcia standardu energetycznego spełniającego wymagania Programu. Kontrolę wykorzystania dotacji oraz nadzór nad weryfikacją projektu budowlanego i potwierdzeniem osiągnięcia standardu energetycznego przeprowadza bank, który udziela kredytu. NFOŚiGW może zlecić dodatkowe badania powykonawcze w zakresie osiągnięcia standardu energetycznego wybranych przedsięwzięć poprzez powołanie własnego audytora czy wyrywkowe badania termowizyjne.
Standard NF15 i NF40
Z inżynierskiego punktu widzenia najistotniejszym elementem Programu jest zestaw wymagań technicznych, które muszą spełniać budynki realizowane w jego ramach (w domyśle energooszczędne), oraz dodatkowe procedury i obowiązki uczestników przedsięwzięcia wynikające z udziału w tym Programie.
Wytyczne Programu obejmują:
- minimalne wymagania techniczne dla domów jednorodzinnych i budynków wielorodzinnych w standardzie NF15 i NF40,
- sposób potwierdzenia spełnienia przez projekt budowlany przedsięwzięcia wymagań Programu (pierwsza weryfikacja),
- sposób potwierdzenia spełnienia przez zrealizowane przedsięwzięcie wymagań programu (druga weryfikacja),
- wymagania w zakresie zapewnienia jakości robót budowlanych i procesu budowlanego.
Nazwy standardów NF15 i NF40 pochodzą od głównego kryterium kwalifikacji energetycznej budynków w Programie, czyli od jednostkowego wskaźnika rocznego zapotrzebowania na energię użytkową do celów ogrzewania i wentylacji (EUco).
Standardy te dotyczą zarówno domów jednorodzinnych, jak i budynków wielorodzinnych (tabela 1) i obejmują swoim zakresem:
- bryłę i konstrukcję budynku pod kątem izolacyjności cieplnej komponentów budowalnych i liniowych mostków cieplnych oraz szczelności powietrznej budynku,
- układ wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła pod kątem sprawności odzysku, zużycia energii elektrycznej, izolacji cieplnej przewodów wentylacyjnych oraz sposobu sterowania i układu automatycznej regulacji,
- układ i instalację ogrzewania pod kątem sprawności energetycznej systemu, izolacji przewodów i armatury, systemu automatycznej regulacji oraz zużycia energii elektrycznej,
- układ i instalację przygotowania c.w.u. pod kątem sprawności energetycznej układu, izolacji cieplnej przewodów, armatury regulacyjnej i sterowania cyrkulacją oraz zużycia energii elektrycznej.
Tabela 1. Minimalne wymagania techniczne dla domów jednorodzinnych i budynków wielorodzinnych w standardzie NF15 i NF40 [1]
Z powyższych wytycznych wyłania się obraz budynku lub mieszkania spełniającego standard NF15 lub NF40 w rozumieniu Programu. Z technicznego punktu widzenia jest to obiekt:
- o podwyższonej w stosunku do aktualnych wymagań [3] izolacyjności cieplnej i szczelny powietrznie,
- wyposażony w system wysokosprawnej wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej z odzyskiem ciepła, ewentualnie współpracujący z gruntowym wymiennikiem ciepła, z energooszczędnym napędem wentylatorów, z dobrze zaizolowanymi przewodami wentylacyjnymi oraz rozbudowanym systemem automatyki sterującej realizującej trzy stopnie wydajności powietrznej i samoczynne przełączanie z trybu zimowego w letni i odwrotnie lub wyposażony w inne rozwiązanie wentylacji równoważne energetycznie,
- wyposażony w układ i instalację ogrzewania o wysokiej sprawności, opcjonalnie wykorzystujący OZE, z dobrze zaizolowanymi przewodami, z układem regulacji pogodowej, z możliwością regulacji temperatury w pomieszczeniach oraz energooszczędnymi pompami obiegowymi i ładującymi,
- wyposażony w układ i instalację przygotowania c.w.u. o wysokiej sprawności energetycznej, opcjonalnie wykorzystujący OZE, o dobrze zaizolowanych przewodach, z armaturą regulacyjną i elektronicznym sterowaniem cyrkulacją, z energooszczędnymi pompami cyrkulacyjnymi i ładującymi.
Dofinansowanie i jego wielkość uzależnione są od osiągniętego współczynnika EUco oraz spełnienia warunków technicznych zawartych w tabeli 1. Obliczenia energetyczne wykonuje się już w fazie projektu budowalnego. Szczegółowe wytyczne zawarte w Programie opisują metody obliczeniowe wyznaczania wskaźników kontrolnych, dopuszczalne odstępstwa oraz sposób wykonywania badań sprawdzających na placu budowy.
W uproszczeniu obliczenia wykonuje się tak, jak w wypadku certyfikatu energetycznego, metodyką miesięczną, zgodnie z rozporządzeniem w sprawie świadectw charakterystyki energetycznej [4] oraz normą PN-EN ISO 13790 [5], na podstawie statystycznych danych klimatycznych tak jak do celów wykonywania świadectw charakterystyki energetycznej budynków.
Metodą dokładną należy wyznaczyć: straty ciepła do gruntu (zgodnie z PN-EN ISO 13370 [6]), pojemność cieplną budynku, współczynniki przenikania ciepła (zgodnie z PN-EN ISO 10077 [7]) i współczynniki zacienienia każdej przegrody przeszklonej (zgodnie z PN-EN ISO 13790 [5]).
Współczynniki przenikania ciepła liniowych mostków cieplnych należy wyznaczać numerycznie zgodnie z PN-EN ISO 10211 [8]. W wypadku zastosowania niekonwencjonalnych i odnawialnych źródeł energii (OZE) lub innych niestandardowych rozwiązań wielkości uzyskanych efektów energetycznych należy udokumentować w projekcie odpowiednimi obliczeniami.
Powyższe obliczenia do projektu budowlanego jest w stanie wykonać każda osoba uprawniona do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynków, choć nie ma wymogu posiadania takich uprawnień.
Obliczenia można wykonać samodzielnie, konstruując odpowiednie arkusze czy formuły obliczeniowe, lub wykorzystać dostępne na rynku oprogramowanie, co jest zalecane ze względu na konieczność wykonywania obliczeń numerycznych, np. mostków cieplnych.
Projektowanie i weryfikacja osiągnięcia standardu energetycznego NF15 i NF40
W dokumentacji Programu Priorytetowego [1] szczegółowo opisano wytyczne dotyczące jakości projektowania i zawartości projektu budowlanego, procedury weryfikacji projektu budowlanego oraz potwierdzenia spełnienia przez zrealizowane przedsięwzięcie wymagań Programu.
Część procedury dotyczącą zadań projektowych i weryfikacji energetycznej przedstawiono schematycznie na rys. 1. Pominięto czynności związane ze złożeniem wniosku, przeniesieniem własności czy inne czynności prawne.
Schemat ten ukazuje dodatkowe wymagania, dokumentację i czynności konieczne w procesie przyznawania dotacji oraz zakres działań osób związanych z procesem weryfikacji.
W porównaniu ze standardowym procesem budowlanym dodatkowy zakres dokumentowania i czynności wydaje się ogromny:
- Projekt budowlany, na podstawie którego uzyskano pozwolenie na budowę, musi zawierać projekty branżowe umożliwiające praktyczną realizację budynku i jego instalacji z potwierdzeniem ich standardu energetycznego. Oznacza to wymóg szczegółowego projektu wykonawczego z doborem urządzeń i potwierdzeniem ich sprawności czy klasy energetycznej. Projekt taki będzie droższy od obecnie wykonywanych ze względu na dodatkowy nakład prac projektowych i wykonywanie rozszerzonej dokumentacji.
- Na etapie projektu budowlanego należy wykonać obliczenia potwierdzające osiągnięcie przez projektowany budynek wymaganego standardu energetycznego NF15 lub NF40. W dokumentacji należy zamieścić opis metody obliczeniowej i przyjętych założeń oraz tok obliczeń w postaci elektronicznej i dokumentu PDF. Prace te także zwiększają koszt projektu.
- Projektanci muszą załączyć oświadczenia, że projekty spełniają wymagania prawne oraz że uwzględniono w nich wytyczne techniczne Programu NFOŚiGW.
- Po złożeniu wniosku o dofinansowanie następuje pierwsza weryfikacja projektu budowlanego. Obejmuje ona sprawdzenie przez powołanego przez bank weryfikatora wymagań formalnych projektu budowlanego, ponowne wyznaczenie EUco według projektu budowlanego (z opisem zastosowanej metody obliczeniowej i założeń oraz prezentacją toku obliczeń w postaci elektronicznej i dokumentu PDF) oraz sprawdzenie spełnienia wymagań technicznych Programu. Na tej podstawie weryfikator wypełnia tzw. listę sprawdzającą i ocenia, czy projekt spełnia warunki Programu. Weryfikator za swoją usługę pobiera od przyszłego beneficjenta stosowne wynagrodzenie. Jeśli wynik obliczeń weryfikatora wskazuje na przekroczenie wskazanego standardu energetycznego, projekt uznaje się za niespełniający zasad Programu. Inwestorowi przysługuje prawo odwołania się od decyzji weryfikatora.
- Po pozytywnej weryfikacji projekt budowlany staje się podstawą realizacji przedsięwzięcia: budowy lub zakupu. W wypadku budowy domu wymaga się zachowania i kontrolowania jakości robót oraz zastosowanych materiałów budowlanych. Kontrole wymagają okresowej obecności na budowie kolejnego weryfikatora (np. podczas testu szczelności n50), który będzie potwierdzał osiągnięcie przez budynek standardu energetycznego. Musi to być weryfikator inny niż ten, który oceniał projekt budowany.
- Druga weryfikacja dotyczy potwierdzenia spełnienia przez zrealizowane przedsięwzięcie (budowę) wymagań Programu. Przeprowadza ją drugi weryfikator, inny niż przeprowadzający pierwszą weryfikację projektu budowlanego. Ocenia on projekt budowlany, wykonawcze projekty branżowe, oświadczenia inspektora nadzoru lub kierownika budowy o zgodności wykonania z projektem, aprobaty techniczne potwierdzające właściwości energetyczne zastosowanych komponentów i urządzeń, świadectwo charakterystyki energetycznej EUco budynku, protokół regulacji systemów wentylacji i ogrzewania, protokół wykonania testu szczelności budynku, dokumentację fotograficzną wszystkich etapów budowy, opis odstępstw od projektu i ich wpływ na charakterystykę energetyczną budynku. Weryfikator ten wykonuje kolejne (trzecie z kolei) obliczenia EUco, tym razem dla budynku w stanie istniejącym, i na tej podstawie wypełnia kolejną listę sprawdzającą. Za swoje usługi weryfikator ten również pobiera wynagrodzenie od przyszłego beneficjenta. W wypadku gdy wynik obliczeń drugiego weryfikatora wskazuje na przekroczenie zakładanego standardu energetycznego NF15, dotacja może zostać obniżona do poziomu NF40, a gdy nie spełnia standardu NF40, przedsięwzięcie uznaje się za niespełniające zasad Programu. Należy zwrócić uwagę na wymagany zakres dokumentacji procesu budowlanego, od aprobat technicznych po dokumentację fotograficzną, których wykonanie czy skompletowanie również zwiększa koszty inwestycji. Wykonanie próby szczelności budynku n50 to kolejny dodatkowy koszt.
- W wypadku pozytywnego wyniku ocen i obydwu weryfikacji przedsięwzięcie uznaje się za spełniające wymagania i standardy Programu.
Weryfikatorzy
Weryfikatorzy są w programie dotacji bardzo ważnymi osobami. Procedura wymaga zaangażowania co najmniej dwóch weryfikatorów, a zarówno banki, jak i NFOŚiGW mogą powołać kolejnych.
Naborem weryfikatorów zajmuje się Związek Banków Polskich, pełniący funkcję Organizatora Technicznego Postępowania Kwalifikacyjnego Weryfikatorów Programu Priorytetowego. Pozytywny wynik naboru potwierdzany jest pisemnym certyfikatem i wpisaniem na listę oficjalnych weryfikatorów Programu zamieszczoną na stronie internetowej NFOŚiGW.
Weryfikatorem może zostać:
- Osoba posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych i niekarana za przestępstwa przeciwko mieniu, wiarygodności dokumentów, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe.
- Nie może mieć powiązań z producentami wyrobów budowlanych i z wykonawcami oraz z ich zrzeszeniami w sposób podważający jej obiektywność.
- Musi mieć ukończenie studia magisterskie kierunku: architektura, budownictwo, inżynieria środowiska, energetyka lub pokrewnych, których program obejmował audyt energetyczny lub wykonywanie świadectw charakterystyki energetycznej albo zastosowanie odnawialnych źródeł energii w budynkach lub projektowanie budynków energooszczędnych.
- Może to również być osoba posiadająca uprawnienia do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynków lub uprawnienia budowlane.
- Wymaga się doświadczenia obejmującego co najmniej trzy pozytywnie zweryfikowane audyty energetyczne lub weryfikacje audytów energetycznych albo wykonanie innych opracowań dokumentujących kompetencję w zakresie audytów.
Obecnie weryfikatorami Programu jest 25 osób.
Podsumowanie
Uruchomienie programu dopłat do budynków i mieszkań spełniających standard NF15 lub NF40 jest pozytywnym sygnałem dla całej branży budownictwa energooszczędnego w Polsce. Niestety Program nie podaje wytycznych systemowych i projektowych, a jedynie określa minimalne wymagania techniczne bez podania sposobu ich osiągnięcia.
Program ma propagować i przygotowywać całą branżę do podwyższonych standardów energetycznych, lecz nie wskazuje drogi realizacji tych postulatów. W porównaniu np. do opracowań PPHP [9] jest to rozwiązanie jedynie częściowe.
Należy dokładnie czytać wytyczne i wymagania Programu, ponieważ ujmuje on pewne wskaźniki inaczej niż obecnie obowiązujące normy i rozporządzenia. Wymaga wykonywania obliczeń lub symulacji komputerowych, czyli zakupu oprogramowania lub stworzenia własnych zautomatyzowanych formuł obliczeniowych.
Nakłada również dodatkowe wymagania dotyczące opracowania projektowego, jakości wykonania, obecności weryfikatorów oraz sposobu prowadzenia i dokumentowania budowy, co jednoznacznie zwiększa koszty inwestycji. Wymaga też zaciągnięcia kredytu we wskazanym banku i na jego zasadach.
W założeniu dofinansowanie w ramach Programu ma pokrywać te zwiększone koszty, których rzeczywistą wielkość poznamy dopiero podczas realizacji pierwszych przedsięwzięć w ramach Programu.
Literatura
- Program Priorytetowy „Efektywne wykorzystanie energii”. Część 3: Dopłaty do kredytów na budowę domów energooszczędnych, www.nfosigw.gov.pl
- Domy energooszczędne. Podręcznik dobrych praktyk, przygotowany na podstawie opracowania Krajowej Agencji Poszanowania Energii S.A., listopad 2012, www.nfosigw.gov.pl.
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU nr 75/2002, poz. 690, ze zm.).
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw ich charakterystyki energetycznej (DzU nr 201/2008 r., poz. 1240, ze zm.).
- PN-EN ISO 13790 Energetyczne właściwości użytkowe budynków. Obliczanie zużycia energii do ogrzewania i chłodzenia.
- PN-EN ISO 13370 Właściwości cieplne budynków. Wymiana ciepła przez grunt. Metody obliczania.
- PN-EN ISO 10077-1 Właściwości cieplne okien, drzwi i żaluzji. Obliczanie współczynnika przenikania ciepła. Część 1: Metoda uproszczona.
- PN-EN ISO 10211 Mostki cieplne w budynkach. Strumienie ciepła i temperatury powierzchni. Obliczenia szczegółowe.
- Pakiet do projektowania budynków pasywnych PHPP. Wymagania dotyczące budynków pasywnych sprawdzonych pod względem jakościowym, Polski Instytut Budownictwa Pasywnego, Gdańsk 2006.