Opomiarowanie mediów

Mimo tego, iż ciepło jest coraz droższe, nie wszystkie spółdzielnie oraz wspólnoty mieszkaniowe decydują się na indywidualne opomiarowanie ciepła, korzystając jednocześnie ze starego modelu rozliczenia ciepła w zależności od powierzchni lokalu.

Taki sposób naliczania kosztów ogrzewania jest marnotrawstwem ciepła, nie wskazując jednocześnie właścicielowi mieszkania prawidłowego sposobu postępowania z ciepłem, nie wywołując energooszczędnej i ekologicznej postawy.

Właściciele i zarządcy budynków mają ustawowy obowiązek rozliczać koszty ogrzewania w budynkach mieszkalnych zgodnie z ich zużyciem, wprowadzając wewnętrzny regulamin rozliczeń ciepła przeznaczonego na ogrzewanie tego budynku i przygotowanie ciepłej wody użytkowej.

Podzielniki kosztów ciepła

Indywidualne rozliczanie kosztów ogrzewania lokali w budynkach wielolokalowych wymagane jest przepisami ustawy Prawo energetyczne. Podstawowym przepisem regulującym kwestie rozliczania kosztów ciepła są wymagania zawarte w art. 45 a tejże ustawy, które regulują:

• art. 45a ust. 4: „Koszty zakupu, o których mowa w ust. 2, są rozliczane w opłatach pobieranych od osób, o których mowa w ust. 2 (czyli od lokatorów – przyp. aut.). Wysokość opłat powinna być ustalana w taki sposób, aby zapewniała wyłącznie pokrycie ponoszonych przez odbiorcę kosztów zakupu paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła”;
• art. 45a ust. 8: „Koszty zakupu ciepła, o których mowa w ust. 2, rozlicza się w części dotyczącej:

1. 1. ogrzewania, stosując metody wykorzystujące:

1. 1. 1.  dla lokali mieszkalnych i użytkowych:

• • • • wskazania ciepłomierzy,
      • wskazania urządzeń wskaźnikowych niebędących przyrządami pomiarowymi w rozumieniu przepisów metrologicznych, wprowadzonych do obrotu na zasadach i w trybie określonych w przepisach o systemie oceny zgodności,
      • powierzchnię lub kubaturę tych lokali (...)”;

• art. 45a ust. 9.: „Właściciel lub zarządca budynku wielolokalowego dokonuje wyboru metody rozliczania całkowitych kosztów zakupu ciepła na poszczególne lokale mieszkalne i użytkowe w tym budynku tak, aby wybrana metoda, uwzględniając współczynniki wyrównawcze zużycia ciepła na ogrzewanie, wynikające z położenia lokalu w bryle budynku przy jednoczesnym zachowaniu prawidłowych warunków eksploatacji budynku określonych w odrębnych przepisach, stymulowała energooszczędne zachowania oraz zapewniała ustalanie opłat, o których mowa w ust. 4, w sposób odpowiadający zużyciu ciepła na ogrzewanie i przygotowanie ciepłej wody użytkowej”;
• art. 45a ust. 10: Właściciel lub zarządca budynku wielolokalowego wprowadza wybraną metodę, o której mowa w ust. 9, w formie wewnętrznego regulaminu rozliczeń ciepła przeznaczonego na ogrzewanie tego budynku i przygotowanie ciepłej wody użytkowej (...)”.

Ponadto, zarządcę/właściciela budynku obowiązuje Rozporządzenie ministra infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU z 12.04.2002 r., nr 75, poz. 690), w którym w § 135 ust. 2 pkt 2 i ust. 3 pkt 2 zapisano, że w budynkach z instalacją ogrzewczą wodną powinny znajdować się urządzenia umożliwiające indywidualne rozliczanie ­kosztów ogrzewania poszczególnych mieszkań lub lokali użytkowych w budynku.

W polskim prawie funkcjonują jeszcze 2 normy PN-EN 834:1999 i PN-EN 835:1999, dotyczące podzielników kosztów ogrzewania (odpowiednio: zasilanych energią elektryczną i działających na zasadzie parowania dyfuzyjnego), które są oficjalnymi tłumaczeniami norm europejskich EN 834:1994 i EN 835:1994.

W związku z trwającymi działaniami nowelizującymi Ustawę energetyczną pod kątem energooszczędności dotychczasowe przepisy niejednoznacznie zalecające stosowanie urządzeń pomiarowych lub wskazujących ulegną zmianie. Takie działanie Ministerstwa Gospodarki ma swój początek w działaniu Unii Europejskiej oraz odgórnym nakazie ograniczenia emisji CO₂.

Obecnie obowiązujące w Niemczech rozporządzenie nakazuje rejestrowanie zużycia ciepła oraz rozliczanie kosztów według zużycia w przypadku grupowego zaopatrywania lokali w ciepło. Przy rozdziale kosztów na stałe i zmienne obowiązuje zasada, że od 50 do 70% całkowitych kosztów ciepło ma być rozliczane według zarejestrowanego zużycia (podzielniki elektroniczne).

W ostatnich latach weszła nowelizacja powyższych przepisów uszczegóławiająca konieczność stosowania podziału kosztów 70:30 w przypadku:

• budownictwa ogrzewanego gazem lub olejem opałowym,
• budownictwa, w którym rury grzewcze są izolowane,
• dla budynków wybudowanych przed rokiem 1995 i niemodernizowanych.

Taka postawa jednoznacznie wskazuje administratorom, a przez nich lokatorom, kierunek szukania oszczędności poprzez umiejętne wykorzystywanie ciepła.

Wodomierze i ciepłomierze

W Polsce unormowana prawnie jest sytuacja, dotycząca wodomierzy oraz ciepłomierzy w przeciwieństwie do podzielników, które są głównym urządzeniem służącym do opomiarowania ciepła w budynkach wielolokalowych. Zarówno dla konstrukcji wodomierzowej, jak i ciepłomierzowej obowiązują dyrektywy zawierające szczególne wymagania oraz bardzo ścisłe normy, precyzujące parametry metrologiczne urządzeń.

Brak natomiast jest tak szczegółowej dokumentacji konstrukcyjnej oraz określenia prawnego dla podzielników kosztów ogrzewania. Aby wprowadzić na rynek wodomierz lub ciepłomierz obligatoryjnie należy wykonać szereg badań w celu zatwierdzenia typu urządzenia metrologicznego. Dodatkowo producent jest zobligowany do wystawienia deklaracji zgodności dla wodomierzy według ścisłych przepisów budowlanych.

Podzielnik kosztów ogrzewania ze względu na brak narzuconych parametrów, które musi spełniać – poza bardzo ogólnymi przepisami zawierającymi się w przywoływanej już normie PN-EN834 – często jest urządzeniem, do którego zarządcy wspólnot i spółdzielni nie mają żadnych wymagań, co jest winą właśnie wybrakowanego ustawodawstwa.

Głównymi parametrami metrologicznymi dla wodomierzy są:

• przepływ minimalny,w którego zakresie obligatoryjnym jest utrzymanie maksymalnie 5% błędu pomiarowego,
• przepływ pośredni, w którym błąd może wynosić maksymalnie 2%,
• przepływ maksymalny, który jest granicą wytrzymałości konstrukcji wodomierza w celu utrzymania parametrów metrologicznych,
• zakres pomiarowy, który jest wyznacznikiem klasy urządzenia pomiarowego.

Podobnie sytuacja kształtuje się w przypadku ciepłomierzy, gdzie dyrektywa oraz norma PN-EN1434 określa parametry, które są istotne dla konstrukcji urządzenia takie jak: przepływ minimalny, dynamika przepływu oraz klasa ciepłomierza.

Na podstawie powyższych wytycznych zarządca jest w stanie określić charakterystykę metrologiczną urządzenia, które spełni jego oczekiwania względem mieszkańców.

Niestety taka sytuacja nie ma miejsca w przypadku podzielników kosztów ogrzewania. Należy sobie zdać sprawę, iż podzielnik to urządzenie precyzyjnie mierzące temperaturę w czasie oraz na tej podstawie wyznaczające zliczone jednostki.

W przypadku zastosowanych drugorzędnych klasowo elementów podzielnika nie ma możliwości utrzymania określonej charakterystyki pomiarowej urządzenia. Dlatego też, tak istotnym jest wybór odpowiedniego podzielnika, który będzie gwarantował powtarzalny, poprawny metrologicznie pomiar temperatury. Ten to pomiar jest elementem wyjściowym do naliczania jednostek wskazywanych przez podzielnik.

Artykuł pochodzi z miesięcznika Administrator

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!