Stosowanie rekuperatorów ściennych w budynkach nowych i modernizowanych cieplnie w świetle aktualnych wymagań prawnych

Rosnące wymagania prawne dotyczące energooszczędności budynków sprawiły, że obecnie trudno osiągnąć odpowiednie parametry charakterystyki energetycznej przy zastosowaniu wentylacji naturalnej [1]. Od 1 stycznia 2021 r. budynkom, które nie zostaną wyposażone w wentylację z odzyskiem ciepła, będzie trudno spełnić wymagania w zakresie maksymalnego wskaźnika zapotrzebowania na energię pierwotną. Będzie to możliwe tylko w przypadku zastosowania odpowiedniego (odnawialnego) źródła ciepła dla celów HVAC. Dlatego systemy wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła są obecnie bardzo popularne, zarówno jeśli chodzi o ich zastosowanie w budynkach użyteczności publicznej, jak i budynkach jedno- czy wielorodzinnych. Są one stosowane częściej niż inne rozwiązania energooszczędne, takie jak np. kolektory słoneczne [13], gruntowe wymienniki ciepła [2, 8] czy panele grzewczo-chłodzące [3, 14, 19].

Czytaj też: Wentylacja, klimatyzacja z odzyskiem ciepła i rekupertory - zasady działania >>

W nowo powstających obiektach najczęściej montowane są jako systemy centralne, składające się z central oraz sieci dystrybucji powietrza (kanały, regulatory, nawiewniki i inne). Ich zastosowanie w budynkach istniejących jest często utrudnione z uwagi na brak wystarczającej przestrzeni oraz zbyt małą wysokość pomieszczeń. Montaż takich systemów w istniejącej aranżacji wnętrza wymaga również wykonania znaczących przeróbek. Z tego powodu dużo łatwiejsze do zastosowania podczas modernizacji są zdecentralizowane systemy wentylacji mechanicznej. Poprawiają one jakość powietrza szczególnie w obiektach edukacyjnych, w których trudno ją osiągnąć z uwagi na dużą liczbę osób [6, 7, 9, 15]. Jednocześnie spełniają wymagania, jakie stawia się systemom wentylacji w budynkach energooszczędnych [1]: mają niski współczynnik SFP (specific fan power) oraz umożliwiają sterowanie wydajnością w funkcji obciążenia, tzn. realizację idei DCV (demand controlled ventilation). Mogą być realizowane jako tzw. jednorurowe systemy wentylacyjne z ceramicznym wymiennikiem do odzysku ciepła i jednym lub dwoma wentylatorami rewersyjnymi. Przykładowe urządzenie tego typu dostępne na rynku pokazano na rys. 1.

Rys. 1. Budowa jednorurowego systemu wentylacyjnego z ceramicznym wymiennikiem odzysku ciepła Vento Expert, Blauberg [20]; 1 – panel wewnętrzny, 2 – wymiennik ciepła, 3 – wentylator, 4 i 5 – filtr G3, 6 – filtr F8, 7 – kanał, 8 – izolacja akustyczna, 9 – okap zewnętrzny, 10 – czujnik wilgotności, 11 – podłączenie USB, 12 – wbudowany panel sterujący

---

Literatura

1. Amanowicz Łukasz, Szczechowiak Edward, Zasady projektowania systemów wentylacji budynków energooszczędnych, „Ciepłownictwo Ogrzewnictwo Wentylacja” nr 2/2017, s. 72–78.
2. Amanowicz Łukasz, Wojtkowiak Janusz, Badania eksperymentalne wpływu zmian sposobu zasilania powietrznego gruntowego wymiennika ciepła typu rurowego na jego charakterystykę przepływową. Część 1. Równomierność rozpływu, „Ciepłownictwo Ogrzewnictwo Wentylacja” nr 6/2010, s. 208–212, 220.
3. Amanowicz Łukasz, Wojtkowiak Janusz, Badania wydajności cieplnej aluminiowego, sufitowego panelu grzewczo-chłodzącego, „Ciepłownictwo Ogrzewnictwo Wentylacja” nr 10/2016, s. 413–417.
4. Amanowicz Łukasz, Ratajczak Katarzyna, Szczechowiak Edward, Badania jednorurowych systemów wentylacyjnych pod kątem oceny mieszania się strumieni powietrza w czerpni i wyrzutni, „Ciepłownictwo Ogrzewnictwo Wentylacja” nr 6/2019, s. 231–238.
5. Amanowicz Łukasz, Ratajczak Katarzyna, Szczechowiak Edward, Analiza możliwości stosowania systemu wentylacji zdecentralizowanej w budynkach edukacyjnych, „Instal” nr 10/2019, s. 20–26.
6. Basińska Małgorzata, Michałkiewicz Michał, Zmienność mikrobiologicznego zanieczyszczenia powietrza oraz stężenia pyłu wewnątrz i na zewnątrz wybranej poznańskiej szkoły, „Inżynieria Ekologiczna” z. 50, 2016, s. 17–25.
7. Basińska Małgorzata, Michałkiewicz Michał, Górzeński Radosław, Stan systemu wentylacyjnego w budynku edukacyjnym i jego wpływ na jakość powietrza – analiza przypadku, „Rynek Instalacyjny” nr 9/2016, s. 74–84, rynekinstalacyjny.pl.
8. Chmielewski Krzysztof, Amanowicz Łukasz, Bezprzeponowe powietrzne gruntowe wymienniki ciepła w układach wentylacji mechanicznej, „Rynek Instalacyjny” nr 5/2017, s. 76–80, rynekinstalacyjny.pl.
9. Ludwiczak Anna, Ratajczak Katarzyna, Wentylacja placówek dydaktyczno-edukacyjnych. Przegląd wybranych polskich i zagranicznych wymagań dotyczących strumienia powietrza i stężenia CO2, „Rynek Instalacyjny” nr 3/2018, s. 24–29.
10. Laska Marta, Dudkiewicz Edyta, Research of CO2 concentration in naturally ventilated lecture room, International Conference on Advances in Energy Systems and Environmental Engineering (ASEE17), Wrocław, Poland, July 2–5, 2017/Kaźmierczak B. [et al.] (Eds.). [Les Ulis]: EDP Sciences, 2017, art. 00099, p. 1–8. (E3S Web of Conferences, ISSN 2267–1242; Vol. 22), https://doi.org/10.1051/e3sconf/20172200099.
11. Laska Marta, Dudkiewicz Edyta, Thermal comfort study in naturally ventilated lecture room based on questionnaire survey, Proceedings of 10th Windsor Conference: Rethinking Comfort: Cumberland Lodge, Windsor, UK, 12–15 April 2018/ed. by Luisa Brotas [et al.], Windsor, NCEUB, p. 634–648.
12. Ludwiczak Anna, Płóciennik Aleksandra, Ratajczak Katarzyna, Filipiak Magdalena, Jakość powietrza w żłobku – monitoring, ocena i rozwiązania problemów, „Ciepłownictwo Ogrzewnictwo Wentylacja” nr 9/2018, s. 374–380.
13. Małek Maria Teresa, Symulacja pracy płaskiego kolektora słonecznego w instalacji ciepłej wody użytkowej w warunkach polskich za pomocą programu TRNSYS, „Ciepłownictwo Ogrzewnictwo Wentylacja” nr 4/2019, s. 142–148.
14. Radomski Bartosz, Jaskulska Joanna, Integracja systemów wentylacyjnych i grzewczo-chłodzących dla budynków pasywnych jednorodzinnych, „Rynek Instalacyjny” nr 11/2016, s. 51–56, rynekinstalacyjny.pl.
15. Ratajczak Katarzyna, Łochyński Szymon, Jakość powietrza w budynku użytkowanym jako żłobek, „Rynek Instalacyjny” 10/2018, s. 54–60, rynekinstalacyjny.pl.
16. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU 2002, nr 75, poz. 690, z późn. zm.).
17. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (DzU 2014, poz. 807).
18. PN-83/B-03430 Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej.
19. Sinacka Joanna, Szczechowiak Edward, Modelowanie przepływu ciepła w budynku ze stropami i sufitami grzewczo-chłodzącymi, „Ciepłownictwo Ogrzewnictwo Wentylacja” nr 7/2018, s. 271–278.
20. Katalog urządzeń oraz materiały szkoleniowe firmy Blauberg, 2019.

[wentylacja zdecentralizowana, badania czerpnio-wyrzutni, odzysk ciepła, budynki edukacyjne, rekuperatory ścienne, wymagania prawne]