Koncepcja gospodarki o obiegu zamkniętym zakłada m.in. oszczędne korzystanie ze środowiska i jego zasobów. Aby zminimalizować zużycie wody, w budynku zastosowano instalację dualną wykorzystującą ponownie wodę szarą oraz zbiornik na wodę deszczową, dzięki któremu możliwe jest zagospodarowanie opadów atmosferycznych. Upowszechnienie takich rozwiązań może się przyczynić nie tylko do poprawy środowiska, lecz także do redukcji nakładów na budowę i eksploatację sieci kanalizacyjnych na terenach zurbanizowanych z zabudową jednorodzinną.
Program dofinansowań do instalacji zagospodarowania wód opadowych „Moja Woda” cieszył się bardzo dużą popularnością, niestety w 2022 roku nie jest przewidziany nabór do programu. Jednak zbieranie i wykorzystywanie...
Program dofinansowań do instalacji zagospodarowania wód opadowych „Moja Woda” cieszył się bardzo dużą popularnością, niestety w 2022 roku nie jest przewidziany nabór do programu. Jednak zbieranie i wykorzystywanie wody deszczowej nadal się opłaca – także bez dotacji.
Systemy służące do zagospodarowania wody deszczowej są coraz bardziej popularne. Pozwalają wykorzystać zgromadzoną w zbiornikach wodę opadową do nawadniania ogrodu, prania czy spłukiwania toalety. Dzięki...
Systemy służące do zagospodarowania wody deszczowej są coraz bardziej popularne. Pozwalają wykorzystać zgromadzoną w zbiornikach wodę opadową do nawadniania ogrodu, prania czy spłukiwania toalety. Dzięki temu możliwe jest uzyskanie znacznych oszczędności w zużyciu wody wodociągowej.
Ulewy ponownie dominują w doniesieniach medialnych. Ucierpiało wiele osób, podtapiane są liczne domy. Meteorolodzy są zgodni – silne opady będą występować coraz częściej. Ocieplenie klimatu prowadzi do...
Ulewy ponownie dominują w doniesieniach medialnych. Ucierpiało wiele osób, podtapiane są liczne domy. Meteorolodzy są zgodni – silne opady będą występować coraz częściej. Ocieplenie klimatu prowadzi do tworzenia się coraz większej liczby chmur w atmosferze ziemskiej, co skutkuje obfitymi opadami deszczu, które doprowadzają do lokalnych zalań. Dostępne są jednak urządzenia przeciwzalewowe, które pozwalają skutecznie ochronić budynki mieszkalne.
Woda pobierana z sieci wodociągowej jest coraz droższa, a jej zasoby maleją, dlatego tak ważne jest wykorzystanie każdego litra wody pobranej i uzdatnionej. Gromadzenie ścieków szarych, czyli wody zanieczyszczonej, ale wolnej od fekaliów, jest opłacalne ekonomicznie i środowiskowo. W tradycyjnych domach do spłukiwania w miskach ustępowych wykorzystuje się wodę uzdatnioną, która jest w pełni zdatna do picia [2]. Nie ma przeciwskazań, aby do spłukiwania toalet wykorzystywać wodę szarą, odprowadzaną instalacją dualną z urządzeń sanitarnych, takich jak: wanna, prysznic, pralka czy umywalka. Ścieki z tych urządzeń są kierowane do filtra w celu zatrzymania większych zanieczyszczeń stałych i dalej, już jako woda szara, gromadzone w zbiorniku. Ścieki szare nie zawierają fekaliów – w przeciwieństwie do ścieków czarnych, bytowych, których nie wolno ponownie używać [2]. Z kolei woda deszczowa to surowiec, który można wykorzystać do podlewania ogródków i prac porządkowych na terenie posesji. Jej ujęcie wymaga inwestycji w zbiornik, który będzie ją magazynował i retencjonował.
Charakterystyka ogólna budynku
Przedmiotem analizy jest niepodpiwniczony, dwupiętrowy, wolnostojący budynek mieszkalny z wbudowanym garażem jednostanowiskowym, bez wbudowanych balkonów i tarasów. Ma on zwięzłą i prostą bryłę, z dwuspadowym dachem, na którym zlokalizowane są panele fotowoltaiczne. Dane techniczne budynku: powierzchnia zabudowy – 373,85 m2, powierzchnia użytkowa – 339,45 m3, kubatura – 1046,8 m3, liczba kondygnacji – 2, wysokość kondygnacji – 2,90 m. Bilans zagospodarowania działki: powierzchnia działki – 712,5 m2, powierzchnia zabudowy budynku – 373,85 m2, powierzchnia użytkowa – 339,45 m2, powierzchnia utwardzona – 74,50 m2, powierzchnia zieleni – 485 m2. Działka ma pełne uzbrojenie, przyłącze wodociągowe i kanalizacyjne oraz energetyczne. Wody opadowe zbierane są za pomocą rynien i rur spustowych, a następnie kierowane do zbiornika znajdującego się pod ziemią. W zbiorniku zamontowany jest filtr koszowy służący do wstępnego oczyszczenia wody, dzięki któremu można ją wykorzystać do celów gospodarczych na posesji.
1. Strzałkowska Małgorzata, Projekt instalacji wewnętrznych w budynku jednorodzinnym energooszczędnym z wykorzystaniem założeń gospodarki o obiegu zamkniętym, praca dyplomowa inżynierska, Wydział Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska, Politechnika Warszawska, 2022
2. Chudzicki Jarosław, Sosnowski Stanisław, Instalacje wodociągowe, Seidel-Przywecki Sp. z o.o., Warszawa 2011
3. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU 2002, nr 75, poz. 690, z późn. zm.)
4. Lachman Paweł (red.), Poradnik: Dom bez rachunków, Kraków 2019, https://dombezrachunkow.com/wp-content/uploads/2019/05/2019_Poradnik_Dom_Bez_Rachunkow.pdf
5. PN-EN 12056-2:2002 Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewnątrz budynków. Część 2: Kanalizacja sanitarna – projektowanie układu i obliczenia
6. Chudzicki Jarosław, Sosnowski Stanisław, Instalacje kanalizacyjne, Seidel-Przywecki Sp. z o.o., Warszawa 2011
7. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002 r. w sprawie określenia przeciętnych norm zużycia wody (DzU 2002, nr 8, poz. 70)
8. Zużycie energii w gospodarstwach domowych w 2018 roku, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2019
W artykule:
• Charakterystyka ogólna budynku
• Instalacje wodociągowe i kanalizacyjne
• Instalacja do wykorzystania wód deszczowych
• Dobór zbiornika na wodę deszczową
• Drenaż rozsączający
• Instalacja do wykorzystania ścieków szarych – instalacja dualna
• Zbiornik na ścieki szare
• Pompa na ścieki szare
• Woda i ścieki w skali roku
• Porównanie kosztów
• Energia zużywana w budynku
• Koszty energii i wody
Streszczenie:
W artykule przedstawiono rozwiązania zastosowane w energooszczędnym domu jednorodzinnym, obejmujące instalację ścieków szarych do spłukiwania misek ustępowych oraz zbiorniki, w których gromadzone są wody opadowe i wykorzystywane do utrzymania terenu zielonego wokół budynku. Porównano wybrane koszty użytkowania budynku z elementami gospodarki o obiegu zamkniętym i budynku z tradycyjnymi rozwiązaniami instalacji.
Abstract:
The article presents solutions used in an energy-efficient single-family house, including the installation of graywater for flushing toilet bowls and tanks in which rainwater is collected and used to maintain the green area around the building. Selected costs of using a building with circular economy elements and a building with traditional installation solutions were compared.
Na tegoroczne targi energooszczędności WEBUILD w Wels w Austrii (3–5 marca 2023) przybyło 78 tys. zwiedzających, zainteresowanych odnawialnymi źródłami energii, nowoczesnymi systemami grzewczymi oraz energooszczędnym...
Na tegoroczne targi energooszczędności WEBUILD w Wels w Austrii (3–5 marca 2023) przybyło 78 tys. zwiedzających, zainteresowanych odnawialnymi źródłami energii, nowoczesnymi systemami grzewczymi oraz energooszczędnym budownictwem.
W serii raportów z cyklu „Rozpakowujemy REPowerEU: co plan oznacza dla budynków?” Instytut Reform we współpracy z PORT PC przybliża najważniejsze zmiany, jakie przynosi plan Unii Europejskiej przyspieszenia...
W serii raportów z cyklu „Rozpakowujemy REPowerEU: co plan oznacza dla budynków?” Instytut Reform we współpracy z PORT PC przybliża najważniejsze zmiany, jakie przynosi plan Unii Europejskiej przyspieszenia odejścia od rosyjskich paliw kopalnych – REPowerEU. Druga publikacja „Jak Europa oszczędza energię i odchodzi od zużycia paliw kopalnych w budynkach?” pokazuje wprowadzane zmiany prawne, które w istotny sposób wpływają na renowacje budynków, w tym zwiększenie efektywności energetycznej, rozwój...
Międzynarodowa grupa badawcza pod przewodnictwem prof. Marcela Schweikera z uniwersytetu RWTH Aachen University (z Polski w projekt zaangażowała się Politechnika Poznańska i Politechnika Wrocławska) zaprasza...
Międzynarodowa grupa badawcza pod przewodnictwem prof. Marcela Schweikera z uniwersytetu RWTH Aachen University (z Polski w projekt zaangażowała się Politechnika Poznańska i Politechnika Wrocławska) zaprasza do udziału w wyjątkowym badaniu ankietowym dotyczącym kryzysu energetycznego, który dotyka nas wszystkich.
Do niedawna wydawało się, że do izolowania termicznego instalacji i urządzeń trzeba użytkowników szczególnie zachęcać. Jednak nie tylko przepisy, ale przede wszystkim rosnące koszty ciepła i chłodu sprawiły,...
Do niedawna wydawało się, że do izolowania termicznego instalacji i urządzeń trzeba użytkowników szczególnie zachęcać. Jednak nie tylko przepisy, ale przede wszystkim rosnące koszty ciepła i chłodu sprawiły, że coraz bardziej liczy się każda ilość energii zaoszczędzonej także dzięki dobrym izolacjom.
2 grudnia 2022 r. odbędzie się szkolenie online dla jednostek sektora finansów publicznych pt. „Sposoby redukcji zużycia energii elektrycznej w jednostkach sektora finansów publicznych”.
2 grudnia 2022 r. odbędzie się szkolenie online dla jednostek sektora finansów publicznych pt. „Sposoby redukcji zużycia energii elektrycznej w jednostkach sektora finansów publicznych”.
W czasach wysokich cen i niskiej dostępności gazu i węgla coraz więcej osób interesuje się ogrzewaniem elektrycznym. To inteligentna technologia, która daje pewność posiadania odpowiedniej ilości ciepła,...
W czasach wysokich cen i niskiej dostępności gazu i węgla coraz więcej osób interesuje się ogrzewaniem elektrycznym. To inteligentna technologia, która daje pewność posiadania odpowiedniej ilości ciepła, w odpowiednim miejscu i czasie. W przypadku ogrzewania elektrycznego nie martwimy się o zaczadzenie czy wybuch gazu. Nie ma także rur łączących grzejniki, które niosą ze sobą duże straty energii.
Stołeczni fachowcy udzielają mieszkańcom porad z zakresu efektywności energetycznej w utworzonych przez ratusz punktach. Wszyscy zainteresowani mogą skorzystać z ich pomocy w dwóch punktach stacjonarnych...
Stołeczni fachowcy udzielają mieszkańcom porad z zakresu efektywności energetycznej w utworzonych przez ratusz punktach. Wszyscy zainteresowani mogą skorzystać z ich pomocy w dwóch punktach stacjonarnych – w Wawrze i na Białołęce. W pozostałych dzielnicach doradcy będą dostępni podczas specjalnych dyżurów.
W nowych budynkach wielorodzinnych instalacje ogrzewania i ciepłej wody opomiarowane są oddzielnie dla każdego mieszkania za pomocą węzła mieszkaniowego (stacji mieszkaniowej), dzięki czemu każdy lokator...
W nowych budynkach wielorodzinnych instalacje ogrzewania i ciepłej wody opomiarowane są oddzielnie dla każdego mieszkania za pomocą węzła mieszkaniowego (stacji mieszkaniowej), dzięki czemu każdy lokator może kontrolować swoje wydatki na energię. Natomiast w budynkach z tradycyjnymi pionami instalacyjnymi konieczne jest podjęcie wspólnych, solidarnych działań zmierzających do oszczędzania energii na ogrzewanie. W zależności od stanu budynku mogą to być działania bezkosztowe lub wymagające wydatków...
Główna Sekcja Ciepłownictwa Ogrzewnictwa i Inżynierii Atmosfery Polskiego Zrzeszenia Inżynierów i Techników Sanitarnych organizuje bezpłatne webinarium na temat „Metody i mechanizmy służące ograniczeniu...
Główna Sekcja Ciepłownictwa Ogrzewnictwa i Inżynierii Atmosfery Polskiego Zrzeszenia Inżynierów i Techników Sanitarnych organizuje bezpłatne webinarium na temat „Metody i mechanizmy służące ograniczeniu zużycia energii w budynkach”, które odbędzie się 30 września 2022 roku o godzinie 12:00.
PGE Toruń wprowadziła nowe usługi, które mają pomóc w zwiększeniu efektywności energetycznej budynku, tym samym pozwalając oszczędzić ciepło. Nowa oferta dostępna jest od 1 sierpnia 2022 r. dla zarządców...
PGE Toruń wprowadziła nowe usługi, które mają pomóc w zwiększeniu efektywności energetycznej budynku, tym samym pozwalając oszczędzić ciepło. Nowa oferta dostępna jest od 1 sierpnia 2022 r. dla zarządców budynków mieszkaniowych, oświatowych, ochrony zdrowia i budynków użyteczności publicznej.
United Surveys przeprowadziło sondaż na temat oszczędzania energii wśród Polaków dla RMF FM i „Dziennika Gazety Prawnej”. Wynika z niego, że ponad połowa Polaków nie planuje w najbliższym czasie żadnych...
United Surveys przeprowadziło sondaż na temat oszczędzania energii wśród Polaków dla RMF FM i „Dziennika Gazety Prawnej”. Wynika z niego, że ponad połowa Polaków nie planuje w najbliższym czasie żadnych działań mających na celu zmniejszenie zużycia energii w domach i mieszkaniach.
Ostatnie tygodnie obfitowały w doniesienia o planach UE dotyczących paliw, energetyki, ciepłownictwa i ogrzewania budynków. Tempo wydarzeń jest szybkie i poszczególne propozycje wysuwane są w obliczu aktualnych...
Ostatnie tygodnie obfitowały w doniesienia o planach UE dotyczących paliw, energetyki, ciepłownictwa i ogrzewania budynków. Tempo wydarzeń jest szybkie i poszczególne propozycje wysuwane są w obliczu aktualnych zmian geopolitycznych oraz postępowania Rosji w kwestii dostaw gazu do krajów UE. Wiele organizacji branżowych publikowało ostatnio informacje nt. podejmowanych w UE działań w zakresie zmian w prawie i zużycia energii, prezentując swoje stanowiska.
Komisja Europejska chce ograniczenia zużycia gazu w krajach Unii Europejskiej o 15% w okresie od 1 sierpnia 2022 r. do 31 marca 2023 r. W tym celu Bruksela ma wprowadzić rozporządzenie w sprawie skoordynowanych...
Komisja Europejska chce ograniczenia zużycia gazu w krajach Unii Europejskiej o 15% w okresie od 1 sierpnia 2022 r. do 31 marca 2023 r. W tym celu Bruksela ma wprowadzić rozporządzenie w sprawie skoordynowanych środków redukcji popytu na gaz. KE zachęca również kraje członkowskie do oszczędzania energii, kampanii promujących ograniczenia ogrzewania i chłodzenia, a także przyspieszenie przechodzenia na odnawialne źródła energii.
Immergas oferuje aplikację Dominus, która umożliwia płynną regulację oraz kontrolę warunków panujących w domu z dowolnego miejsca na świecie. Dzięki stałemu dostępowi do ustawień głównych parametrów systemu...
Immergas oferuje aplikację Dominus, która umożliwia płynną regulację oraz kontrolę warunków panujących w domu z dowolnego miejsca na świecie. Dzięki stałemu dostępowi do ustawień głównych parametrów systemu grzewczego użytkownik ma możliwość optymalnego zarządzania energią cieplną w swoim domu.
CALYPSO SPLIT to termodynamiczny ogrzewacz wody, który dostępny będzie w ofercie firmy Atlantic już od października. W ofercie modele z pojemnościowym ogrzewaczem wody w wersji wiszącej (200L) lub stojącej...
CALYPSO SPLIT to termodynamiczny ogrzewacz wody, który dostępny będzie w ofercie firmy Atlantic już od października. W ofercie modele z pojemnościowym ogrzewaczem wody w wersji wiszącej (200L) lub stojącej (270L).
Panasonic wprowadził na europejski rynek inteligentny system VRF łączący elektryczną (EHP) i gazową pompę ciepła (GHP). Rozwiązanie automatycznie wybiera technologię GHP, EHP lub ich symultaniczną pracę...
Panasonic wprowadził na europejski rynek inteligentny system VRF łączący elektryczną (EHP) i gazową pompę ciepła (GHP). Rozwiązanie automatycznie wybiera technologię GHP, EHP lub ich symultaniczną pracę w zależności od bieżących potrzeb, by zapewnić optymalną wydajność i ograniczyć zużycie energii. Oferuje również produkcję c.w.u. praktycznie za darmo, dzięki wykorzystaniu ciepła odpadowego pochodzącego z silnika GHP.
Tradycyjnie na przełomie lutego i marca w austriackim Wels odbyły się World Sustainable Energy Days. WSED to cykl konferencji wraz z towarzyszącymi im targami „Oszczędzania energii”. W tym roku w konferencjach...
Tradycyjnie na przełomie lutego i marca w austriackim Wels odbyły się World Sustainable Energy Days. WSED to cykl konferencji wraz z towarzyszącymi im targami „Oszczędzania energii”. W tym roku w konferencjach wzięło udział ponad 600 uczestników z 66 państw.
Dnia 31 maja 2017 r. w Hotelu MDM w Warszawie odbyła się gala TOPTEN Okna 2017, podczas której zostały ogłoszone wyniki czwartej edycji konkursu na najlepszą stolarkę budowlaną.
Dnia 31 maja 2017 r. w Hotelu MDM w Warszawie odbyła się gala TOPTEN Okna 2017, podczas której zostały ogłoszone wyniki czwartej edycji konkursu na najlepszą stolarkę budowlaną.
TacoSol Circ ZR HE to nowoczesna dwudrogowa grupa pompowa do instalacji solarnych wyposażona zamiennie również w energooszczędną pompę Grundfos UPM3, zawór równoważąco-pomiarowy, separator powietrza i...
TacoSol Circ ZR HE to nowoczesna dwudrogowa grupa pompowa do instalacji solarnych wyposażona zamiennie również w energooszczędną pompę Grundfos UPM3, zawór równoważąco-pomiarowy, separator powietrza i grupę bezpieczeństwa. Sprawdzi się zarówno w budownictwie mieszkaniowym, jak i w domach jednorodzinnych.
Termodynamiczny ogrzewacz wody jest tegoroczną nowością na rynku, przeznaczoną dla niskobudżetowych domostw i małych firm. Urządzenie łączy pompę ciepła i zasobnik c.w.u., wykorzystuje energię z powietrza...
Termodynamiczny ogrzewacz wody jest tegoroczną nowością na rynku, przeznaczoną dla niskobudżetowych domostw i małych firm. Urządzenie łączy pompę ciepła i zasobnik c.w.u., wykorzystuje energię z powietrza w piwnicy, kotłowni, garażu czy pralni.
W przygotowanym do uruchomienia w 2013 r. systemie białych certyfikatów wspierającym oszczędności energetyczne ważną rolę odgrywać będą audyty efektywności energetycznej. W sierpniu br. ukazało się rozporządzenie...
W przygotowanym do uruchomienia w 2013 r. systemie białych certyfikatów wspierającym oszczędności energetyczne ważną rolę odgrywać będą audyty efektywności energetycznej. W sierpniu br. ukazało się rozporządzenie określające ich zawartość i sposób opracowania.
Współczesna architektura mieszkaniowa daje wiele możliwości. Każdy może więc dobrać stylistykę, która będzie pasowała do jego potrzeb i oczekiwań. Jednak, aby uzyskać ciekawy efekt konieczna i jest dbałość...
Współczesna architektura mieszkaniowa daje wiele możliwości. Każdy może więc dobrać stylistykę, która będzie pasowała do jego potrzeb i oczekiwań. Jednak, aby uzyskać ciekawy efekt konieczna i jest dbałość o różne elementy projektu. Zobacz, które z nich pozwolą uzyskać najlepszy efekt wizualny!
Właściciele domów jednorodzinnych, zwłaszcza tych, które zostały wybudowane już jakiś czas temu, szukają skutecznych sposobów na zmniejszenie wydatków związanych z ich eksploatacją. Szczególnie duże koszty...
Właściciele domów jednorodzinnych, zwłaszcza tych, które zostały wybudowane już jakiś czas temu, szukają skutecznych sposobów na zmniejszenie wydatków związanych z ich eksploatacją. Szczególnie duże koszty są związane z ogrzewaniem. Jeśli nieruchomość generuje duże straty ciepła, to potrzebna jest większa ilość opału do jej ogrzania. Świetnym rozwiązaniem jest przeprowadzenie termomodernizacji domu. Przekonaj się, jak pozyskać pieniądze na ten cel.
Skuteczna sprzedaż w internecie wcale nie jest uzależniona od tego, z jakich serwisów ogłoszeniowych korzystasz. Możesz wybrać darmowe ogłoszenia online i równie skutecznie przyciągnąć uwagę potencjalnych...
Skuteczna sprzedaż w internecie wcale nie jest uzależniona od tego, z jakich serwisów ogłoszeniowych korzystasz. Możesz wybrać darmowe ogłoszenia online i równie skutecznie przyciągnąć uwagę potencjalnych kupujących – nawet tego samego dnia po wystawieniu oferty sprzedaży. Zobacz, jak pisać skuteczne darmowe ogłoszenia.
Zimowy sezon grzewczy to myślenie o tym, żeby było odpowiednio ciepło, natomiast sezon letni to myślenie o tym, żeby nie było za ciepło. Szybkie zmiany między ekstremalnymi zjawiskami jak nawalne deszcze...
Zimowy sezon grzewczy to myślenie o tym, żeby było odpowiednio ciepło, natomiast sezon letni to myślenie o tym, żeby nie było za ciepło. Szybkie zmiany między ekstremalnymi zjawiskami jak nawalne deszcze z groźnymi burzami i silnym wiatrem, po nich susze, długotrwałe upały, potem duże spadki temperatury, powodują że domy i miejsca pracy należy dostosowywać do znacznych wahań temperatur.
Najprostsze próżniowanie wszech czasów z nową, w pełni automatyczną pompą próżniową TESTO 565i
Najprostsze próżniowanie wszech czasów z nową, w pełni automatyczną pompą próżniową TESTO 565i
Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień przeglądarki dotyczących cookies. Nim Państwo zaczną korzystać z naszego serwisu prosimy o zapoznanie się z naszą polityką prywatności oraz Informacją o Cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności oraz Informacji o Cookies. Administratorem Państwa danych osobowych jest Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.K., nr KRS: 0000537655, z siedzibą w 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18, tel. +48 22 810-21-24, właściciel strony www.rynekinstalacyjny.pl. Twoje Dane Osobowe będą chronione zgodnie z wytycznymi polityki prywatności www.rynekinstalacyjny.pl oraz zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r i z Ustawą o ochronie danych osobowych Dz.U. 2018 poz. 1000 z dnia 10 maja 2018r.
