Zastosowanie rur z tworzyw sztucznych
Rury z tworzyw sztucznych znajdują zastosowanie w prawie wszystkich obszarach wykorzystujących systemy rurowe do przesyłu mediów. Zasadniczo wyróżniamy cztery obszary zastosowań: zaopatrzenie, usuwanie odpadów, instalacje w domach i budynkach oraz zastosowania przemysłowe. W przypadku zastosowania przemysłowego, rury z tworzyw sztucznych służą przede wszystkim do przesyłu wody pitnej, gazu i ścieków oraz innych cieczy (jak na przykład chemikaliów). Oprócz tego istnieje całe mnóstwo innych zastosowań np. w rolnictwie czy telekomunikacji.
W Polsce zapotrzebowanie na rury z tworzyw sztucznych wyniosło w 2017 roku 3,5 mln ton. Przemysł budowlany (25,9%) był drugim co do wielkości konsumentem tworzyw sztucznych, zaraz po opakowaniowym (32,5%). W porównaniu do średniej europejskiej, w naszym kraju mniej zarysowana jest przewaga produkcji opakowań nad drugim sektorem wykorzystania tworzyw sztucznych – budownictwem (w Polsce - 32,5% vs 25,9%, w Europie 39,5% vs 19,4%).1
Rury z tworzyw sztucznych odgrywają szczególną rolę w odniesieniu do systemów związanych z transportem wody pitnej, gazu oraz ścieków, a także w różnego rodzaju podziemnych instalacjach. Cienkościenne rury z tworzyw sztucznych stały się integralnym składnikiem zarówno w przemyśle jak też we wszystkich projektach budowlanych.
Tworzywa sztuczne w instalacjach sanitarnych
Spośród tworzyw sztucznych wykorzystywanych w instalacjach sanitarnych za najstarszy uważa się polichlorek winylu (PVC), którego produkcję rozpoczęto już w latach 30. Następne tworzywa powstały po wojnie: polietylen LDPE (1945), HDPE (1955) polipropylen PP (1955), polietylen sieciowany PEX (1968). W systemach doprowadzających i odprowadzających stosowane są przede wszystkim rury z polietylenu (PE) i polichlorku winylu (PVC-U), a także z polipropylenu (PP). Rury te mogą być całkowicie jednolite (rury pełnościenne) albo ma strukturę dwu – lub wielowarstwową. Dzięki temu możliwe jest takie zastosowanie rur, które w szczególności odpowiada stosownym wymogom danego medium oraz zewnętrznym obciążeniom naziemnym.
Rury z tworzyw sztucznych, w porównaniu z rurami z betonu czy stali, są stosunkowo młodymi produktami, jednak ich udział w rynku gwałtownie rośnie. Systemy rur z tworzyw sztucznych znajdują coraz częściej zastosowanie w zakresie średnic nominalnych, które były dotąd domeną rur betonowych i stalowych. Wynika to głównie z korzystnych cech systemów rur z tworzyw sztucznych. Ich ułożenie wiąże się z niskimi kosztami, są trwałe (co najmniej 100 lat), łatwe w konserwacji i utrzymaniu oraz nadają się do renowacji istniejących zepsutych sieci przewodów.
Awaria sieci wodociągowej
Awarie sieci to w Polsce codzienność – mamy nawet do 100 tys. awarii rocznie. Przyczyną jest m.in. przestarzała infrastruktura, której pełne odnowienie może potrwać 100 lat. W wielu miastach ponad 50% długości sieci wodociągowej stanowią przewody działające dłużej niż 50 lat, a 45% - przewody w wieku 25-50 lat. W strukturze materiałowej sieci ciągle 35% stanowią stare rurociągi z żeliwa szarego, 10% ze stali, a 4% z azbestocementu.2
Dzisiaj budowa sieci wodociągowych w terenach o dużym stopniu uzbrojenia i skomplikowania sieci to domena systemów z PE, natomiast tam, gdzie tereny są mniej zurbanizowane i sieć nie jest mocno zróżnicowana, stosuje się systemy ciśnieniowe z PVC-U. Tworzywa sztuczne w zastosowaniach wodociągowych wprowadziły wiele udogodnień i podniesienie ich standardu w zakresie jakości dostarczanej do odbiorców wody. Wszystko to dzięki takim podstawowym zaletom tworzyw sztucznych jak odporność chemiczna, odporność na korozję, niska chropowatość czy też wytrzymałość.
Dzięki tym zaletom rurociągi z tworzyw sztucznych charakteryzują się brakiem wpływu na jakość wody, nie zarastają, posiadają wysoką sprawność hydrauliczną oraz pozwalają na ich wykorzystywanie praktycznie w całym zakresie stosowanych ciśnień roboczych w sieciach wodociągowych. Rury z tworzyw sztucznych z powodzeniem zastępują te wykonane z betonu, żeliwa, miedzi lub stali. Ze względu na ich niską wagę i odporność na korozję i chemikalia, udział rur z tworzyw sztucznych rośnie zdecydowanie na wszystkich rynkach.
Rynek rur z tworzyw sztucznych w Polsce
W Polsce, która od czasu przemian ustrojowych jest permanentnym placem budowy, rynek rur jest stosunkowo stabilny, chociaż i on przeszedł poważne załamania. Pierwsze przyszło w 2008 r., kiedy popyt się gwałtownie załamał. Wprawdzie później produkcja rosła, ale nie tak dynamicznie, jak przed 2008 r. Drugie nastąpiło po boomie wywołanym Euro 2012.
Jednak ostatnie trzy dekady można śmiało nazwać krokiem milowym. Utrudniony dostęp do wysoko rozwiniętych rynków zachodnich powodował, że jeszcze pod koniec lat 70. podstawowym materiałem w instalacjach była stal czarna i ocynkowana. Obecnie swoje zakłady produkcyjne w Polsce mają najwięksi światowi producenci rur z tworzyw sztucznych, świetnie radzą sobie też firmy z polskim kapitałem.
Firmy te mają w swojej ofercie najnowocześniejsze systemy i rozwiązania rurowe z tworzyw sztucznych oraz mają członkostwo w Polskim Stowarzyszeniu Producentów Rur i Kształtek z Tworzyw Sztucznych (PRiK). Stowarzyszenie to zostało utworzone z inicjatywy osób reprezentujących głównych producentów tworzywowych rur i kształtek rurowych.
Stowarzyszenie PRiK
Podstawą jego działalności jest idea ustawicznego podnoszenia jakości rur i kształtek z tworzyw sztucznych. W celu wyróżnienia firm spełniających wysokie standardy w zakresie jakości produkowanych wyrobów, stosowanych technologii, obsługi klienta oraz ochrony środowiska naturalnego Stowarzyszenie PRiK wprowadziło Znak PRiK „Dobry Wybór”.
Znak PRiK „Dobry Wybór” jest przejawem stabilizacji polskiego rynku rur z tworzyw sztucznych, gdzie dochodzi w tej chwili do procesów oddolnego kształtowania się wysokich standardów w zakresie jakości produkowanych wyrobów czy stosowanych technologii.
1Raport roczny PlasticsEurope Polska 2017
2Raport NIK 28 sierpnia 2018
 |
POLSKIE STOWARZYSZENIE PRODUCENTÓW
RUR I KSZTAŁTEK Z TWORZYW SZTUCZNYCH 87-100 Toruń, ul. Szosa Chełmińska 30 Tel.: +48 56 659 11 34 e-mail: www.prik.pl |
[PRiK, Polskie Stowarzyszenie producentów rur i kształtek z tworzyw sztucznych, rury, system rurowy, rury z tworzyw sztucznych, sieć wodociagowa]
