Wsparcie małej retencji – aktualności

Wsparcie dla projektantów – narzędzia doboru

Niedawno na rynku pojawił się tzw. kalkulator retencji – bezpłatna platforma WaterFolder skierowana do projektantów instalacji wod-kan i zbierająca narzędzia do projektowania i doboru takich rozwiązań, jak dachy zielone, odwodnienia liniowe, systemy rozsączające, zbiorniki retencyjne, pompownie, przewody grawitacyjne, układy podczyszczające czy zbiorniki rurowe.

Proces projektowania – uproszczony z punktu widzenia użytkownika, zautomatyzowany i skrócony do kilku kroków – ma solidne podłoże merytoryczne. Odwołuje się do danych pochodzących z Polskiego Atlasu Natężeń Deszczów (PANDa), a dobór konkretnych urządzeń można przeprowadzić, korzystając z bibliotek producentów współpracujących z inicjatorem projektu (spółką Retencja.pl dostarczającą cyfrowe narzędzia do zarządzania wodami opadowymi). Planowana jest zarówno rozbudowa pakietu narzędzi doboru, jak i rozszerzanie biblioteki produktów.

Efektem obliczeń i doboru, które przebiegają w sposób sprawny i wolny od pomyłek, są nie tylko gotowe wyniki, ale też wkładka projektowa z urządzeniami i plikami uzupełniającymi (np. rysunkami w formacie .dwg).

Wsparcie dla inwestorów – finansowe programy rządowe i samorządowe

W 2021 r. w ramach rządowego programu „Moja Woda” (zakończonego w czerwcu 2021) i licznych inicjatyw gminnych do obywateli (głównie inwestorów indywidualnych) kierowane były bezzwrotne dotacje do zakupu, montażu i uruchomienia instalacji „małej retencji”. Obejmowały szereg rozwiązań – od przewodów odprowadzających wody opadowe z systemu orynnowania po zaawansowane instalacje budynkowe (np. instalację wody deszczowej stanowiącą część dualnej instalacji wodociągowej).

W programie „Moja Woda” intensywność wsparcia mogła wynieść do 80% kosztów kwalifikowanych i do 5 tys. zł. W pierwszej części (2020 r.), zwanej żartobliwie „programem dotacji na oczka wodne”, złożono blisko 24 tys. wniosków o dofinansowanie. Natomiast w części drugiej (2021 r.), kiedy obowiązkowym kosztem kwalifikowanym instalacji były zbiorniki retencyjne o minimalnej łącznej pojemności 2 m³, złożono ponad 31 tys. wniosków tylko w formie elektronicznej (nie licząc tych złożonych w formie papierowej). Może to świadczyć o zainteresowaniu obywateli rzeczywistym wykorzystywaniem zgromadzonych wód opadowych oraz roztopowych do różnych zadań związanych z utrzymaniem domu i ogrodu.

Zainteresowani, dla których zabrakło już środków z „Mojej Wody”, wciąż mogą skorzystać z systemów wsparcia finansowego w wielu gminach. Samorządy prowadzą programy dofinansowania małej retencji, traktując je jako element strategii ochrony przed lokalnymi podtopieniami – tak jest np. w Trójmieście. Gdańsk przyjmuje wnioski do końca 2021 r. i oferuje dofinansowanie nawet do 100% inwestycji zagospodarowania wód opadowych poprzez ich odprowadzanie do gruntu, wód lub urządzeń kanalizacji deszczowej, zrealizowanej przez podmioty niezaliczane do sektora finansów publicznych (wartość dotacji wynosi do 4 tys. zł, a dla wspólnot mieszkaniowych do 10 tys. zł).

Dotacja wypłacana jest jako zwrot udokumentowanych wydatków po zakończeniu inwestycji. W Sopocie już od 2011 roku, do 31 marca danego roku lub do wyczerpania środków, składać można wniosek o dotację na zakup i montaż systemów do gromadzenia wody opadowej i roztopowej w granicach własnej nieruchomości. Dotacja może wynieść do 50% kosztów kwalifikowanych, ale do 1 tys. zł na budynek jednorodzinny oraz do 5 tys. zł na budynek wielorodzinny. Realizację inwestycji można rozpocząć po złożeniu wniosku. W Gdyni można uzyskać dotację w wysokości 80% udokumentowanych kosztów kwalifikowanych inwestycji zrealizowanej po dacie podpisania umowy o dofinansowanie, jednak nie więcej niż 10 tys. zł.

Czytaj też: Retencja i zagospodarowanie wód opadowych w świetle zmian klimatycznych i prawnych >>

Wsparcie dla (wybranych) producentów rozwiązań – projekt NCBiR

W maju 2021 r. Narodowe Centrum Badań i Rozwoju ogłosiło projekt pozakonkursowy dotyczący „technologii retencji domowej” o budżecie 4,6 mln zł. W ramach zamówienia przedkomercyjnego powstała Lista Rankingowa licząca cztery podmioty – placówkę akademicką i trzy firmy. W wyniku prac badawczych dofinansowanych przez NCBiR w ciągu najbliższych 2,5 lat powstać mają innowacyjne wieloobiegowe systemy retencjonowania, magazynowania i oczyszczania wody deszczowej, wody szarej oraz wody czarnej. Ich działanie ma skutecznie zachęcać do racjonalnego wykorzystywania wody. Wydaje się jednak, że barierą dla zastosowania takiego systemu może być brak podstawy prawnej realizacji systemów odzysku wody szarej, który byłby zawarty w aktach wykonawczych Prawa budowlanego.

Wsparcie dla systemu? Emocje wokół specustawy suszowej

Jak pokazały wyniki konsultacji społecznych, wiele emocji budzi „podatek od deszczu”, a prawidłowo: opłata za zmniejszenie naturalnej retencji terenu. Za sprawą tzw. specustawy suszowej (ustawa o inwestycjach w zakresie przeciwdziałania skutkom suszy – wciąż w fazie projektu) opłata ta ma od 2022 r. objąć znacznie większą liczbę nieruchomości niż do tej pory. Zgodnie z intencją ustawodawcy zmiana ma wpłynąć na zwiększenie zainteresowania inwestorów zastosowaniem małej retencji na terenie swoich nieruchomości. Jednak nie brakuje obywateli i samorządów postrzegających zmianę negatywnie, w kategoriach daniny dla państwowego przedsiębiorstwa.

Zgodnie z art. 34.4 ustawy Prawo wodne opłata ta dotyczy właścicieli nieruchomości o powierzchni przekraczającej 3500 m², którzy wyłączyli z powierzchni biologicznie czynnej (zabudowali) więcej niż 70% nieruchomości na obszarach nieujętych w systemy kanalizacji. Po zmianie przepisu opłata ma dotyczyć nieruchomości o powierzchni powyżej 600 m², z której wyłączono więcej niż 50% powierzchni, niezależnie od obecności systemu kanalizacyjnego. Opłata ta naliczana jest od m² nieruchomości, a jej wysokość zależy od tego, czy na działce zainstalowano rozwiązania retencyjne o określonej pojemności.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!