Odzysk wody deszczowej i recykling wody szarej. Wiodące technologie dla klimatu i nowoczesnego budownictwa

Powód jest jeden – oszczędność, zarówno zasobów wodnych (coraz częściej mająca odzwierciedlanie w systemach certyfikacji budynków takich jak np. LEED, BREEAM, Certyfikat Zielony Dom), na których ograniczenie wpływ ma rozchwianie pogody wynikające ze zmian klimatycznych – coraz mocniejsze ulewy i długie okresy suche – jak i oszczędność czysto ekonomiczna. Szacuje się, że w zależności od wielkości zainstalowanego systemu odzysku wody szarej, okres zwrotu z inwestycji wynosi od 2 do 7 lat. Odzysk wody szarej to zatem nie tylko oszczędność wody, ale i pieniędzy.

Woda szara i woda deszczowa – czy to to samo?

To nie to samo, choć to często mylone pojęcia. Z technicznego punktu widzenia wspólnym mianownikiem dla obu jest wydzielony układ po stronie tłocznej, zaś praktycznego – zastosowanie takie jak spłukiwanie toalet, podlewanie zieleni, mycie obiektu, użycie w myjni samochodowej. Natomiast to co je różni, to źródło pochodzenia. Woda szara to lekko zanieczyszczony ściek wytwarzany w czasie codziennych czynności typu mycie naczyń, kąpiel czy pranie, nadający się w ograniczonym zakresie do powtórnego wykorzystania. Zaś woda deszczowa to opad atmosferyczny, tzw. deszczówka zbierana z dachu i gromadzona w zbiorniku marazynowo-retencyjnym.

Technologia odzysku wody deszczowej – jak działa?

Nowe podejście do infrastruktury wodnej w kubaturowych budynkach komercyjnych i przemysłowych wymaga zaprojektowania i wdrożenia technologii odzysku wody deszczowej takie jak np. opatentowane rozwiązania oferowane przez Green Water Solutions. Sukces przedsięwzięcia gwarantuje prawidłowa ocena zapotrzebowania na wodę deszczową z odzysku oraz dobór wielkości zbiornika i jego posadowienia (pod ziemią, lub w budynku) oraz mocy układów pompowych. Na sposób posadowienia zbiorników wpływ ma m.in. poziom wód gruntowych. Bardzo ważny, choć stosunkowo prosty, jest również prawidłowy dobór układu filtracyjnego – liczy się wielkość zlewni dachu. Należy jednak pamiętać, że odzysk wody deszczowej jest bardzo utrudniony z zastosowaniem dachów zielonych. Z tego powodu przed przystąpieniem do projektowanie systemu należy sprawdzić materiał zlewni i dobrać właściwe filtry oraz centralę deszczową.

Funkcjonalny i prawidłowo zaprojektowany system odzysku wody deszczowej składa się z urządzeń filtracyjnych, zbiornika magazynowego oraz specjalnego układu pompowego. Zawiera on m. in. zbiornik buforowy do połączenia układu wody opadowej z wodą bytową jako zasilaniem zapasowym. Połączenia takie wykonuje się zawsze z użyciem zaworu elektromagnetycznego z przerwą powietrzną. Układ pompowy często określa się jako tzw. centralę wody deszczowej (centrala deszczowa). Może ona być jednym kompaktowym urządzeniem (hydrofor, zbiornik, automatyka, zawór elektromagnetyczny w jednej obudowie), choć coraz częściej stosuje się zbiorniki hybrydowe instalowane wewnątrz budynku jako niewielki „podręczny zapas” wody deszczowej, z wbudowanym dopustem wody pitnej oraz oddzielnym hydroforem. Jest to łatwiejsze z punktu widzenia obsługi i konserwacji, zajmuje jednak minimalnie więcej miejsca w pomieszczeniu technicznym i daje mniej możliwości w zakresie automatyki.

Najważniejszym elementem układanki jest jednak prawidłowa filtracja i jakość wody opadowej odzyskanej z dachu budynku – powinna być całkowicie klarowana, bezwonna i pozbawiana zanieczyszczeń oraz osadów. Co więcej, układ powinien działać w perspektywie długoletniej bez zarastania zbiornika i zmiany jakości wody w kolejnych latach użytkowania.

Z punktu widzenia oszczędności, zastosowanie centrali wody deszczowej to sukces. Jednak prawdziwie oszczędni będziemy wtedy, gdy wodą pitną nie będziemy już na przykład spłukiwać toalet, tylko wykorzystamy do tego celu wodę szarą.

Odzysk wody szarej – prawdziwe oszczędzanie

Systemy recyklingu wody szarej znajdują swoje zastosowanie wszędzie tam, gdzie występuje duża produkcja ścieków szarych przy jednoczesnym wysokim zapotrzebowaniu na wodę. Najbardziej opłacalne jest więc ich zastosowanie w hotelach, osiedlach wielorodzinnych, dużych kompleksach biurowych oraz budynkach użyteczności publicznej.

Projektując system odzysku wody szarej, należy przede wszystkim dobrze ocenić ilość wody, którą uda nam się zebrać z budynku. Następnie należy dopasować wielkość instalacji do zapotrzebowania budynku w zakresie np. spłukiwania toalet czy podlewania zieleni. Bardzo ważnym elementem jest zaprojektowanie oddzielnego pionu zbierającego ścieki szare z budynku, a także zasilania zapasowego wody pitnej. Projektując budynek, należy uwzględnić w projekcie pomieszczenie na dolnych kondygnacjach budynku, aby ścieki mogły być zbierane grawitacyjnie. Podobnie jak systemy recyklingu wody deszczowej, systemy odzysku wody szarej mogą być posadowione zarówno w budynku, jak i pod ziemią.