Charakterystyka energetyczna budynku według nowych wymagań prawnych

W warunkach technicznych [1] wprowadzono nowe wymagania w zakresie izolacyjności termicznej przegród budowlanych, tzw. wymagania szczegółowe (głównie UMAX) oraz wymagania ogólne (EP) dotyczące nieodnawialnej energii pierwotnej.

Wymagania graniczne w zakresie EP dla części budynków są opisane wadliwie, co już skutkuje trudnościami w projektowaniu takich budynków jak: hale sportowe, baseny, hale produkcyjne, drukarnie.

Wszystko na opak

Logika tworzenia prawa wymaga, żeby najpierw zatwierdzić akty nadrzędne – ustawy, a później akty wykonawcze, czyli rozporządzenia. Warunki techniczne, które powinny być spełnione przy budowie, przebudowie lub remoncie każdego budynku, opublikowane zostały w lipcu 2013 r., a zaczęły obowiązywać od stycznia 2014.

Nowelizacja rozporządzenia w sprawie świadectw charakterystyki energetycznej opublikowana została 2 lipca 2014 r., a odpowiednia ustawa w sprawie charakterystyki energetycznej budynku właśnie się pojawiła. Stan ten rodzi wiele problemów i trudności.

Trudności projektowe

Aktualnie obowiązujące akty prawne stwarzają szereg bardzo poważnych problemów, z którymi projektanci nie zawsze będą mogli sobie poradzić. W obecnej sytuacji prawnej projektanci:

• mają problemy ze spełnieniem wymagań prawnych w zakresie EP i z zakończeniem procesów projektowych w terminie,
• tracą czas na poszukiwanie rozwiązań pozwalających spełnić nieosiągalne w żaden sposób wymagania prawne w zakresie EP,
• są posądzani przez inwestorów o brak niezbędnych umiejętności projektowych, co skutkuje niepotrzebnymi napięciami,
• zmuszeni są zgłaszać do ministerstwa wnioski o odstępstwo, co znacznie wydłuża proces projektowy i w ostateczności nie gwarantuje pozytywnej opinii,
• ze względu na wydłużony proces projektowy mogą być pociągnięci przez inwestora do odpowiedzialności finansowej (kary umowne).

Błędy legislacyjne mogą doprowadzić do utraty wiarygodności projektantów i biur projektowych, a nawet do ich bankructwa. Wnioski są następujące:

• zawsze starać się o odstępstwa, co powoduje znaczne wydłużenie procesu projektowego
• lub inteligentnie oszukiwać przy opracowaniu charakterystyki energetycznej!

Nigdy nie wiadomo, jakie będą losy inwestycji, dlatego drugi wniosek jest dość wątpliwy i działanie takie może się obrócić przeciwko projektantom i uczestnikom procesu inwestycyjnego. Dziwne, że autorzy zmian prawnych nie chcą tego zauważyć.

Trudności, na jakie natrafiają inwestorzy

Problemy mają też inwestorzy, którzy:

• zmuszeni są do wydłużenia procesu projektowego,
• są obciążani dodatkowymi kosztami wynikającymi z przedłużającego się procesu inwestycyjnego,
• z powodu przedłużającego się procesu inwestycyjnego mogą być narażeni na utratę np. dotacji,
• zmuszeni są do wycofywania się z realizacji zaplanowanych inwestycji.

Konsekwencje błędnie przyjętych regulacji prawnych są już odczuwalne, a oceny ustanowionych wymagań są w większości negatywne.

Nowelizacja rozporządzenia w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku [2] może początkowo stwarzać wrażenie, że pozwoli wyeliminować występujące obecnie trudności w projektowaniu. Czy rzeczywiście tak będzie?

Nowa metodologia sporządzania charakterystyki energetycznej też jest pełna błędnych założeń i niedopowiedzeń. Pierwsze bardziej skomplikowane testy procedur wykazały, że autorzy nowelizacji nie sprawdzili dobrze przyjętych wartości i metod obliczeniowych.

W niektórych przypadkach obliczenie charakterystyki energetycznej prowadzi do nieuzasadnionego wzrostu wartości zużycia energii, a w innych do nieuzasadnianego jej ograniczenia. Już dziś można powiedzieć, że jest to poważny błąd.

Metodologia obliczania charakterystyki energetycznej budynku

Nowa metodologia obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego zawarta w rozporządzeniu z 3 czerwca br. [2] zaczęła obowiązywać 3 października br. Pobieżna lektura pozwala odnieść wrażenie, że wprowadzono bardzo wiele drobnych zmian. Jednak po dokładniejszym ich przeanalizowaniu okazuje się, że są one bardzo istotne i wpływają na zasady projektowania oraz opracowywania charakterystyki energetycznej budynków.

Nowe regulacje nie są spójne z całym procesem projektowym, a wręcz są sprzeczne z aktualnie obowiązującymi innymi aktami prawnymi, normami oraz ogólnie przyjętymi zasadami i wiedzą techniczną. Duże wątpliwości budzą m.in.:

• definicja podziału na strefy ogrzewane i chłodzone,
• definicja powierzchni występujących w budynku i ich wpływ na końcową ocenę budynku,
• brak działu poświęconego wyznaczaniu sprawności instalacji chłodniczych,
• pominięcie wpływu automatyki na zużycie energii na ogrzewanie i chłodzenie,
• przyjęcie zaniżonych lub zawyżonych wskaźników zużycia ciepłej wody,
• przyjęcie zaniżonych, tj. znacznie poniżej minimalnych dopuszczalnych prawem wymagań higienicznych, wymian powierza w pomieszczeniach.

Test wartości przyjętych w rozporządzaniu w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku [2] rozpocznijmy od najczęściej projektowanych budynków jedno- i wielorodzinnych.

Analizy energetyczne wykonano dla budynków: wielorodzinnego projektowanego aktualnie we Wrocławiu oraz jednorodzinnego projektowanego w Krakowie. Do wykonania charakterystyki energetycznej przyjęto budynki o stosunkowo zwartej zabudowie, co oznacza mały wpływ kształtu budynku na jego charakterystykę energetyczną:

• charakterystykę geometryczną budynku jednorodzinnego i wielorodzinnego opisano w tabeli 1,
• warunki graniczne EP dla projektowanych budynków zamieszczono w tabeli 2.

Projektowany budynek wielorodzinny charakteryzuje się dużą zwartością: A/V_e = 0,36 m^–1. Dla tak zaprojektowanego obiektu maksymalna dopuszczalna prawem wartość EP wg wymagań prawnych z 2008 r. jest niższa niż obowiązująca do stycznia 2014 r.

Zdarza się nierzadko, że projektowane budynki charakteryzują się bardziej zwartą zabudową niż w omawianych przykładach. Dla przykładu budynek trzyklatkowy dziesięciokondygnacyjny charakteryzuje się wskaźnikiem: A/V_e = 0,22 m^–1. Wartość graniczna EP wg wymagań z 2008 r. wynosi EP_WT2008 = 81,5 kWh/(m² rok) i jest dużo niższa od aktualnie obowiązujących wymagań prawnych – EP_WT2013 = 105 kWh/(m² rok).

Dla budynków jednorodzinnych o stosunkowo zwartej zabudowie, gdzie A/Ve = 0,65 m–1, nowe graniczne wymagania prawne dotyczące EP są bardziej rygorystyczne.

Budynki zwarte wielorodzinne zaprojektowane według wymagań prawnych z 2008 r. powinny zużywać mniej energii, zatem powinny się charakteryzować niższą wartością EP niż nowoprojektowane. Pojawia się pytanie: dlaczego projektanci nie zgłaszali uwag i sprzeciwu do tak rygorystycznych wymagań?

Obowiązujące w latach 2009–2013 Prawo budowlane pozwalało opracowywać charakterystyki energetyczne budynku w odniesieniu do wskaźnika EP lub parametrów szczegółowych, głównie izolacji termicznej przegród budowlanych.

Projektanci wykorzystywali prostszą i mniej pracochłonną metodę oceny energetycznej budynku w oparciu jedynie o parametry szczegółowe. Przykłady zaprojektowania budynków w oparciu o minimalne wymagania izolacyjności termicznej przegród oraz izolacyjność instalacji c.o. i c.w.u. budynków podano w tabeli 3.

Powstałe w ten sposób budynki są energochłonne i już w 2017 r. będą się nadawały do termomodernizacji. Przygotowywane są obecnie założenia i definicje głębokiej termomodernizacji, która na pewno obejmować będzie budynki wykonane w latach 2009–2013. Z audytorskiego punktu widzenia – może to i dobrze.

Projektowane w ten sposób budynki są energochłonne. Należy jednak podkreślić, że minimalne wymagania prawne w zakresie EP były tak sformułowane, że w przypadku budynków zwartych nawet znaczące poprawienie parametrów izolacyjnych przegród i instalacji grzewczych nie pozwalało spełnić wymagań granicznych EP_WT2008.

Z tego powodu stosowano różne zabiegi, tak aby wykazać, że nowe budynki są energooszczędne.

Analiza wymagań WT2013 i metodologii obliczania charakterystyki energetycznej

Do przeprowadzenia analizy wymagań zawartych w obu rozporządzeniach [1, 2] przyjęto parametry graniczne izolacyjności termicznej przegród tak, by spełniały minimalne wymagania prawne. Zaprojektowano przegrody budynków, a wyniki zamieszczono w tabeli 4.

Do obliczenia charakterystyki przyjęto następujące założenia:

• budynki zlokalizowane we Wrocławiu,
• projektowana liczba użytkowników w budynku wielorodzinnym – 275 osób, określona zgodnie z zasadami obowiązującymi przy projektowaniu,
• w budynku jednorodzinnym liczba użytkowników – 4 osoby, określona zgodnie z ustaleniami z inwestorem,
• obliczeniowe zużycie ciepłej wody dla budynku wielorodzinnego wg WT2008 – 38,5 l/osobę,
• obliczeniowe zużycie ciepłej wody dla budynku jednorodzinnego wg WT2008 – 35 l/osobę,
• w budynku wielorodzinnym wentylacja mechaniczna wyciągowa realizowana przez nawiewniki o całkowitej wymianie zgodnie z minimalnymi wymaganiami higienicznymi 100 m³/h, z nocnym ograniczeniem do 60% projektowanej wymiany,
• cztery mieszkania z garderobą 115 m³/h z nocnym ograniczeniem jw.,
• w budynku jednorodzinnym wentylacja mechaniczna wyciągowa, łączna wymiana zgodnie z projektem wentylacji – określono na poziomie 287,01 m³/h,
• szczelność powietrzna obu budynków n₅₀ = 2,9 1/h,
• ogrzewanie wody dla c.o. i c.w.u. realizowane za pomocą kotła gazowego kondensacyjnego o optymalnej sprawności systemu grzewczego.

Podstawowe wartości wg metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku z 2008 r. [3] oraz wg przepisów tegorocznych [2] zamieszczono w tabeli 5.

Na podstawie analiz dwóch rozporządzeń: z 2014 oraz z 2008 r. zaobserwowano istotne zmiany podejścia, mające zasadniczy wpływ na wyniki końcowe. Na czym one polegają?

W odniesieniu do budynków mieszkaniowych jedno- i wielorodzinnych można zauważyć, że:

• w metodologii opisanej w rozporządzeniu z 2014 r. [2] pominięto liczbę użytkowników, a zapotrzebowanie na c.w.u. przyjmować należy w odniesieniu do powierzchni pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza. Ma to duży wpływ na obliczoną wg nowych zasad charakterystykę energetyczną budynku. Budynki będą zużywać „na papierze” czasami mniej energii, a czasami więcej, jednak rzadko tyle, ile wynika z projektu,
• wentylację naturalną i mechaniczną wyciągową należy określać w oparciu o wskaźniki powierzchniowe w odniesieniu do powierzchni pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza,
• zmieniły się nieznacznie wartości wewnętrznych zysków ciepła, które wpływają w istotny sposób na obliczeniowe zmniejszenie zużycia energii.

System przygotowania c.w.u.

Roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do przygotowania c.w.u. QW,nd wyznacza się według wzoru:

, kWh/rok

gdzie:

V_Wi – jednostkowe dobowe zapotrzebowanie na ciepłą wodę użytkową, dm³/m² · dzień;

c_W – ciepło właściwe wody, c_w = 4,19 kJ/kg K;

A_f – powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana), m²;

r_W – gęstość wody, r_w = 1 g/dm³;

q_W – obliczeniowa temperatura ciepłej wody użytkowej w zaworze czerpalnym, q_W = 55°C;

q₀ – obliczeniowa temperatura wody przed podgrzaniem, q₀ = 10°C;

t_R – współczynnik korekcyjny ze względu na przerwy w użytkowaniu ciepłej wody użytkowej;

k_R – liczba dni w roku, k_R = 365.

Wartość V_Wi dla budynków wynosi 2,0 dm³/(m² · dzień) w przypadku rozliczenia ryczałtowego oraz 1,6 dm³/(m² · dzień) w przypadku indywidualnego opomiarowania mieszkań. Dla domów jednorodzinnych należy przyjmować wartość 1,6 dm³/(m² · dzień). Współczynnik korekcyjny t_R ze względu na przerwy w użytkowaniu c.w.u. w obu przypadkach wynosi 0,9. Co to oznacza?

Mieszkania i domy o małej powierzchni będą się charakteryzowały niskim zużyciem ciepłej wody, a duże mieszkania i domy nadmiernym. Dom 200 m² użytkowany przez czteroosobową rodzinę zużywać będzie wg metodologii z 2014 r. [2] 70 l/osobę, a mieszkanie o pow. użytkowej 35 m², zajmowane także przez rodzinę czteroosobową, zużywać będzie ok. 25 l/osobę.

Nie wiadomo, dlaczego przyjęto metodę aż trzykrotnie różnicującą jednostkowe zużycie ciepłej wody użytkowej liczone na osobę. Przyjęte wytyczne są nieprawidłowe i będą generować różnego rodzaju problemy.

Wentylacja

Przyjęta metodologia uwzględniania w charakterystykach energetycznych wentylacji wymaga poświęcenia jej osobnych rozważań. Jednak na potrzeby artykułu przeanalizowano wstępnie jedynie wentylację naturalną i mechaniczną wywiewną działającą okresowo. W metodologii z 2014 r. [2] przyjmowana do obliczeń wymiana powietrza zależna jest od wskaźnika powierzchniowego.

Całkowitą ilość ciepła przenoszonego ze strefy ogrzewanej przez wentylację w n-tym miesiącu roku wyznacza się ze wzoru:

, kWh/m-c

,     W/K

gdzie:

H_ve,s – współczynnik przenoszenia ciepła przez wentylację ze strefy ogrzewanej;

q_int,s,H – średnia temperatura wewnętrzna w strefie ogrzewanej wyznaczona wg PN dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków – obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia, °C;

q_e,n – średnia miesięczna temperatura powietrza zewnętrznego według danych klimatycznych z najbliższej lokalizacji budynku stacji meteorologicznej, podawanych w Biuletynie Informacji Publicznej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw budownictwa, lokalnego planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa, °C;

t_M – liczba godzin w miesiącu, -;

r_a – pojemność cieplna powietrza, ra = 1200 J/(m³ · K);

b_ve,k – czynnik korekty temperatury dla strumienia powietrza zewnętrznego k wyznaczony zgodnie z pkt 5.5.1 albo według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków – obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia;

V_ve,k,n – uśredniony w czasie strumień powietrza zewnętrznego k w strefie ogrzewanej, identyfikator strumienia powietrza zewnętrznego, m3/s.

Warto przeczytać: Wpływ otoczenia na bilans energetyczny budynku energooszczędnego >>

Uśredniony w czasie strumień powietrza zewnętrznego k w strefie ogrzewanej Vve,k,n dla wentylacji grawitacyjnej lub mechanicznej wywiewnej wyznacza się według wzoru:

gdzie:

V_ve,1,s – podstawowy strumień powietrza zewnętrznego w okresie użytkowania budynku odniesiony do powierzchni strefy ogrzewanej, m3/s;

A_f,s – powierzchnia strefy ogrzewanej, m².

Wartości podstawowego strumienia powietrza zewnętrznego w okresie użytkowania budynku odniesione do powierzchni strefy ogrzewanej V_ve,1,s, m³/(s · m²), w budynku mieszkalnym wielorodzinnym wyposażonym w wentylację grawitacyjną lub wentylację mechaniczną wywiewną albo w lokalu mieszkalnym w takim budynku określono w metodologii z 2014 r. [2] dla:

• lokali mieszkalnych w przypadku wentylacji:
  - ciągłej – 0,32 · 10^–3 m³/(s · m²),
  - mechanicznej z osłabieniem w nocy – 0,28 · 10^–3 m³/(s · m²);
• klatek schodowych w budynkach wybudowanych przed 1990 r., w których nie przeprowadzono termomodernizacji:
  - bez wiatrołapu – 0,43 · 10^–3 m³/(s · m²),
  - z wiatrołapem – 0,22 · 10^–3 m³/(s · m²);
• klatek schodowych w budynkach innych niż wymienione powyżej:
  - bez wiatrołapu – 0,22 · 10^–3 m³/(s · m²),
  - z wiatrołapem – 0,07 · 10^–3 m³/(s · m²).

Przyjęte wartości są z punktu widzenia wymagań higienicznych niewystarczające (tabela 6). W związku z tym pojawiają się następujące wnioski:

• projektowanie ze względu na wymagania higieniczne nie ma nic wspólnego z projektowaną charakterystyką energetyczną budynku,
• zaprojektowany budynek spełniający nadrzędne wymagania higieniczne zużywać będzie więcej energii, niż to wynika z obliczeń wykonanych na podstawie metodologii z 2014 r. [2],
• takie samie budynki wyposażone w wentylację naturalną i mechaniczną będą charakteryzowały się znacząco różnymi wartościami EP.

Podstawowy strumień powietrza zewnętrznego w okresie użytkowania budynku odniesiony do powierzchni strefy ogrzewanej Vve,1,s w budynkach wyposażonych w wentylację nawiewno-wywiewną wyznacza się ze wzoru:

, m³/s

gdzie:

V_ve,1,s,n – strumień powietrza zewnętrznego odpowiadający przyjętemu w budowlanej dokumentacji technicznej sposobowi użytkowania strefy budynku obsługiwanej przez wentylację nawiewno-wywiewną, m³/s;

r_n – stopień zmniejszenia strumienia powietrza zewnętrznego w n-tym miesiącu roku.

W przypadku wentylacji nawiewno-wywiewnej działającej ze stałym strumieniem powietrza zewnętrznego wartość r_n równa jest 1. W przypadku wentylacji działającej z regulowanym ręcznie lub automatycznie strumieniem powietrza zewnętrznego wartość r_n ustala się, uwzględniając sposób regulacji tego strumienia oraz sposób użytkowania strefy budynku obsługiwanej przez wentylację nawiewno-wywiewną. W przypadku braku takich danych przyjmuje się r_n = 0,75.

Wartość stopnia zmniejszenia strumienia powietrza zewnętrznego jest niezgodna z dotychczas obwiązującymi zasadami redukcji strumienia wentylacji dla pomieszczeń mieszkalnych, które umożliwiają zmniejszenie strumienia wentylacyjnego do 60% wymaganej wymiany w okresie od 22.00 do 6.00. Oznacza to że r_n = 0,86, a nie, jak proponuje autor rozporządzenia, 0,75.

Podsumowanie

Na bardziej szczegółowe i dalej idące wnioski jest jeszcze za wcześnie, jednak wprowadzenie zmian w zakresie ciepłej wody, wentylacji oraz wewnętrznych zysków zmienia w istotny sposób wyniki końcowe obliczeń charakterystyki energetycznej budynków. Porównanie wyników obliczeń charakterystyki energetycznej dla domu jedno- i wielorodzinnego zamieszczone w tabeli 7 nasuwa ciekawe spostrzeżenia:

Spełnienie nowych wymagań prawnych nie powinno sprawić większych problemów projektowych, ale obliczona w ten sposób charakterystyka energetyczna budynku nie będzie miała wiele wspólnego z projektem budowlanym spełniającym inne wymagania warunków technicznych.

Obliczenia charakterystyki energetycznej mogą nie mieć nic wspólnego ze spełnieniem innych wymagań prawnych obowiązujących w procesie projektowym, którego np. nadrzędnym zadaniem jest zapewnienie odpowiednich warunków higienicznych.

Jeżeli minimalne wymagania higieniczne są przyjęte błędnie, to najpierw powinny zostać zmienione i na tej podstawie należy określić wartości minimalnych wymian powietrza. Zaskakujące jest, że dla wentylacji mechanicznej należy przyjmować wymiany odpowiadające wymaganiom higienicznym.

Stanowisko takie jest raczej nie do przyjęcia i można by rzec, że jest manipulowaniem wynikami, a nie promowaniem budownictwa zdrowego i energooszczędnego. Dla wielu „specjalistów” manipulowanie wskaźnikami nie stwarza żadnego problemu, przez sprytne żonglowanie wartościami uzyskują na papierze korzystne wyniki, które nie mają nic wspólnego z rzeczywistą pracą budynku.

Dla osiągnięcia fikcyjnego (papierowego) zmniejszenia zużycia energii nie można radykalnie obniżać wymiany powietrza czy ciepłej wody użytkowej.

Trudno powiedzieć, czy jest inne uzasadnienie dla niemal dwukrotnego zwiększenia zysków ciepła w domach jednorodzinnych niż potrzeba osiągnięcia oczekiwanych wyników.

Wprowadzenie nowych zasad oceny energetycznej budynków narzucać będzie preferowanie budowy obiektów mieszkalnych o niedużych powierzchniach.

Przy tak przyjętych wskaźnikach stosowanie wentylacji mechanicznej nawiewno­‑wywiewnej nie będzie miało uzasadnienia energetycznego i ekonomicznego.

Jednorodzinne domy obliczone wg metodologii z 2014 r. [2] przy tych samych parametrach przegród charakteryzują się o ok. 15% zmniejszonym obliczeniowym zużyciem energii EP w stosunku do tego samego budynku zaprojektowanego i obliczonego poprawnie wg zasad ujętych w odpowiednich normach.

Domy wielorodzinne obliczone wg metodologii z 2014 r. [2] przy tych samych parametrach przegród charakteryzują się o ok. 30% zmniejszonym obliczeniowym zużyciem energii EP w stosunku do tego samego budynku zaprojektowanego i obliczonego poprawnie wg zasad ujętych w odpowiednich normach.

Przyjęta w rozporządzeniu metodologia budziła w trakcie procesu legislacji wiele emocji. Pomimo licznych uwag do projektu rozporządzenia nie wprowadzono praktycznie żadnych zmian. Wcześniejsze doświadczenia uczą, że konsultacje społeczne są potrzebne chyba tylko po to, by można było stwierdzić, że się odbyły.

Próby dzielenia się doświadczeniem w ostatnich siedmiu latach nie przynosiły żadnych zmian prawnych. Inne akty prawne są konsultowane, a zupełnie inne wdrażane. Trochę to dziwna praktyka w demokratycznym kraju UE.

Po wstępnym zapoznaniu się ze znowelizowanymi rozporządzeniami w sprawie metodologii opracowania charakterystyki energetycznej [2] oraz w sprawie warunków technicznych [1] będącymi częścią całościowej polskiej polityki efektywności energetycznej uważamy, że energooszczędność jest oddzielną dziedziną polityki i podlega jej prawom, a nie prawom fizyki, których, jak powszechnie wiadomo, nie da się zmienić czy pominąć.

Literatura

1. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU nr 75/2002, poz. 690, z późn. zm.).
2. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 3 czerwca 2014 r. w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw charakterystyki energetycznej (DzU 2004, poz. 888).
3. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno­‑użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw ich charakterystyki energetycznej (DzU nr 201/2008, poz. 1240).
4. Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (DzU 2012, poz. 462).
5. PN-EN ISO 6946:2008 Komponenty budowlane i elementy budynku. Opór cieplny i współczynnik przenikania ciepła. Metoda obliczeń.
6. PN-EN ISO 13790:2009 Energetyczne właściwości użytkowe budynków. Obliczanie zużycia energii do ogrzewania i chłodzenia.
7. PN-EN ISO 13370:2001 Właściwości cieplne budynków. Wymiana ciepła przez grunt. Metody obliczania.
8. PN-EN ISO 10211 Mostki cieplne w budynkach. Strumienie ciepła i temperatury powierzchni. Obliczenia szczegółowe.
9. PN-EN 12831:2006 Instalacje ogrzewcze w budynkach. Metoda obliczania projektowego obciążenia ciepl­nego.
10. PN-EN ISO 13789 Cieplne właściwości użytkowe budynków. Współczynniki przenoszenia ciepła przez przenikanie i wentylację. Metoda obliczania.
11. PN-EN-ISO 10077-1:2007 Cieplne właściwości użytkowe okien, drzwi i żaluzji. Obliczanie współczynnika przenikania ciepła.
12. PN-83 B-03430/Az3:2000 Wentylacja w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej.
13. PN-EN 308 Wymienniki ciepła. Procedury badawcze wyznaczania wydajności urządzeń do odzyskiwania ciepła w układzie powietrze–powietrze i powietrze–gazy spalinowe.
14. PN-EN 13829 Właściwości cieplne budynków. Określanie przepuszczalności powietrznej budynków. Metoda pomiaru ciśnieniowego z użyciem wentylatora.
15. PN-ISO 9836:1997 Właściwości użytkowe w budownictwie. Określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych.
16. PN-EN ISO 10456:2004 Materiały i wyroby budowlane. Procedury określania deklarowanych i obliczeniowych wartości cieplnych.
17. Ustawa z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków (DzU 2014, poz. 1200).

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!