Czy nawiewniki powodują zwiększone straty ciepła?

Czy nawiewniki powodują zwiększone straty ciepła?
Obawa przed nadmiernymi stratami ciepła w sezonie grzewczym często popycha ludzi do niezbyt mądrych decyzji jak zatykanie kratek wentylacyjnych czy zaklejanie nawiewników. Przez takie postępowanie odcinają się całkowicie od dopływu świeżego powietrza, co nie tylko przyczynia się do nieprawidłowego funkcjonowania wentylacji, ale też w dalszej perspektywie wpłynie na pogorszenie się stanu zdrowia mieszkańców przesadnie uszczelnionego domu. W niniejszym tekście przedstawimy, dlaczego wentylacja jest konieczna oraz czy nawiewniki powietrza naprawdę zwiększają straty ciepła aż tak bardzo, jak mogłoby się wydawać.
Dlaczego wentylacja jest konieczna?
Mówiąc wprost, prawidłowo działająca wentylacja jest kluczowa dla kondycji samego budynku oraz zdrowia przebywających w nim osób. Dopływ świeżego powietrza jest szczególnie ważny zimą, gdyż w niewietrzonym pomieszczeniu bardzo szybko wzrasta wilgotność względna — już po kilku dniach może przekroczyć zalecany poziom 40-60%. Tak duża wilgotność w połączeniu z zimowym ogrzewaniem tworzy idealne warunki do rozwoju pleśni i grzybów. Nie tylko oszpecają one ściany, ale z czasem mogą też uszkodzić ich konstrukcję, a produkowane przez nie zarodniki są częstą przyczyną alergii. Ponadto organizmy te są trudne do wytępienia i często konieczne jest skuwanie zainfekowanego tynku.
Na tym jednak problem się nie kończy — jakość zalegającego zbyt długo powietrza znacznie się pogarsza. Na czym to polega? Obniża się zawartość tlenu przy jednoczesnym wzroście stężenia dwutlenku węgla (pochodzącego m.in. z oddychania i gotowania na kuchence gazowej), szkodliwych substancji (których źródłem jest np. utlenianie lakierów na meblach czy parowanie klejonych powierzchni) oraz zarazków. Przedłużające się przebywanie w takich pomieszczeniach jest częstą przyczyną rozwoju szeregu dolegliwości określanych zbiorczo jako syndrom chorego budynku (SBS — sick building syndrome). Pojawiają się one u przynajmniej 20-25% osób stale przebywających w niewietrzonych pomieszczeniach. Do objawów związanych z SBS zaliczane są:
- częste bóle głowy,
- mdłości i zawroty głowy,
- podrażnienia oczu,
- podrażnienia błon śluzowych nosa i gardła,
- ciągłe przemęczenie,
- omdlenia.
Z czasem owe dolegliwości mogą rozwinąć się w poważne schorzenia układu oddechowego. Wymiana powietrza jest szczególnie ważna w pomieszczeniach z np. piecykami gazowymi — bez dopływu wystarczającej ilości tlenu jego proces spalania nie będzie przebiegał prawidłowo, przez co wydzielał się będzie tlenek węgla (czad), czyli bezwonny i niewidoczny gaz mogący bardzo łatwo doprowadzić do śmierci.
Dbanie o stałą wymianę powietrza jest zatem niezwykle ważne. Niestety zdarza się, że system wentylacyjny nie działa prawidłowo, a winowajcą nie są zatkane kratki wentylacyjne. O najczęstszych problemach z wentylacją możesz przeczytać na stronie producenta: https://brevis.com.pl/najczestsze-problemy-z-wentylacja/.
Czym są nawiewniki okienne?
Pod tą nazwą kryją się niewielkie urządzenia, których zadaniem jest zapewnienie stałego, kontrolowanego dopływu powietrza z zewnątrz. Napływające przez ich szczeliny świeże powietrze zastępuje to zużyte wewnątrz pomieszczenia, które następnie jest odprowadzane z budynku kanałami wentylacyjnymi. Ilość powietrza dostarczana przez nawiewnik może być regulowana ręcznie lub automatycznie. Przy prawidłowym montażu (w górnej części okna, minimum 2 m nad podłogą) praca nawiewników nie powoduje przeciągów ani nieprzyjemnych powiewów chłodnego powietrza. Urządzenia te cechuje bardzo prosta budowa (składają się zasadniczo z dwóch części — zewnętrznej czerpni i wewnętrznego regulatora) i łatwa obsługa. Mogą być one zakładane w oknach drewnianych, z tworzyw sztucznych i aluminiowych.
Zastosowanie nawiewników a typ wentylacji
Możliwość montażu nawiewników okiennych zależy od tego, w jaki rodzaj wentylacji wyposażony jest dany budynek. Można je zakładać, jeśli dany budynek korzysta z wentylacji grawitacyjnej, wentylacji mechanicznej wywiewnej lub hybrydowej. Nie należy ich natomiast montować, jeśli wykorzystywana jest wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna lub z odzyskiem ciepła (rekuperacyjna). Nie będą też konieczne, jeśli zamontowano już ich ścienne odpowiedniki.
Nawiewniki a straty ciepła
Nie da się ukryć, że system wentylacyjny niesie ze sobą straty ciepła. Nic więc dziwnego, że wiele osób szuka sposobu na jej ograniczenie. Trzeba jednak podejść do tematu z głową i zamiast zatykać kratki, zastosować energooszczędne rozwiązania. Przykładowo zastosowanie zbyt szczelnych okien może prowadzić do powstawania ciągu wstecznego — powietrze z zewnątrz będzie napływać kanałami wentylacyjnymi, czego skutkiem będą zimne powiewy z kratek wentylacyjnych.
Jak ma się do tego kwestia nawiewników okiennych? Przede wszystkim ich montaż ogranicza (lub nawet eliminuje) konieczność otwierania okien, co znacznie zmniejsza straty związane z wietrzeniem. Prawidłowo zamontowane nie wytwarzają przeciągów, co zapobiega wychładzaniu pomieszczeń. Zatem choć urządzenia te niosą ze sobą niewielki odpływ energii cieplnej, pozwalają uniknąć znacznie większych strat ciepła.
Alternatywą dla ich montażu jest zastosowanie rekuperacyjnego systemu wentylacji. Pozwala on odzyskiwać ciepło z usuwanego powietrza, co pozwala znacznie ograniczyć jego straty. Choć rozwiązanie to jest skuteczniejsze od nawiewników, trzeba pamiętać, że to znacznie poważniejsza inwestycja, która będzie się znacznie dłużej zwracać.
Podsumowanie
Przepływ powietrza w domu jest niezwykle ważny zarówno dla samego budynku, jak i bytujących w nim osób. Dlatego też sprawnie działający system wentylacyjny jest koniecznością, mimo generowanych strat ciepła. Ten ubytek energetyczny można jednak ograniczyć, stosując relatywnie proste rozwiązania. Jednym z nich jest montaż nawiewników w oknach — pozwalają one zmniejszyć odpływ ciepła związany z koniecznością wietrzenia, redukując potrzebę otwierania okien.