Uzdatnianie wody w instalacji domowej

Do obróbki wody w instalacjach domowych stosuje się mechaniczne filtry wstępne, odżelaziacze i odmanganiacze, zmiękczacze, filtry węglowe, lampy UV i systemy odwróconej osmozy. Dobór tych urządzeń zależy od składu wody i jej przepływów, ale istnieją też stałe zasady ich montażu.

Filtracja mechaniczna

to pierwszy stopień, jej zadaniem jest usunięcie z wody zanieczyszczeń stałych (m.in. piasku, mułu, włókien z uszczelnień, kawałków rdzy lub osadów). Odciąża to inne urządzenia do uzdatniania i przedłuża ich żywotność oraz chroni armaturę i instalacje przed zamuleniem i uszkodzeniami mechanicznymi.

Filtry należy okresowo czyścić, można też zastosować samoczyszczące. Te drugie nie wymagają wymiany wkładów, ale mogą mieć różną konstrukcję, która wpływa na ich trwałość i skuteczność. Dobrze sprawdzają się filtry ze szczotkami i czyszczone silnym strumieniem wody.

Aby uzyskać dużą czystość wody i wychwytywać bardzo małe zanieczyszczenia (np. mniejsze niż 80 µm), należy zastosować filtry z wkładami wymiennymi, np. z materiałem filtracyjnym z polipropylenu. Wkłady te mają różną jakość i przepustowość, warto zatem starannie je wybierać, kierując się renomą producenta.

Poznaj ofertę rynkową urządzeń do uzdatniania wody >>

Do wody ujmowanej z własnych ujęć zalecane są filtry mechaniczne montowane za wyjściem z hydrofora. Dobiera się je w zależności od ilości zawiesin. W wielu przypadkach wystarczą filtry przeznaczone do wody wodociągowej, ale w przypadku wody z dużą ilością zawiesin i zażelazionej lepiej zastosować filtry żwirowe. One także wymagają okresowego płukania – ręcznego lub automatycznego.

W wielu ujęciach indywidualnych konieczne jest odżelazianie wody

Związki żelaza wpływają na smak i zabarwienie wody, powodują osady, korozję bakteryjną i zatykanie przewodów i urządzeń. Pozbycie się żelaza wymaga napowietrzenia wody – po zetknięciu się z tlenem związki te stają się nierozpuszczalne i wytrącają się, wówczas można je wychwycić na złożach kwarcowych i usunąć.

Do natleniania stosuje się m.in. dysze rozpylające wodę w hydroforze, a na wyjściu wody ze zbiornika odżelaziacze, których korpus wykonany jest z tworzyw, np. zbrojonych żywic epoksydowych, a we wnętrzu znajduje się złoże kwarcowe. Odżelaziacze mogą być płukane ręcznie lub automatycznie. Pracują one w następujących po sobie cyklach: filtracji współprądowej, płukania przeciwprądowego i układania złoża.

Do doboru odżelaziacza potrzebne są wyniki badania fizykochemicznego oraz poziomu zużycia wody, informacja, jak ujmowana jest woda (rodzaj studni), w jakiej ilości godzinowej i dobowej oraz do czego jest przeznaczona (do spożycia, nawadniania, hodowli zwierząt itp.).

Optymalny wybór powinien uwzględniać również rodzaj zastosowanej pompy, czy zbiornik hydroforu jest membranowy, czy tradycyjny, jak i z czego wykonana jest instalacja (średnica i materiał), jakie są możliwości odprowadzania popłuczyn do kanalizacji i czy dostępne jest zasilanie elektryczne dla urządzeń automatycznych.

Przeczytaj: Wpływ doboru elementów instalacji ciepłej wody na rozwój Legionelli >>

Proces odmanganiania powinien zostać poprzedzony odżelazianiem

Urządzenia stosowane do tego celu zbudowane są tak samo jak odżelaziacze, lecz do wychwytywania związków manganu stosuje się złoże katalityczne. Gdy ilość żelaza w wodzie nie jest zbyt wysoka (do 1,3 mg/dm³), żelazo i mangan można skutecznie usuwać za pomocą filtrów wielowarstwowych.

W wodzie znajdują się też związki wapnia i magnezu. Korzystnie wpływają one na smak wody, ale gdy jest ich zbyt dużo, powodują m.in. wytrącanie się osadów, zarówno w instalacjach wodociągowych, jak i z ciepłą wodą.  

Zmiękczanie wody prowadzi się za pomocą procesu wymiany jonowej

Proces ten zatrzymuje jony metali wielowartościowych, a na ich miejsce wchodzą jony sodowe. Złoże to regenerowane jest za pomocą roztworu soli kuchennej. Dla instalacji domowych stosuje się aparaty kompaktowe zintegrowane ze zbiornikiem solanki, a dobór zależy od twardości wody i jej zużycia.

Coraz częściej trzeba też z wody usuwać azotany, zwłaszcza z ujęć na terenach intensywnych upraw rolniczych oraz w dzielnicach  skażonych wyciekającymi szambami. Związki azotu mogą powodować choroby niedokrwienne i nowotworowe.

Azotany, azotyny i siarczany usuwa się z wody za pomocą urządzeń zbudowanych tak jak zmiękczacze, ale wypełnionych anionitem – złożem jonowymiennym, także regenerowanym roztworem soli kuchennej. Montuje się je po odżelaziaczach i odmanganiaczach.

Odwrócona osmoza

polega na przepuszczaniu wody wstępnie uzdatnionej przez membrany o tak niewielkich otworach, że przenika przez nie tylko woda, a cząsteczki soli, zanieczyszczenia, bakterie, koloidy itp. zostają na membranie i odprowadzane są do kanalizacji. Jeśli taka woda służyć ma do spożycia, powinna być mineralizowana.

Przeczytaj: Instalacje wody pitnej – eksploatacja i przywracanie należytego stanu użytkowo-technicznego >>

Dezynfekcja promieniami ultrafioletowymi

pozwala na niszczenie organizmów żywych: wirusów, bakterii oraz pasożytów. Proces ten nie zmienia składu, smaku i zapachu wody, a stosuje się go na ostatnim etapie uzdatniania. Tak samo filtrowanie w filtrze węglowym powinno być ostatnim etapem uzdatniania wody i to tylko tej do spożycia, dlatego montuje się je na wylewce.  

Filtr węglowy pochłania chlor i jego pochodne, substancje organiczne, humusowe oraz fenole, pestycydy, metale ciężkie i inne zanieczyszczenia chemiczne, a tym samym poprawia smak, zapach i barwę wody. Filtry te należy wymieniać lub regenerować.

Oprac. red. na podstawie materiałów firm: BWT, Honeywell, Infracor i Secura

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!