Systemy wodno-powietrzne w klimatyzacji – belki chłodzące i klimakonwektory

Dwustopniowe systemy klimatyzacyjne powietrzno-wodne cieszą się zasłużonym uznaniem w budynkach wielopomieszczeniowych o zróżnicowanych zyskach ciepła.

System „dwustopniowy” oznacza tu, że powietrze pierwotne (zewnętrzne) jest przygotowywane centralnie, np. w centrali wentylacyjno-klimatyzacyjnej, pod względem higienicznym i wilgotnościowym, natomiast powietrze obiegowe w pomieszczeniach (lub mieszanina powietrza zewnętrznego i obiegowego) jest chłodzone lub ogrzewane dzięki wodzie lodowej lub grzewczej z zastosowaniem urządzeń indywidualnych (końcowych) – najczęściej belek chłodzących lub klimakonwektorów.

Klimatyzacyjne systemy wodno-powietrzne wybierane są najchętniej w biurach, hotelach, budynkach edukacyjnych i placówkach kulturalnych (biblioteki, sale koncertowe), centrach handlowych czy restauracjach. Sprawdzają się w nowych budynkach o dużych powierzchniach, także tych nowoczesnych i nietypowych.

Architekci doceniają, że klimakonwektory mogą zostać efektownie dobrane do szczególnych rozwiązań architektonicznych, a belki chłodzące uważane są za rozwiązanie elastyczne, dopasowujące się do zmiennego sposobu użytkowania wnętrza.

W pomieszczeniach remontowanych, w których jest mało miejsca na nowe urządzenia, sprawdzą się belki chłodzące o obniżonej wysokości (nawet 110 mm). Do belek o odpowiedniej szerokości można zamontować dodatkowe instalacje – oświetlenie, nagłośnienie czy tryskacze bez ingerencji w konstrukcję belki (zmienia się tylko wygląd płyty czołowej).

Klimakonwektory

Klimakonwektory to urządzenia indywidualne, które występują jako klimakonwektory indukcyjne (ciepłe powietrze z pomieszczenia zasysane jest na zasadzie indukcji) lub klimakonwektory wentylatorowe, tzw. fan coile (przepływ powietrza wymusza wentylator). Mają wymiennik ciepła (najczęściej miedziano-aluminiowy) działający jako chłodnica lub nagrzewnica dla powietrza obiegowego lub mieszaniny powietrza zewnętrznego i obiegowego.

Ważnym elementem jest też filtr powietrza oraz tacka do zbierania i odprowadzenia skroplin (dodatkowym elementem może być pompa skroplin odprowadzająca je do kanalizacji).

Klimakonwektory występują w kilku rozwiązaniach (jednostki ścienne, przypodłogowe, podsufitowe – czyli poziome z obudową i bez niej – kanałowe oraz kasetonowe), a bogactwo wykonań materiałowych obudów i estetyka kratek wywiewnych pozwalają swobodnie dobierać je do dowolnych aranżacji.

Dostępne są dwa typy tych urządzeń: mogą być wyposażone w jeden lub dwa wymienniki ciepła.

W systemie dwururowym jest jeden wymiennik ciepła, który w zależności od potrzeb pracuje jako chłodnica lub nagrzewnica.

System czterorurowy obejmuje dwa wymienniki – nagrzewnicę i chłodnicę, których wspólne działanie jest odpowiednio bilansowane.

Jak wynika z rokrocznych badań biura Eurovent Market Intelligence, prowadzonych wśród producentów HVACR w regionie EMEA (Europa, Bliski Wschód, Afryka), popularność tych rozwiązań jest zróżnicowana.

Badanie pokazuje przede wszystkim utrzymujący się renesans zainteresowania klimakonwektorami w Europie – w 2015 roku po raz pierwszy od kilku lat rynek ten odnotował wzrost o ok. 10%, a sprzedaż dla całego regionu wyniosła 1,51 mln urządzeń.

Rynek ustabilizował się w 2016 roku – wzrost wyniósł wówczas 3% w skali całego regionu, przynosząc 1,61 mln sprzedanych urządzeń. Jego siłą napędową pozostają Włochy z 20-proc. udziałem w rynku (318 tys. sprzedanych urządzeń w 2016), a także Hiszpania, Grecja i Portugalia (ok. 125 tys. urządzeń ze wzrostem ok. 20% dla Hiszpanii w 2016).

Duże wahania występują w Turcji i Rosji, stabilizację odnotowują Wlk. Brytania, Francja i Niemcy.

W odniesieniu do Polski brakuje szczegółowych danych.

Klimakonwektory z obudową poziomą i bez niej miały po 30% rynku, natomiast urządzenia kasetonowe i kanałowe stanowią resztę.

Urządzenia dwururowe mają 77% rynku, a czterorurowe 23%.

Popularność systemów dwururowych wynika zapewne z niższych nakładów inwestycyjnych – nie ma dodatkowego wymiennika w urządzeniu wewnętrznym. System dwururowy jest jednak mniej efektywny podczas okresu przejściowego, kiedy zapotrzebowanie na ciepło i chłód jest zmienne (urządzenie przełącza się z trybu chłodzącego w grzewczy), a częsta reakcja na zmiany temperatury powinna być elastyczna. Stosuje się regulację przez termostat, który pozwala na dokonanie ręcznej lub automatycznej zmiany sezonowej. 

 Czytaj też: Wentylacja, klimatyzacja z odzyskiem ciepła i rekupertory - zasady działania >>>

[powietrze, belki chłodzące, klimakonwektory, fan-coil, klimatyzacja]