Pomieszczenia kotłowni gazowych
Wymagania dla kotłowni na paliwo gazowe o gęstości mniejszej niż 1
Kotłownia gazowa ze stojącym kotłem kondensacyjnym
W przypadku budynków nowych i modernizowanych spośród gazowych urządzeń grzewczych mamy do wyboru praktycznie tylko kotły kondensacyjne. Ich kompaktowa budowa daje szerokie możliwości montażu, a przepisy stawiają mniej wymagań pomieszczeniom, w których urządzenia te mogą być montowane.
Zobacz także
Hoval Sp. z o.o. Kotły w obudowach zewnętrznych – ważne aspekty projektowe
Na etapie projektowania budynku inwestor we współpracy z architektem i projektantem instalacji sanitarnych musi podjąć decyzję o zlokalizowaniu kotłowni gazowej. Często zdarza się, że z uwagi na moc projektowanej...
Na etapie projektowania budynku inwestor we współpracy z architektem i projektantem instalacji sanitarnych musi podjąć decyzję o zlokalizowaniu kotłowni gazowej. Często zdarza się, że z uwagi na moc projektowanej kotłowni oraz ograniczenia przestrzenne – zabronione jest jej wybudowanie w piwnicy i konieczne staje się jej zlokalizowanie na najwyższej kondygnacji budynku.
RESAN pracownia projektowa W jaki sposób zaprojektować źródło ciepła, aby prawidłowo ogrzać budynek?
Budynki komercyjne lub użyteczności publicznej mogą mieć własne źródła ciepła, (kotły, pompy ciepła) lub być podłączone do sieci miejskiej poprzez węzeł cieplny. Niezależnie od wybranego rozwiązania, prawidłowo...
Budynki komercyjne lub użyteczności publicznej mogą mieć własne źródła ciepła, (kotły, pompy ciepła) lub być podłączone do sieci miejskiej poprzez węzeł cieplny. Niezależnie od wybranego rozwiązania, prawidłowo zaprojektowane i wykonane źródło ciepło jest absolutną podstawą do tego, by ogrzewanie budynku było niezawodne, wydajne i energooszczędne.
ELTERM Konfigurator doboru kotłów elektrycznych ELTERM
Firma ELTERM zaprezentowała konfigurator doboru kotłów elektrycznych 2020. Wszystkie modele naszych kotłów współpracują z instalacjami fotowoltaicznymi i poza Wachmistrzem wyposażone są w dedykowane liczniki...
Firma ELTERM zaprezentowała konfigurator doboru kotłów elektrycznych 2020. Wszystkie modele naszych kotłów współpracują z instalacjami fotowoltaicznymi i poza Wachmistrzem wyposażone są w dedykowane liczniki zużycia energii pochodzącej z instalacji PV.
W artykule:
• Kotłownie o łącznej mocy cieplnej do 30 kW |
Wymagania dotyczące efektywności energetycznej gazowych urządzeń grzewczych spowodowały, że do obrotu wprowadzane są praktycznie wyłącznie kotły kondensacyjne. W ostatnich latach w ich budowie i wielkości producenci dokonali istotnych zmian. Te zmiany z kolei wpływają na efektywność wykorzystania miejsca w domach jednorodzinnych i wielorodzinnych oraz obiektach publicznych. W przepisach i normach dotyczących wymagań dla kotłowni gazowych na gaz ziemny nadal znajdziemy regulacje, które powstawały ponad 20 lat temu. Kotły miały wówczas większe gabaryty, otwartą komorę spalania, wiele z nich oferowano w wykonaniu stojącym.
Obecnie gazowe kotły kondensacyjne przy mocy powyżej 30 kW, a nawet 60 kW, to urządzenia na tyle małe, że mieszczą się szafce kuchennej. Ponadto estetyka ich wykonania i wzornictwo oraz stosowanie ze zbiornikami na c.w.u. w ramach zestawu kompaktowego predysponują je do lokalizowania nawet w przedpokojach czy holach domów. Kolejny trend to łączenie kotłów kondensacyjnych w układy kaskadowe pozwalające uzyskać duże moce – kilkuset kW do nawet 1 MW na bardzo małej powierzchni pomieszczenia przeznaczonego na kotłownię. Poniżej wskazano najważniejsze regulacje prawne oraz zalecenia norm i producentów dotyczące wymagań dla kotłowni wbudowanych na paliwa gazowe o gęstości względnej mniejszej niż 1.
Kotłownie o łącznej mocy cieplnej do 30 kW
Kocioł gazowy z zamkniętą komorą spalania o mocy do 30 kW może być zamontowany w pomieszczeniu nieprzeznaczonym na stały pobyt ludzi, w tym w pomieszczeniach pomocniczych w mieszkaniach na dowolnej kondygnacji budynku oraz w pomieszczeniach mieszkalnych niezależnie od rodzaju występującej w nich wentylacji, pod warunkiem zastosowania koncentrycznych przewodów powietrzno-spalinowych (§ 170), z zachowaniem wymagań § 175 WT – który ogranicza moc kotłów oraz stawia wymagania przewodom spalinowym, jeśli są wyprowadzane przez ściany zewnętrzne budynku (o tym poniżej). Minimalna kubatura pomieszczenia, w którym może być zamontowany kocioł o mocy do 30 kW z zamkniętą komorą spalania (grupa C), wynosi 6,5 m3, a dla kotłów z otwartą komorą spalania (grupa B) – 8 m3 (§ 172). Dopuszczalny wskaźnik mocy cieplnej 4,65 kW/m3 (§ 172) nie dotyczy kotłów z zamkniętą komorą spalania, tylko tych z komorą otwartą (grupa B).
W WT nie znajdziemy wymagań dotyczących odporności ogniowej ścian, stropów i drzwi pomieszczeń, w których montowane są kotły gazowe o mocy 30 kW. Wymagana jest natomiast minimalna wysokość pomieszczenia 2,2 m, a w budynku istniejącym dopuszcza się 1,9 m (§ 172). Odległość przodu kotła od przeciwległej ściany powinna wynosić minimum 1 m, aby umożliwić jego obsługę.
Niezależnie od mocy zamontowanych kotłów gazowych zabronione jest instalowanie gazomierzy w pomieszczeniu kotłowni.
Przewody spalinowe z kotłów gazowych, niezależnie od ich obciążeń cieplnych, powinny być podłączone na stałe z indywidualnymi kanałami spalinowymi, z uwzględnieniem instrukcji technicznej producenta urządzenia (§ 174). Długość odcinka pionowego przewodu spalin za kotłem nie może być mniejsza niż 22 cm, a minimalna wysokość komina (od wlotu do wylotu) to 2 m.
Wspomniane wyżej ograniczenie dotyczące maksymalnej mocy kotła z zamkniętą komorą spalania (grupa C), z którego spaliny odprowadzane są przez ścianę zewnętrzną budynku za pomocą indywidualnych koncentrycznych przewodów powietrzno-spalinowych lub oddzielnych przewodów powietrznych i spalinowych, wynosi 5 kW w budownictwie wielorodzinnym oraz 21 kW w domach jednorodzinnych i budynkach zagrodowych rekreacyjnych. Obowiązują ponadto ograniczenia dla lokalizacji wylotów przewodów spalinowych w ścianach zewnętrznych (§ 175). Wyloty przewodów umiejscowionych w ścianach zewnętrznych budynków wielorodzinnych nie powinny się znajdować względem siebie w odległości mniejszej niż 3 m i odległość tych wylotów od najbliższej krawędzi okien otwieranych i ryzalitów przesłaniających nie może być mniejsza niż 0,5 m. Ryzalit to występ z lica w elewacji budynku prowadzony od fundamentów po dach, stanowiący część budynku. Kolejne ograniczenie dla przewodów spalinowych wyprowadzanych przez ściany budynku to minimalna wysokości 2,5 m nad poziomem terenu. Mogą się one znajdować poniżej 2,5 m, ale nie mniej niż 0,5 m nad poziomem terenu tylko w przypadku, gdy do najbliższego miejsca rekreacyjnego lub placu zabaw dla dzieci jest więcej niż 8 m.
Warunki techniczne w odniesieniu do kotłowni na paliwa gazowe przywołują także normę PN-B-02431-1:1999 Ogrzewnictwo. Kotłownie wbudowane na paliwa gazowe o gęstości względnej mniejszej niż 1. Wymagania [2]. Dla pomieszczeń o łącznej mocy kotłów do 30 kW WT przywołują zalecenia normy dotyczące m.in. usytuowania kotłów, wymagań dla ścian i podłóg, oświetlenia oraz dostarczenia wody do kotłów i odprowadzania wody. Norma zaleca, aby przylegająca do kotła podłoga lub ściana wykonana była z materiałów niepalnych. W przypadku wykonania podłogi lub ściany z materiałów palnych powierzchnia w odległości minimum 0,5 m od krawędzi kotła powinna być pokryta trwale materiałem niepalnym. Podłoga lub ściana bezpośrednio pod kotłem nie może być wykonana z materiałów palnych.
Ponadto norma zaleca zachowanie takiej odległości od przegród, która zapewni dostęp do kotła w celu jego obsługi, konserwacji i czyszczenia. Odległość przodu kotła od przegrody nie powinna być mniejsza niż 1 m. Pomieszczenie z kotłami powinno mieć oświetlenie sztuczne, zaleca się, by miało także oświetlenie naturalne.
Norma zaleca również doprowadzenie do kotła instalacji dostarczającej wodę o jakości wymaganej dla wody kotłowej oraz zapewnienie instalacji dla potrzeb odprowadzania wody. Należy przez to rozumieć, że w pomieszczeniu powinna się znajdować kratka ściekowa lub zlew/umywalka czy wanna. Dla kotłów kondensacyjnych oddalonych od wlotu do instalacji kanalizacyjnej montuje się pompkę odprowadzającą skropliny.
Warunki techniczne stawiają bardzo ogólne wymagania dla odprowadzania skroplin z przewodów kominowych ze spalinami mokrymi (§ 146): Przewody spalinowe (...) powinny być wyposażone (...) w przypadku występowania spalin mokrych – także w układ odprowadzania skroplin. O tym wymaganiu czasami się zapomina, mimo że zalecenia producentów kotłów kondensacyjnych zawierają wyraźne wskazówki, by instalacja skroplin wykonana była z materiału odpornego na korozję, przyłącze na odprowadzenie skroplin nie było blokowane, a przewody miały spadek. Kotły kondensacyjne o mocy do 30 kW przy intensywnej pracy mogą wytwarzać nawet do 3 l skroplin na godzinę.
Kwestii wentylacji i wysokości pomieszczeń z kotłami o mocy do 30 kW poruszonych w normie PN-B-02431-1 WT nie przywołują. Zagadnienia te uregulowane są w WT w przepisach dotyczących wentylacji danych pomieszczeń, w tym tych, w których dopuszcza się montaż kotłów gazowych. W § 170.1 WT stanowią, że urządzenia gazowe mogą być instalowane wyłącznie w pomieszczeniach spełniających warunki dotyczące ich wysokości, kubatury, wentylacji i odprowadzenia spalin, a także dopływu powietrza do spalania określone w rozporządzeniu, w Polskich Normach i przepisach odrębnych. Normą tą jest PN-B-03430 Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej. Wymagania [3]. Określa minimalne strumienie powietrza wywiewanego dla różnych pomieszczeń (niezależnie od wielkości mieszkania).
Czytaj też: Zestawy hydrauliczne do kotłowni dla instalacji hybrydowych >>
O ile w przypadku gazowych kotłów z zamkniętą komorą spalania nie ma problemu z wentylacją pomieszczeń, w odniesieniu do kotłów gazowych z otwartą komorą spalania strumień objętości powietrza wentylacyjnego musi wynosić dla kuchni co najmniej 70 m3/h, a dla łazienki 50 m3/h. Przykładowa ilość powietrza do spalania gazu przez kocioł pracujący z mocą 24 kW (np. na potrzeby c.w.u.) wynosi 35 m3/h, a pracujący z mocą 9 kW (dla c.o.) ok. 13 m3/h. Ponadto dla gazowych kotłów z otwartą komorą spalania (typ B) istotne są wymagania wspomnianego wyżej § 172 WT dotyczące maksymalnego obciążenia cieplnego na 1 m3 kubatury pomieszczenia.
Wiele instrukcji producentów we fragmentach odnoszących się do wentylacji kotłowni zawiera odwołania do normy PN-B-02431-1 dotyczącej kotłowni gazowych. Jednak WT nie przywołują tych zapisów do obowiązkowego stosowania. Norma ta zaleca dla wentylacji nawiewnej, żeby w pomieszczeniu kotłów o mocy do 30 kW znajdował się niezamykany otwór o powierzchni nie mniejszej niż 200 cm2, położony nie wyżej niż 30 cm ponad poziomem podłogi. Dopuszcza się doprowadzenie powietrza zewnętrznego z sąsiednich pomieszczeń wyposażonych w niezamykany otwór wentylacji nawiewnej o powierzchni nie mniejszej niż 200 cm2. Natomiast dla wentylacji wywiewnej norma zaleca niezamykany otwór o powierzchni nie mniejszej niż 200 cm2, umieszczony możliwie blisko stropu. Stosowanie wentylacji wyciągowej mechanicznej w przypadku przyłączenia kotłów do kanałów spalin o ciągu grawitacyjnym jest niedopuszczalne. Minimalna średnica przewodu spalinowego dla kotła atmosferycznego to ø 140 mm i norma zaleca obliczanie ciągu.
Kotłownie o łącznej mocy cieplnej od 30 do 60 kW
Warunki techniczne dopuszczają montaż kotłów w wydzielonych pomieszczeniach technicznych możliwie centralnie w stosunku do ogrzewanych pomieszczeń lub budynkach wolnostojących przeznaczonych na kotłownie. Zaleca się lokalizację pomieszczenia na najniższej lub najwyższej kondygnacji budynku, tak aby pomieszczenie to miało co najmniej jedną ścianę zewnętrzną. Wysokość kotłowni nie może być mniejsza niż 2,2 m. Kubatura dla kotłów z zamkniętą komorą spalania to 6,5 m3, a dla kotłów z otwartą komorą spalania 8 m3 (§ 172) i ma tu także zastosowanie dopuszczalny wskaźnik mocy cieplnej dla kotłów z grupy B: 4,65 kW/m3.
Dla tego przedziału mocy kotłów WT stawiają wymagania wobec odporności ogniowej przegród budowlanych i drzwi. Ściany wewnętrzne w budynkach niskich i średniowysokich powinny spełniać EI 60, a stropy REI 60, natomiast w wysokich i wysokościowych odpowiednio EI 120 i REI 120. Odporność ogniowa drzwi w budynkach niskich i średniowysokich powinna wynosić EI 30, a w wysokich i wysokościowych EI 60. Ściany zewnętrzne powinny mieć klasę odporności ogniowej zgodnie z wymaganiami § 216. Przepisy WT nie stawiają wymagań w zakresie klasy odporności ogniowej dla przegród zewnętrznych kotłowni z kotłami na paliwo gazowe, zlokalizowanej ponad dachem budynku, przy zachowaniu warunku, iż przegrody te powinny być wykonane z materiałów niepalnych. Odległość od przegród powinna zapewnić dostęp do kotła w celu jego obsługi, konserwacji i czyszczenia i odległość przodu kotła od przegrody nie może być mniejsza niż 1 m.
Przewody spalinowe (§ 174) z kotłów gazowych niezależnie od ich obciążeń cieplnych powinny być połączone na stałe z indywidualnymi kanałami spalinowymi, z uwzględnieniem instrukcji technicznej producenta urządzenia. WT dopuszczają stosowanie zbiorczych przewodów systemów powietrzno-spalinowych przystosowanych do pracy z urządzeniami z zamkniętą komorą spalania, wyposażonymi w zabezpieczenia przed zanikiem ciągu kominowego. Ponadto w pomieszczeniu kotłowni dopuszcza się przyłączenie kilku kotłów do wspólnego kanału spalinowego w przypadku: 1. kotłów pobierających powietrze do spalania z pomieszczenia, pod warunkiem zastosowania skrzyniowego przerywacza ciągu lub wyposażenia kotłów w czujniki zaniku ciągu kominowego wyłączających równocześnie wszystkie kotły; 2. wykonania dla kotłów z palnikami nadmuchowymi przewodu spalinowego o przekroju poprzecznym nie mniejszym niż 1,6 sumy przekrojów przewodów odprowadzających spaliny z poszczególnych kotłów, a także wyposażenie wylotu przewodu spalinowego w czujnik zaniku ciągu kominowego, wyłączającego równocześnie wszystkie kotły (§ 174). Także dla tych mocy długość odcinka pionowego przewodu spalin za kotłem nie powinna być mniejsza niż 22 cm, a wysokość komina (od wlotu do wylotu) nie mniejsza niż 2 m. Wymagania dotyczące instalacji wodociągowej i kanalizacyjnej, odległości przegród i oświetlenia są takie same jak dla mocy do 30 kW.
Czytaj też: Piece żeliwne – wygodne, wydajne i efektowne! >>
Także dla mocy 30–60 kW WT nie przywołują kwestii wentylacji i wysokości pomieszczeń poruszonych w normie PN-B-02431-1, ale zawierają je wytyczne producentów kotłów. Dla pomieszczeń z kotłami o łącznej mocy od 30 do 60 kW norma zaleca nawiew o powierzchni min. 300 cm2 z wlotem do 30 cm nad posadzką, a wywiew o powierzchni min. 200 cm2 pod stropem. Minimalna średnica przewodu spalinowego dla kotła atmosferycznego to ø 180 mm i norma zaleca obliczanie ciągu. Zalecenia normy dla usytuowania kotłów, wymagań wobec ścian i podłóg, oświetlenia oraz dostarczenia wody do kotłów i odprowadzania ścieków są takie same jak dla kotłów do 30 kW.
Kotłownie o łącznej mocy cieplnej od 60 do 2000 kW
Kotły na paliwa gazowe o łącznej mocy cieplnej 60–2000 kW należy instalować w służącym wyłącznie do tego celu pomieszczeniu technicznym lub w budynku wolnostojącym przeznaczonym wyłącznie na kotłownię (§ 176.4). Wysokość kotłowni nie może być mniejsza niż 2,5 m. Kubatura pomieszczeń z kotłami z zamkniętą komorą spalania powinna być określana indywidualnie, przy uwzględnieniu warunków technicznych i technologicznych, a także wymagań eksploatacyjnych, i nie może być mniejsza niż 6,5 m3. Dla kotłów z grupy B minimalna kubatura to 8 m3, a dopuszczalny wskaźnik mocy cieplnej 4,65 kW/m3, z zaleceniem stosowania nawiewnej wentylacji mechanicznej w dużych kotłowniach.
Wśród wymagań z normy PN-B-02431-1 warunki techniczne przywołują zalecenia dot. położenia kotłowni, czyli lokalizację w wydzielonym pomieszczeniu, możliwie centralnie w stosunku do ogrzewanych pomieszczeń. Strop nad kotłownią powinien być gazoszczelny z izolacją cieplną i przeciwdźwiękową.
Dopuszczalna jest lokalizacja na pierwszej lub ostatniej kondygnacji, a w budynkach powyżej czterech kondygnacji tylko na ostatniej, wówczas nad kotłownią powinien być lekki strop z materiałów niepalnych – nie ma wymagań dotyczących EI.
Do kotłowni zalecany jest dostęp z zewnątrz i wymagana jedna ściana zewnętrzna. Drzwi do kotłowni powinny mieć szerokość 0,9 m i otwierać się na zewnątrz, z zamknięciem bezklamkowym ustępującym pod naciskiem. Schody do kotłowni powinny mieć szerokość co najmniej 1 m, a wejście oświetlenie naturalne. Podłoga i ściany powinny być niepalne, a podłoga dodatkowo odporna na uderzenia i zmianę temperatury ze spadkiem w kierunku kratki kanalizacyjnej.
Dla tego przedziału mocy stawiane są wymagania dotyczące odporności ogniowej przegród budowlanych i drzwi – takie jak dla kotłowni o mocy od 30 do 60 kW przywołanych powyżej. Zalecane jest oświetlenie sztuczne o stopniu ochrony IP65 oraz oświetlenie naturalne o powierzchni min. 1/15 powierzchni podłogi kotłowni i 50% okien otwieranych.
Pomieszczenie kotłowni powinno mieć instalacje wodociągowe i kanalizacyjne oraz studzienkę umożliwiającą schładzanie wody o pojemności co najmniej równej pojemności wodnej największego kotła. Instalacja kanalizacyjna powinna mieć wpust podłogowy, a wodociągowa zawór ze złączką do węża. Woda do instalacji grzewczej powinna mieć wymaganą jakość, co zapewnia stacja uzdatniania lub napełnianie płynami instalacyjnymi. Dla kotłowni o mocy zainstalowanej powyżej 200 kW zaleca się odprowadzanie skroplin do kanalizacji z użyciem neutralizatora kondensatu.
Pomieszczenie kotłowni powinno mieć wymiary zapewniające dostęp do wszystkich części kotłów wymagających obsługi, konserwacji i czyszczenia oraz zachowane wymagane odległości kotła od przegród (ścian pomieszczenia). Minimalna odległość pomiędzy kotłami to 50 cm, a boku i tyłu kotła od ściany 1 m oraz minimum 1,5 m pomiędzy przegrodą z otworem wentylacyjnym a palnikiem kotła. Norma PN-B-02431-1 dopuszcza mniejsze odległości pomiędzy kotłami kompaktowymi.
Fundamenty pod kotły powinny być dostosowane do kotłów i mieć nie mniej niż 5 cm wysokości ponad poziom podłogi. Armatura w kotłowni powinna być dostępna z poziomu podłogi i umieszczana na wysokości do 1,8 m od podłogi lub pomostu wyposażonego w barierki. Minimalna wysokość instalacji w kotłowni nad przejściami to 2 m.
Tak jak w przypadku mniejszych mocy, warunki techniczne nie przywołują do obowiązkowego stosowania zaleceń normy PN-B-02431-1 dotyczących wentylacji kotłowni. Norma zaleca przyjmowanie nawiewu do kotłowni o powierzchni min. 5 cm2 na 1 kW mocy kotłów i nie mniej niż 300 cm2 oraz umiejscowienie wlotu do 30 cm nad posadzką. Dopuszcza zamknięcie wlotu do 50%. Otwory wywiewne powinny być zlokalizowane pod stropem i mieć powierzchnię co najmniej 50% powierzchni nawiewnych i nie mniej niż 200 cm2. Czerpnia powietrza nawiewanego dla kotłowni zlokalizowanej w piwnicy lub parterze powinna być na wysokości co najmniej 2 m ponad poziom terenu. W kotłowniach kanał wywiewny może być zlokalizowany bezpośrednio w dachu.
Kotły powinny mieć odrębne przewody spalinowe. Dopuszcza się w pomieszczeniu kotłowni przyłączenie kilku kotłów do wspólnego kanału spalinowego (patrz powyżej – wg § 174). Wymagany jest odcinek pionowy przewodu spalin za kotłem o minimalnej długości 22 cm i wysokości komina min. 2 m. Średnica przewodu spalinowego powinna być obliczona z uwzględnieniem wymaganego ciągu.
Do pomieszczeń technicznych z zainstalowanymi kotłami o łącznej mocy cieplnej powyżej 60 kW do 2000 kW, zlokalizowanych w budynku o innym przeznaczeniu niż kotłownia, należy doprowadzić odrębny przewód gazowy, z którego nie mogą być zasilane pozostałe urządzenia gazowe w tym budynku (§ 176.9). Konieczne jest wyposażenie instalacji gazu w kotłowni o łącznej mocy nominalnej kotłów powyżej 60 kW w system detekcji i odcięcia gazu w przypadku wystąpienia jego stężenia powyżej 10% dolnej granicy wybuchowości (§ 158.5). Zawór odcinający dopływ gazu do budynku, będący elementem składowym urządzenia sygnalizacyjno-odcinającego, powinien być instalowany poza budynkiem, między kurkiem głównym a wprowadzeniem przewodu do budynku (§ 158.5). Jeżeli system detekcji gazu zostanie uzupełniony o czujkę przeciwpożarową, to w przypadku pożaru automatycznie odcięty zostanie dopływ gazu i to już w jego początkowej fazie. Gdyby w wyniku oddziaływania wysokiej temperatury nastąpiło rozszczelnienie instalacji gazowej, wypływający gaz wzmagałby ogień. Takie rozwiązanie techniczne może nie tylko zapobiec wybuchowi, ale również ograniczyć intensywność pożaru [4].
W pomieszczeniu kotłowni stosuje się system bezpieczeństwa instalacji gazowej, składający się z modułu alarmowego – centralki, detektorów, sygnalizatora akustyczno-optycznego oraz elektromagnetycznego zaworu klapowego wraz z zaworem odcinającym zamontowanych w szafce na ścianie zewnętrznej budynku, mającego możliwość ponownego uruchomienia, zabezpieczonego przed dostępem osób trzecich i wpływami warunków atmosferycznych.
Detektory gazu należy lokalizować zgodnie z wytycznymi producenta. Zalecana odległość detektora od potencjalnego źródła emisji gazu nie powinna być większa niż 8 m, a wysokość montażu – nie niżej niż 30 cm od poziomu sufitu. W przypadku gdy kotłownia jest wysoka i miejsce montażu detektora znajduje się powyżej 3 m, zaleca się umożliwienie opuszczania detektora w celu konserwacji, przeglądu lub wymiany.
Zalecanym przez producentów systemów detekcji miejscem montażu detektorów są też niewentylowane przestrzenie pod sufitem, w których może się grodzić metan – w dużych pomieszczeniach takie „martwe” strefy mogą mieć duże objętości, a w nich np. zamontowane jest oświetlenie. Trudności z wyborem miejsca na montaż detektorów mogą się pojawić również w pomieszczeniach bardzo wysokich, np. 10 czy 15 m – zamontowany na tej wysokości detektor przy powierzchni sufitu zareaguje wtedy, kiedy wokół niego nagromadzi się odpowiednia ilość gazu. Dla takich przypadków proponuje się wykonanie okapów nad kotłami mogących zebrać wyciekający gaz i umieszczenie detektora w okapie, aby zapewnić jak najszybszą reakcję systemu. Detektory powinny być umieszczane także przy powierzchni sufitu, lecz w pierwszej kolejności bierze się zawsze pod uwagę szybkość reakcji systemu związaną z ulokowaniem detektora jak najbliżej potencjalnego miejsca wycieku, nie dalej niż 8 m od niego.
Stosuje się też rozwiązania z dodatkowym akumulatorem i zasilaczem buforowym dla podtrzymania napięcia do gotowości systemu. W większych kotłowniach w przypadku wystąpienia wycieku następuje odcięcie dopływu gazu, uruchomienie alarmu akustyczno-optycznego oraz powiadomienie serwisu za pomocą systemu GSM w celu podjęcia szybkiej interwencji i usunięcia ewentualnej awarii.
W kotłowniach o mocy od 30 do 60 kW nie ma obowiązku montażu systemów bezpieczeństwa. Można w nich zwiększyć ochronę, stosując zwykłe detektory wycieku metanu oraz tlenku węgla, tak aby po ich ewentualnym sygnale odciąć gaz zaworem kulowym na wejściu do budynku i przewietrzyć pomieszczenie poprzez otwarcie drzwi. Lokalizacja detektorów dla kotłowni poniżej 60 kW jest dokładnie taka sama jak dla tych o mocy powyżej 60 kW.
Literatura
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU nr 75/2002, poz. 690, z późn. zm.).
- PN-B-02431-1:1999 Ogrzewnictwo. Kotłownie wbudowane na paliwa gazowe o gęstości względnej mniejszej niż 1. Wymagania.
- PN-B-03430 Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej. Wymagania.
- Żarski Kazimierz, Pomieszczenia kotłowni na paliwo ciekłe i gazowe – wymagania, „Rynek Instalacyjny” nr 9/2013.
- Zaborowska Ewa, Projektowanie kotłowni na paliwo ciekłe i gazowe, Gdańsk 2012.
- Żarski Kazimierz, Projektowanie kotłowni wodnych, DW Medium, Warszawa 2014.
- Materiały techniczne i poradniki firm: Brötje, Buderus, Gazex, Termet, Vaillant, Viessmann.