O ile 20 lat temu kompleksy handlowe stawiano głównie na obrzeżach miast, a parkingi zajmowały duże place, obecnie takie centra powstają także w miastach i służą nie tylko zakupom, ale też odpoczynkowi, rozrywce i rekreacji. A w przypadku takich lokalizacji teren jest drogi i obiekty te mają wielopoziomowe parkingi podziemne. Podobnie jest w budownictwie mieszkaniowym – na tanich terenach podmiejskich dominuje budownictwo szeregowe z miejscami postojowymi, a na terenach mocno zurbanizowanych garaże podziemne.
Garaży dotyczą bardzo wysokie wymagania odnośnie do wentylacji i bezpieczeństwa pożarowego. Przepisy te (§ 108 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych [1]) wymagają stosowania różnych rozwiązań w zależności od lokalizacji garażu, jego wielkości i tego, czy jest on otwarty, czy zamknięty. Regulują też kwestie wentylacji bytowej i pożarowej.
Wentylacja bytowa ma za zadanie utrzymanie prawidłowych warunków w garażu, czyli rozrzedzenie i usunięcie spalin z silników samochodowych, oraz zapobieganie ryzyku gromadzenia się i wybuchu gazów wybuchowych z nieszczelnych instalacji gazowych w pojazdach. W zamkniętych nieogrzewanych garażach nadziemnych wolnostojących, przybudowanych lub wbudowanych w inne budynki należy stosować co najmniej wentylację naturalną, przez przewietrzanie otworami wentylacyjnymi umieszczonymi w ścianach przeciwległych lub bocznych bądź we wrotach garażowych, o łącznej powierzchni netto otworów wentylacyjnych nie mniejszej niż 0,04 m2 na każde wydzielone przegrodami budowlanymi stanowisko postojowe. W garażach ogrzewanych nadziemnych lub częściowo zagłębionych, mających nie więcej niż 10 stanowisk postojowych, WT wymagają co najmniej wentylacji grawitacyjnej, zapewniającej 1,5-krotną wymianę powietrza na godzinę. Wyrażenie „co najmniej” sugeruje (choć nie nakazuje) wentylację mechaniczną kanałową lub strumieniową (kierunkową).
W garażach zamkniętych powyżej 10 stanowisk postojowych należy stosować wentylację mechaniczną sterowaną czujkami niedopuszczalnego poziomu stężenia tlenku węgla. Warunki techniczne wyraźnie określają, gdzie powinny zostać zastosowane detektory CO (§ 108). Ale z doświadczenia wynika, że aby unikać nagromadzenia się związków szkodliwych (nie tylko trujących – czego bezwzględnie wymagają przepisy), jak np. CO2, tlenki azotu, sadza i węglowodory, to warto w układ sterowania wentylacją bytową włączyć także detektory dwutlenku węgla. Ten gaz jest zawsze obecny w spalinach i łatwo go mierzyć za pomocą trwałych i skutecznych sensorów optycznych pracujących w podczerwieni.
W garażach, w których dopuszcza się parkowanie samochodów zasilanych gazem propan-butan i poziom podłogi znajduje się poniżej poziomu terenu, wymagane jest sterowanie czujnikami niedopuszczalnego poziomu stężenia gazu propan-butan.
Propagowana, także przez nasz kraj, idea odchodzenia w transporcie od paliw wytwarzanych z ropy naftowej na rzecz gazu ziemnego i energii elektrycznej oraz wodoru z czasem będzie wymagać stosowania do sterowania wentylacją bytową także detektorów metanu i wodoru. Różne cechy fizyczne tych gazów skłaniają do tego, żeby już dziś, projektując obiekt z garażem, tak rozwiązać wentylację, aby mogła skutecznie wywiewać gazy lżejsze i cięższe od powietrza.
Czytaj też: Integracja systemów HVAC z systemem sterowania budynków >>
Kolejnym aspektem dotyczącym wentylacji bytowej są warsztaty, kasy lub miejsca pracy, np. pracowników ochrony w garażach – muszą one posiadać odrębną instalację wentylacyjną dostosowaną do warunków i wymagań dla danego pomieszczenia czy obszaru przeznaczonego do pracy [5].
---
Literatura
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU 2002, nr 75, poz. 690, z późn. zm.).
- Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (DzU 2010, nr 109, poz. 719).
- Węgrzyński Wojciech, Krajewski Grzegorz, Wentylacja pożarowa garaży – dobór systemu i projektowanie, ITB 493/2015.
- Charkowska Anna, Wentylacja bytowa garaży zamkniętych, „Rynek Instalacyjny” 4/2020, rynekinstalacyjny.pl.
- Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 czerwca 2018 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (DzU 2018, poz. 1286).
- PN-EN 12101-3 Systemy kontroli rozprzestrzeniania dymu i ciepła. Część 3: Wymagania techniczne dotyczące urządzeń do mechanicznego odprowadzania dymu i ciepła (wentylatorów).
- Mizieliński Bogdan, Kubicki Grzegorz, Wentylacja pożarowa. Oddymianie, WNT, 2012.
- Brzezińska Dorota, Skuteczna wentylacja garaży z dopuszczalnym wjazdem samochodów na LPG, materiały seminaryjne „Forum Wentylacja – Salon Klimatyzacja”, Stowarzyszenie Polska Wentylacja, 2019.
- Kubicki Grzegorz, Oddymianie garaży zamkniętych – wymagania przepisów a efektywność rozwiązań technicznych, „Rynek Instalacyjny” nr 6/2018, s. 48–52, rynekinstalacyjny.pl.
- Materiały firm: Aereco, Alter, FläktGroup, Gazex, Hekato, Mercor, Pro-Service, Sensor Tech, Smay, Systemair, Venture Industries.
Chcesz być na bieżąco? Czytaj nasz newsletter! |
[wentylacja garaży, wentylacja garażu, garaże zamknięte, garaż zamknięty, projektowanie garaży podziemnych, garaże podziemne]