Hałas w instalacjach kanalizacyjnych
Zjawiska hydrauliczne występujące przy odpływie wody wywołują drgania przewodu kanalizacyjnego. Przy rurach z materiałów twardych przeważają drgania materiału. Przy rurach z materiałów plastycznych przeważają drgania powietrza. Uciążliwy szum z przewodów kanalizacyjnych powstaje głównie przy:
- wpływie ścieków do pionu,
- w samym pionie, na rozgałęzieniach i zmianach kierunku.
Mniej uciążliwe są szumy z podejść. Dlatego głównym obiektem zainteresowań przy ochronie przed hałasem są:
- piony kanalizacyjne,
- przewody odpływowe przebiegające nad pomieszczeniami chronionymi.
Rys. 3. Akustyczne i hydrauliczne oddziaływanie różnych rozwiązań połączeń pionuz przewodem odpływowym (rys. F. Piechurski) |
Fot. 1. Hałas odbicia przy zmianie kierunku (fot. Geberit) |
W przewodzie kanalizacyjnym rozróżnia się trzy rodzaje źródeł hałasu:
- odgłosy opadania w pionie (kolor zielony na rys. 2.),
- odgłosy odbicia przy zmianie kierunku (kolor czerwony na rys. 2.),
- odgłosy przepływu w poziomie kanalizacyjnym (kolor niebieski na rys. 2.).
Można pominąć wysokość opadania, gdyż przy wyższych prędkościach przepływu występują podwyższone straty na tarcie (tarcie pochłania energię). Pomiary szumów przy różnej wysokości opadania dały względnie stałe wyniki. Wysokość poziomu akustycznego zależy od sposobu montażu i właściwości użytych materiałów.
Niezależnie od sposobu prowadzenia przewodów, jeśli istnieją wymagania odnośnie ochrony akustycznej, zaleca się stosowanie przewodów izolowanych w pionie, poziomie i przy odsadzkach. Jeżeli miejsce pozwala na izolację podejść, to należy ją wykonać.
Istotny wpływ na szum odbicia w kształtce na przejściu pionu w poziom odpływowy ma sposób wykonania kolana przejściowego. Ponadto oddziałują tu również warunki hydrauliczne na przejściu z pionu w przewód odpływowy.
Odsadzka na pionie (zmiana kierunku za pomocą 2 kolanek 45°) w tej strefie ścieki uderzają w krótkim odstępie czasu w dwa zamontowane po sobie łuki. W zależności od konstrukcji i wymiarów oba te odgłosy następują prawie jednocześnie. Następuje tu sumowanie szumów przepływu i odbicia.
Przewody kanalizacyjne na ścianach oddzielających pomieszczenia chronione nie mogą być układane swobodnie. Jeśli kanały instalacyjne:
- położone są w pomieszczeniu wymagającym ochrony,
- stanowią część ściany takiego pomieszczenia lub te ściany tworzą, wymagane są szczególne środki, gdyż przez sam sposób budowy kanału nie da się uzyskać odpowiedniego stopnia tłumienia hałasu.