Wentylacja i klimatyzacja w budynku wielofunkcyjnym
Plac Unii to kompleks biurowo-handlowy składający się z trzech budynków (A, B i C). Projekt architektoniczny wyłoniony w konkursie powstał w pracowni APA Kuryłowicz & Associates. W budynku znajduje się blisko 57 tys. m2 powierzchni użytkowej pod najem.
Fot. http://www.placuniibusiness.com
W tym numerze „Rynku” chcemy Państwu zaprezentować projekt instalacji went-klim wykonany dla kompleksu budynków wielofunkcyjnych Plac Unii zlokalizowanego przy ul. Puławskiej w Warszawie. Projekt instalacji wykonała pracownia projektowa Pol-Con Consulting Sp. z o.o. z Warszawy. Na podstawie tego projektu chcemy pokazać, jak różne są problemy, z którymi musi się zmierzyć projektant, gdy ma do czynienia z budynkiem wielofunkcyjnym. Po przyjęciu warunków, jakie mają zostać osiągnięte, trzeba przewidzieć, co w pomieszczeniach użytkowych może się znaleźć, jakie zyski ciepła tam się pojawią i jak je zrównoważyć, jak umieścić kanały, doprowadzić powietrze świeże i odprowadzić zużyte. Kiedy można je odzyskiwać w wymiennikach obrotowych, a kiedy nie powinno się ono mieszać ze świeżym.
Zobacz także
Panasonic Marketing Europe GmbH Sp. z o.o. Agregaty z naturalnym czynnikiem chłodniczym w sklepach spożywczych
Dla każdego klienta sklepu spożywczego najważniejsze są świeżość produktów, ich wygląd i smak. Takie kwestie jak wyposażenie sklepu, wystrój czy profesjonalizm obsługi są dla niego ważne, ale nie priorytetowe....
Dla każdego klienta sklepu spożywczego najważniejsze są świeżość produktów, ich wygląd i smak. Takie kwestie jak wyposażenie sklepu, wystrój czy profesjonalizm obsługi są dla niego ważne, ale nie priorytetowe. Dlatego kwestia odpowiedniego chłodzenia jest w sklepach kluczowa, ponieważ niektóre produkty tracą przydatność do spożycia, jeśli nie są przechowywane w odpowiednio niskiej temperaturze. Do jej zapewnienia przeznaczone są między innymi agregaty wykorzystujące naturalny czynnik chłodniczy.
Panasonic Marketing Europe GmbH Sp. z o.o. Projektowanie instalacji HVAC i wod-kan w gastronomii
Ważnym aspektem, który należy wziąć pod uwagę podczas projektowania instalacji sanitarnych w obiektach gastronomicznych, jest konieczność zapewnienia nie tylko komfortu cieplnego, ale też bezpieczeństwa...
Ważnym aspektem, który należy wziąć pod uwagę podczas projektowania instalacji sanitarnych w obiektach gastronomicznych, jest konieczność zapewnienia nie tylko komfortu cieplnego, ale też bezpieczeństwa pracowników i gości restauracji. Zastosowane rozwiązania wentylacyjne i grzewczo-klimatyzacyjne muszą być energooszczędne, ponieważ gastronomia potrzebuje dużych ilości energii przygotowania posiłków i wentylacji.
ARTEKON Sklejka 18 mm
Sklejka to materiał drewnopochodny, którego arkusze powstają poprzez sklejenie kilku cienkich warstw drewna nazywanych fornirami. Arkusz najczęściej składa się z 3 lub więcej warstw forniru. Warstwy są...
Sklejka to materiał drewnopochodny, którego arkusze powstają poprzez sklejenie kilku cienkich warstw drewna nazywanych fornirami. Arkusz najczęściej składa się z 3 lub więcej warstw forniru. Warstwy są klejone między sobą żywicami syntetycznymi. Włókna sąsiednich warstw są ułożone prostopadle do siebie.
Dodatkową trudnością w procesie projektowania jest możliwość zmiany przeznaczenia pomieszczeń już w trakcie eksploatacji budynku. Opis instalacji wentylacji i klimatyzacji takich obiektów obejmuje fazę shell&core, czyli stan, w jakim budynek jest oddawany do użytku. Na etapie wykonywania projektów aranżacyjnych poszczególnych kondygnacji i pomieszczeń następuje weryfikacja i uszczegółowienie proponowanych rozwiązań.
Mgr inż. Adam Caliński, Pol-Con Consulting Sp. z o.o.
Projektowanie klimatyzacji w obiektach wielofunkcyjnych zawsze sprawia problemy, gdyż projektant nigdy do końca nie wie, co się będzie działo w przestrzeni użytkowej, kiedy budynek zostanie oddany do eksploatacji. Na pewno ułatwieniem jest duża elastyczność urządzeń zapewniających określone warunki w pomieszczeniach, ale i one mają swoje ograniczenia. W takich przypadkach doświadczenie projektanta jest gwarancją, że projekt spełni oczekiwania użytkowników.
Informacja o obiekcie
Plac Unii to kompleks biurowo-handlowy składający się z trzech budynków (A, B i C). Projekt architektoniczny został wyłoniony w konkursie i powstał w pracowni APA Kuryłowicz & Associates. W budynku znajduje się blisko 57 tys. m2 powierzchni do wynajęcia, w tym ok. 41 tys. m2 w części biurowej i 15 tys. m2 w centrum handlowym. Budynki są rozdzielone pasażami przykrytymi szklanym dachem. Najwyższy budynek to 90-metrowa wieża. W części podziemnej znajduje się parking oraz pomieszczenia techniczne (na kondygnacjach od –4 do –2) oraz strefa handlowo-usługowa (na kondygnacjach od –1 do +1).
Powierzchnie biurowe o klasie A+ znajdują się na kondygnacjach od +2 do +21 w trzech obiektach. Budynek A ma ok. 24 tys. m2 powierzchni biurowej, B ok. 11 tys. m2, a C ok. 5,8 tys. m2. Na kondygnacjach biurowych zastosowano m.in. sterowane strefowo ogrzewanie, klimatyzację i oświetlenie sztuczne o wysokiej częstotliwości oraz indywidualnie sterowane żaluzje. Budynek ma zaawansowany system zarządzania (BMS). W części handlowej na trzech poziomach znajduje się ponad 70 sklepów, punktów usługowych i gastronomicznych. Jest też Supersam, który działa w tym miejscu od 1962 roku.
W obiekcie zastosowano wiele rozwiązań ekologicznych i energooszczędnych – posiada on certyfikat BREEAM na poziomie „bardzo dobry”. Warto wymienić m.in.:
- energooszczędne oświetlenie,
- użycie materiałów izolacyjnych o zmniejszonym wpływie na środowisko,
- energooszczędne technologie (redukcja emisji CO2),
- montaż czujników przecieków wody w ramach BMS.
Inwestycja ta została nagrodzona CEE Green Building Award.
Założenia do projektu instalacji
Źródłem ciepła dla wentylacji mechanicznej i ogrzewania jest wymiennikowy węzeł cieplny zasilany z miejskiej sieci cieplnej o parametrach 119/55°C. Zapotrzebowanie na ciepło: instalacja c.o. 1100 kW, instalacja ciepła technologicznego dla wentylacji 4400 kW (z uwzględnieniem odzysku ciepła), c.w.u. 200 kW.
Łączne zapotrzebowanie c.o., c.t. i c.w.u. to 5700 kW.
Jednym z newralgicznych momentów jest przyjmowanie wewnętrznych zysków ciepła w lokalach usługowych latem, gdy jeszcze nie znamy ich charakteru. W opisywanym obiekcie przyjęto 150 W/m2.
Parametry instalacji
Dla kondygnacji usługowych i części wspólnej przyjęto następującą ilość powietrza świeżego: w pasażach min. 7 m3/(hm2), w lokalach najemców 7,5 m3/(hm2), w części gastronomicznej średnio 15 m3/(hm2), w szatniach min. 4,5 wymiany/h, w toaletach 50 m3/h na kabinę, w WC dla niepełnosprawnych nawiew 80 i wywiew 100 m3/h, w natryskach 100 m3/h (w przypadku wielostanowiskowych natrysków współczynnik jednoczesności ustalono na poziomie 0,75), a dla pomieszczeń porządkowych przyjęto 50 m3/h.
W części biurowej założno następującą ilość świeżego powietrza: dla powierzchni najmu 50 m3/h/osobę przy 7 m2 na osobę; w pokojach spotkań na piętrach biurowych min. 20 m3/h/osobę przy 2,5 m2 sali na osobę.
Instalacje wentylacji i klimatyzacji
Głównym zadaniem instalacji wentylacji mechanicznej jest dostarczenie świeżego powietrza w ilościach wymaganych ze względów higienicznych, a w pomieszczeniach obsługiwanych przez instalację klimatyzacji utrzymanie odpowiedniej temperatury w sezonie letnim (chłodzenie pomieszczeń) we współpracy z systemem fan coili. Rozwiązania podstawowych instalacji wentylacji i klimatyzacji każdego budynku są podobne. W instalacjach wentylacji mechanicznej zastosowano centrale wentylacyjne nawiewne i wywiewne oraz kanałowe wentylatory wywiewne współpracujące z siecią kanałów wentylacyjnych nawiewnych i wywiewnych wykonanych z blachy stalowej ocynkowanej izolowanej termicznie, zakończonych nawiewnikami i elementami wywiewnymi. Regulacja wydajności poszczególnych gałęzi instalacji jest realizowana przez przepustnice pomiarowo-regulacyjne (wentylacja bytowa) lub stałe elementy regulacji wydajności (instalacja wentylacji oddymiającej).
W celu ograniczenia poziomu dźwięku i uniknięcia przenoszenia drgań spowodowanych pracą instalacji zastosowano m.in. tłumiki kanałowe, dylatowane fundamenty i specjalne konstrukcje wsporcze izolowane od konstrukcji budynku, a urządzenia posadowiono na podstawach amortyzacyjnych. Przy połączeniu sieci kanałów z centralami oraz wentylatorami wykorzystano elementy izolacyjne, antywibracyjne i tłumiące (króćce elastyczne).
W centralach zastosowano odzysk ciepła (wymienniki obrotowe higroskopijne lub czynnik pośredniczący), bloki filtracji, pierwotne nagrzewnice wodne, chłodnice wodne z odkraplaczem oraz nagrzewnice wtórne. Nagrzewnice wodne zasilane są z węzła cieplnego. Chłodnice wodne zasilane są z systemu czynnika chłodniczego budynku.
Kondygnacje nadziemne – biura
Bloki wentylatorowe central (nawiew i wywiew) wyposażone są w kontrolę regulacji wydajności za pomocą falowników, które pozwalają na ustawienie punktu pracy wentylatora i dostosowanie do aktualnego zapotrzebowania instalacji wynikającego ze stanu wynajmu obiektu. Części nawiewne central biurowych przystosowane są do pracy w trybie pożarowym budynku. To rozwiązanie zastosowano na wypadek, gdyby konieczna była rozbudowa systemu wentylacji pożarowej wynikająca z aranżacji układu i długości korytarzy po zagospodarowaniu oferowanych powierzchni. Na kanałach nawiewnych z central obsługujących biura zainstalowane są nawilżacze parowe. Z kolei latem wtórne nagrzewnice powietrza pełnią funkcję osuszania powietrza nawiewanego. Rozprowadzenie powietrza nawiewanego na poszczególne kondygnacje odbywa się pionowymi szachtami wentylacyjnymi.
Na kondygnacjach biurowych powietrze doprowadzane jest do nawiewników szczelinowych. Do nich podłączone są fan coile instalowane w stropie podwieszonym.
Powietrze usuwane jest z poszczególnych kondygnacji siecią stalowych kanałów wywiewnych ponad stropem podwieszonym. Wywiew z poszczególnych pomieszczeń realizowany jest z przestrzeni międzystropowej, do której powietrze przedostaje się poprzez wentylacyjne elementy transferowe zamontowane w stropie podwieszonym. Kanały wywiewne wyposażone są w elementy regulacyjne typu CAV, w przypadku układu open space stosowane są regulatory zbiorcze, a dla układu korytarzowego – regulatory przypisane do każdego pomieszczenia. Szczegółowe rozwiązania zostały opracowane na etapie prac aranżacyjnych.
Na kanałach wentylacyjnych obsługujących pomieszczenia typu meeting room przewidziano montaż mechanicznych regulatorów CAV z tłumikami kanałowymi.
Kanały w części biurowej wyposażono w zbiorczy regulator CAV z tłumikiem kanałowym oraz elementy regulacyjne przy podejściach pod indywidualne elementy wywiewne w pomieszczeniach. Wywiew zapewniają wentylatory zainstalowane na sieci kanałów zlokalizowanych w pomieszczeniach maszynowni lub na dachach budynków. Wentylatory wyposażone są w kontrolę regulacji wydatku – falownik, który pozwala na ustawienie punktu pracy wentylatora dostosowanego do aktualnego zapotrzebowania instalacji.
Poziomy usługowe
Znajdują się na trzech kondygnacjach i połączone są ze sobą pasażem handlowym zakończonym świetlikiem. Zastosowano centrale wentylacyjne nawiewno-wywiewne wyposażone w wymiennik odzysku ciepła typu rotor i z czynnikiem pośredniczącym w budynku, pierwotną nagrzewnicę wodną, chłodnicę wodną z odkraplaczem oraz nagrzewnicę wtórną. Na kanałach nawiewnych central zainstalowano nawilżacze parowe.
Podobnie jak w części biurowej, centrale przystosowane są do pracy w trybie pożarowym budynku. Rozprowadzenie powietrza nawiewanego na poszczególne kondygnacje odbywa się pionowymi szachtami wentylacyjnymi, a na wyjściu kanałów z szachtów zamontowano klapy pożarowe w klasie EIS120 AA wyposażone w siłowniki typu BE/BLE. Powietrze usuwane jest z poszczególnych powierzchni najmu za pomocą sieci poziomych kanałów wywiewnych podłączonych do pionowych szachtów wentylacyjnych.
Każdy hol wejściowy do części biurowej obiektu wyposażony jest w nawiew i wywiew powietrza świeżego oraz urządzenia do kontroli temperatury typu fan coil. Elementy nawiewne to wysokoindukcyjne nawiewniki szczelinowe zlokalizowane w demontowalnym pasie przyściennym. Obsługa serwisowa fan coili odbywa się właśnie poprzez demontowalny pas przyścienny, który służy również jako transfer powietrza z pomieszczenia do międzystropia, gdzie jest ono pobierane przez fan coile oraz usuwane poprzez osiatkowany króciec powietrza wywiewanego.
W holu wejściowym do budynku A (wieży)nawiew powietrza świeżego realizowany jest poprzez ścienne dysze dalekiego zasięgu. Kąt nachylenia dysz pozwala na takie ukierunkowanie strumienia powietrza, żeby zapewnić wejście strumienia tego powietrza w strefę przebywania ludzi. Dodatkowo w stropie zainstalowano dwie podwieszane centrale recyrkulacyjne z funkcją dogrzewania i chłodzenia holu.
Pasaż handlowy
Pasaże handlowe przylegające do sklepów zajmują te same kondygnacje co lokale i mają niezależne instalacje dostarczające świeże powietrze. Części nawiewne central wentylacyjnych wyposażone są w blok odzysku ciepła z czynnikiem pośredniczącym, pierwotną nagrzewnicę wodną, chłodnicę wodną z odkraplaczem oraz nagrzewnicę wtórną. Na poszczególnych kondygnacjach powietrze jest rozprowadzane poziomymi kanałami nawiewnymi w przestrzeni stropu podwieszonego. Z obszaru lokali powietrze doprowadzane jest do nawiewników obsługujących powierzchnię pasażu. Względy aranżacyjne wnętrza wymagały zastosowania układu nawiewników szczelinowych składającego się z nawiewników taśmowych tworzących jeden długi nawiewnik liniowy. Nawiewnik ten jest podzielony na części aktywne (podłączone do kanałów powietrza świeżego oraz fan coili) wyposażone w skrzynki przyłączeniowe oraz nieaktywne (bez skrzynek przyłączeniowych) służące jako transfer powietrza do fan coili. Przyjęto wydajność nawiewnika na poziomie maks. 350 m3/(h mb.).
Na parterze jako nawiewniki powietrza świeżego wykorzystano dysze dalekiego zasięgu zamontowane w ścianie pomiędzy pasażem a sklepem. Dostarczanie powietrza świeżego służy również częściowemu odbiorowi zysków ciepła w tym obszarze. Do klimatyzacji przestrzeni pasaży wykorzystywane są także urządzenia typu fan coil zamontowane w stropie podwieszonym pod mostkami i nad traktami pieszymi. Na poziomach wyższych fan coile zamontowane są bezpośrednio nad traktami pieszymi. Do nawiewu powietrza schłodzonego wykorzystano nawiewniki szczelinowe z puszkami przyłączeniowymi przeznaczonymi do podłączenia tylko fan coili. Jako transfer powietrza z przestrzeni pasażu służą pozostałe części nawiewnika szczelinowego niepodłączone do skrzynek przyłączeniowych.
Część powietrza usuwanego z pasażu oraz z części handlowej budynku kierowana jest do garażu podziemnego. Wywiewy realizowane są punktowo spod świetlika. Centrale są wyposażone w blok odzysku ciepła z czynnikiem pośredniczącym. Bloki wentylatorowe central wyposażone są w falowniki. Do izolacji termicznej kanałów nawiewnych z blachy stalowej użyto wełny o grubości 40 mm, a do wywiewnych – 30 mm.