Redukcja hałasu w systemach wentylacji

Instalacjom wentylacyjnym stawia się wymagania akustyczne uzależnione od rodzaju budynku i pomieszczenia. Dopuszczalne poziomy hałasu wynoszą np. dla sal chorych w szpitalach 25–30 dB(A), dla pomieszczeń biurowych 30–35 dB(A), a dla sklepów i restauracji 45–50 dB(A).

Hałas z instalacji zależy od poziomów mocy akustycznej jej elementów, zwłaszcza wentylatorów, oraz dźwięków, które powstają przy przepływie powietrza przez przepustnice, urządzenia regulacyjne i nawiewniki. Wpływa na niego też strumień powietrza przepływający przez kanały oraz poziom tłumienia przez tłumiki akustyczne, skrzynie rozprężne i kolanka. Na poziom dźwięku w pomieszczeniu ma wpływ również jego chłonność akustyczna (m.in. kubatura, materiał i powierzchnia przegród).

Kanały wentylacyjne nie są jedyną drogą rozchodzenia się hałasu w instalacji wentylacyjnej. Niekiedy hałas przenosi się na konstrukcję budynku poprzez nieodpowiednio zaizolowane wibroakustycznie podstawy wentylatorów i podwieszenia kanałów. Instalacje wentylacyjne budowane są obecnie głównie z gotowych elementów. Do ich montażu oferowane są różne systemy mocowań i podwieszania. Ważne, żeby elementy te były kompatybilne, gwarantowały pewne mocowanie oraz spełniały wymagania norm pod względem wytrzymałości i przepisów ppoż.

Istotny wpływ na rozwiązania stosowane do tłumienia instalacji wentylacyjnych mają przepisy, w tym rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki. Wymagają one nie tylko zachowania odpowiedniej jakości powietrza wewnętrznego i wymagań akustycznych, ale też spełniania wymagań w zakresie bezpieczeństwa pożarowego.

Przewody wentylacyjne powinny być wykonane z materiałów niepalnych, a palne izolacje cieplne i akustyczne oraz inne palne okładziny przewodów wentylacyjnych mogą być stosowane tylko na zewnętrznej powierzchni w sposób zapewniający nierozprzestrzenianie ognia.

W budynkach produkcyjnych i magazynowych, z wyjątkiem garaży, dopuszcza się stosowanie przewodów wentylacyjnych nierozprzestrzeniających ognia, o ile nie są one prowadzone przez drogi ewakuacyjne i nie przepływa nimi powietrze o temperaturze wyższej od 85°C lub zanieczyszczenia mogące się odkładać.

Jedną z metod redukcji hałasu w instalacjach wentylacji jest izolowanie przewodów wełną mineralną. Stanowi ona zewnętrzną izolację termiczną i akustyczną. Przeznaczone są do tego m.in. specjalne płyty i maty z wełny mineralnej pokryte płótnem lub włóknem szklanym.

Do izolowania akustycznego i termicznego przewodów wentylacyjnych stosuje się też elastyczne materiały produkowane na bazie spienionego kauczuku syntetycznego pokryte warstwą folii aluminiowej.

Z kolei z wełny szklanej produkowane są panele do budowy kanałów wentylacyjnych. W tym przypadku stosuje się wełnę szklaną – sztywniejszą i gęstszą od typowych izolacji z wełny mineralnej. Jest to konieczne, gdyż budowa samonośnych konstrukcji wymaga zastosowania materiału o odpowiedniej sztywności i wytrzymałości. Panele z wełny szklanej pokryte są np. z jednej strony tkaniną z włókna szklanego, a z drugiej siatką szklaną i folią aluminiową. Siatka szklana stanowi zbrojenie powłoki zewnętrznej zapobiegające rozdarciom i pęknięciom, a folia aluminiowa pełni funkcję warstwy paroizolacyjnej.

Produkowane są też panele z wełny szklanej – wykonane z gęsto sprasowanych włókien szklanych spojonych żywicą termoutwardzalną. Panele pokryte są od strony zewnętrznej mocną folią aluminiową i zbrojone siatką z włókna szklanego oraz wzmocnione warstwą impregnowanego papieru o różnych grubościach.

Od strony wewnętrznej (wnętrza kanału) stosowane są różne powłoki, w zależności od potrzeb danego zastosowania (instalacje wentylacyjne, klimatyzacyjne, ogrzewania powietrznego), np. tkaniny z włókna szklanego, folia aluminiowa zbrojona siatką z włókna szklanego, welon z włókna szklanego, folia aluminiowa wzmocniona warstwą papieru impregnowanego o różnej gramaturze.

Pokrycia wewnętrznych powierzchni takich płyt można myć tylko w przypadku, gdy są one wykonane z folii aluminiowej.

Pokrycia z tkaniny z włókna szklanego czyści się poprzez szczotkowanie, a pokrycia z woalu szklanego przedmuchuje sprężonym powietrzem. Istotnym rozwiązaniem, mającym wpływ na szczelność kanałów wykonywanych z takich płyt, są fabrycznie uformowane krawędzie umożliwiające ich montaż na pióro. Rozwiązanie to nie tylko uszczelnia kanał, ale też ułatwia i przyspiesza montaż.

Producenci oferują systemy płyt – różne rodzaje i grubości poszczególnych warstw, ale też odpowiednie narzędzia i akcesoria do ich montażu. Zszywki służą do łączenia dwóch powłok paroizolacyjnych płyt, pomagając w ten sposób we wstępnym uformowaniu przewodów. Zszywki wstrzeliwane są za pomocą specjalnej zszywarki.

Do zewnętrznego uszczelniania oraz łączenia poszczególnych sekcji przewodów stosuje się specjalną samoprzylepną taśmę aluminiową, która gwarantuje uzyskanie wysokiej szczelności przewodów.

Oferowana jest też aluminiowa taśma zgrzewalna, która przywiera nawet do wilgotnych, zakurzonych i brudnych powierzchni. Taką taśmę zgrzewa się specjalnym żelazkiem. Do wzmacniania formy i połączeń kształtek wykonywanych z płyt z wełny szklanej stosowane są kleje akrylowe, które nadają im odpowiednią sztywność i wytrzymałość.

Do systemów płyt z wełny szklanej przeznaczonych do budowy kanałów wentylacyjnych powietrznych oferowane są też profile aluminiowe o różnych kształtach, np. „h”, „L”. Profile instaluje się na sucho, bez użycia kleju, a ich kształt umożliwia zaciskanie na krawędziach przewodu.

Profile „h” służą do obrabiania brzegów płyt na odcinku połączeń z metalowymi elementami instalacji: z urządzeniami klimatyzacyjnymi, kratkami, dyfuzorami, przepustnicami, klapami przeciwpożarowymi, otworami rewizyjnymi itd.

Profile „L” wzmacniają i uszczelniają wzdłużnie wewnętrzne krawędzie przewodów oraz zwiększają odporność przewodów na czyszczenie mechaniczne. Stosowanie profili „L” jest zalecane, gdy w przewodach panuje ciśnienie lub podciśnienie wyższe niż 500 Pa i gdy konieczne będzie czyszczenie częstsze niż raz do roku, np. w szpitalach czy halach produkcyjnych branży spożywczej.

Na poziom komfortu osób przebywających w pomieszczeniu wentylowanym lub klimatyzowanym obok jakości powietrza, komfortu termicznego i oświetlenia istotny wpływ ma także poziom hałasu. To jedno z trudniejszych wyzwań, jakiemu muszą sprostać projektanci i monterzy instalacji, gdyż systemy wentylacyjne są z natury niestabilne, a wpływ na to ma wiele czynników, które wywołują zmienne przepływy strumienia i tym samym poziom dźwięku.

Istotnym ułatwieniem w procesie projektowania i montażu instalacji są nakładki producentów do programów projektowych. Żeby sprawnie i cicho pracowała, nawet najlepiej zaprojektowana i wykonana instalacja wymaga jeszcze poprawnej eksploatacji: m.in. kontroli i czyszczenia filtrów, czyszczenia kanałów i konserwacji urządzeń mechanicznych.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!