Czy każdy z nas ma dostęp do bazy KRS? Jakie informacje sprawdzisz tam o kontrahencie?
Krajowy Rejestr Sądowy
Przedsiębiorcy często twierdzą, że — z ich punktu widzenia — najwięcej interesujących danych można odnaleźć w bazie NIP. Nie do końca jest to zgodne z prawdą. Krajowy Rejestr Sądowy to kopalnia wiedzy o niemal każdym obszarze działania firmy. Jakie dane można tam znaleźć?
Co trzeba wiedzieć o Krajowym Rejestrze Sądowym?
Prace nad jego powstaniem rozpoczęły się w 1997 roku. Kluczową rolę odegrała tu Ustawa z 20 sierpnia o Krajowym Rejestrze Sądowym, którą ogłoszono w Dzienniku Ustaw pod numerem 121. To właśnie ten akt prawny określił ramy funkcjonowania bazy.
Warto zaznaczyć, że od przegłosowania ustawy do uruchomienia zbioru minęło kilka lat. Krajowy Rejestr Sądowy został oficjalnie uruchomiony 1 stycznia 2001 roku. Oznacza to, że prace nad stworzeniem tej bazy danych trwały przez niemal cztery lata.
Na szczęście osoby tworzące KRS poradziły sobie z zadaniem bardzo dobrze. Ustawodawca nie tylko zapewnił szeroki dostęp do zgromadzonych tam odpisów, ale też stworzył siatkę złożoną z 21 Sądów Rejonowych. W każdym województwie znajduje się co najmniej jeden taki Sąd, a niektóre regiony — w tym na przykład Górny Śląsk — mają do swojej dyspozycji aż dwie takie jednostki.
Przez wiele lat ustawodawca nie decydował się na udostępnienie bazy w sieci. Dopiero w 2011 roku Sejm przegłosował szereg rozporządzeń, które pozwoliły na „uwolnienie” bazy KRS i udostępnienie jej w internecie. Znowelizowany akt prawny wszedł w życie w czerwcu i od tego czasu baza KRS dostępna jest także online.
Można z niej skorzystać na przykład z serwisu ALEO.com — największej bazy firm w Polsce: https://aleo.com/pl/funkcje/baza-firm/wyszukiwarka-krs. Moduł wyszukiwarki jest darmowy, a dane prezentowane są w prostej, czytelnej formie. Istnieje też możliwość przedstawienia ich w formie czytelnego wykresu, a także poszerzenia o informacje z innych rejestrów, w tym bazy NIP czy REGON.
Jakie dane o kontrahentach można odnaleźć w Krajowym Rejestrze Sądowym?
Jest to bardzo obszerny zbiór, który składa się z aż sześciu działów, które bardzo dokładnie opisują kluczowe aspekty firm, stowarzyszeń rejestrowych, fundacji czy jednostek samorządu terytorialnego, czyli na przykład urzędów gmin czy starostw powiatowych.
Ustawodawca podszedł do bazy KRS w sposób niezwykle kompleksowy. W pierwszym dziale znajdują się dane teleadresowe, a także informacje o oddziałach (jeśli firma takie posiada). Nie brakuje też informacji na temat przekształceń, podziałów lub zmian struktury prawnej działalności.
Dział II skupia się na danych o sposobie reprezentowania podmiotu, wliczając w to także sposób reprezentacji oraz dane wspólników, którzy są uprawnieni do kontaktowania się z innymi przedsiębiorcami poza firmą. W tym zbiorze można też odnaleźć informacje o rodzaju udzielonej prokury.
Bardzo ważne z punktu widzenia handlowców, którzy analizują bazę KRS, są dane z działu trzeciego. Można tam znaleźć informacje o kodach z Polskiej Klasyfikacji Działalności, a także o sprawozdaniach finansowych, jeśli firma musi takie składać.
Kontrahenci, którzy chcą pracować z innymi firmami, powinni poświęcić sporo czasu na analizę Działu IV. Można tam odnaleźć wiele ważnych danych o zaległościach finansowo-podatkowych. Jeśli przedsiębiorca nie zapłacił na przykład podatku VAT, to takie informacje znajdziemy właśnie w tej sekcji.
W piątym dziale Krajowego Rejestru Sądowego umieszcza się informacje o powołaniu lub odwołaniu kuratora, jeśli ten został wprowadzony do firmy. Można też zapoznać się z przesłankami, które zaważyły na tym, że w danej działalności gospodarczej znalazła się taka osoba.
Nowością, którą wprowadziła w życie nowelizacja z grudnia 2020 roku, jest Dział VI. To właśnie tam trafiają informacje o likwidacji, a także ustanowieniu zarządu komisarycznego. Jeśli firma powstała z połączenia dwóch lub większej liczby podmiotów, to takie informacje również znajdziemy w tym dziale. Reguluje to artykuł 55 Ustawy o KRS.
Czy z Krajowego Rejestru Sądowego wciąż można korzystać w Sądach Rejonowych?
Mimo postępującej digitalizacji głównych baz danych i systemów informatycznych w Polsce ustawodawca wciąż daje możliwość uzyskania tradycyjnego odpisu. Można więc udać się do właściwego Sądu i bez problemu uzyskać interesujące nas dane.
Warto jednak pamiętać o tym, że zgodnie z literą prawa, moc prawna tradycyjnego, wydanego przez Sąd odpisu, jest dokładnie taka sama, jak pobranego z internetu pliku. Oznacza to, że o wiele łatwiej dotrzeć do interesujących nas danych przez sieć. Zwłaszcza teraz, w erze pandemii i związanych z nią obostrzeń.
