Branża instalacji grzewczych w 2018 roku

W 2018 roku w dalszym ciągu umacniał się rynek wymian starych urządzeń grzewczych na nowe. Jest to efekt wprowadzanych od 2017 roku lokalnych programów walki z niską emisją oraz rządowego programu priorytetowego „Czyste Powietrze”. Burza medialna na temat konieczności ograniczania niskiej emisji dała także widoczny wzrost świadomości społeczeństwa co do zagrożeń - co oczywiście cieszy, chociaż w dalszym ciągu jest jeszcze dużo do zrobienia.

Przeczytaj również: Branża krytykuje projekt Polityki Energetycznej Polski 2040

W 2018 r. szereg materiałów budowlanych podrożało. Koszty zatrudnienia też znacznie wzrosły, ale można założyć, że odbyło się to kosztem marż uzyskiwanych w firmach budowlanych. To tłumaczyłoby coraz większe problemy z płynnością finansową w tej branży. Z jednej strony ma miejsce dopływ środków na rynek, ale wprowadzenie VAT odwróconego jest obciążeniem dla podwykonawców, którzy są uzależnieni od wypłaty środków od generalnych wykonawców. Opóźnienia w tym zakresie sięgają często wielu miesięcy. Trudno mówić więc o poprawie w kwestii przepływu środków.

Spada rentowność firm budowlanych i coraz trudniej jest pozyskać inwestorom wykonawców w oparciu o wcześniejsze wyceny projektów. Coraz częściej firmy wycofują się z przetargów lub wolą płacić kary umowne z tytułu zerwania kontraktu niż brnąć dalej w realizację kontraktu poniżej kosztów realizacji. Wśród dużych firm budowlanych sytuacja wygląda na dość stabilną, ale mniejsze (a takie są instalacyjno-montażowe) mają często problemy płynnościowe. Branża budowlana z jednej strony ma dużą ilość zamówień a z drugiej, dał się zauważyć dynamiczny wzrost kosztów pracy i materiałów budowlanych.

Rozwój budownictwa mieszkaniowego a tendencje w branży instalacyjno-grzewczej

Od połowy 2018 roku można zaobserwować mniejsza dynamikę wzrostów, ale dane mieszkaniówki są w dalszym ciągu pozytywne co jest także dobrą prognozą dla branży instalacyjno-grzewczej przynajmniej na najbliższe 2 lata. Wg GUS, w 2018 r. oddano do użytku 184,8 tys. mieszkań (wzrost o 3,6% rok do roku). Z tego deweloperzy 60,4% (wzrost o 6,2%), a inwestorzy indywidualni 36,1% (spadek o 1,4%). Te wyniki mają wpływ na strukturę instalowanych źródeł ciepła. Deweloperzy korzystają z możliwości przyłączenia do miejskiej sieci cieplnej, o ile jest ona dostępna. Wątpliwości budzi próba forsowania tego typu przyłączeń w sytuacji, gdy infrastruktura jest dopiero w planach. W 2018 roku rozpoczęto budowę 221 904 mieszkań, co stanowi wzrost o 7,7%, w odniesieniu do 2017 r.

Zobacz także: Rynek instalacji grzewczych w III kwartale 2018

Sytuacja w branży instalacyjno-grzewczej

W 2018 roku, według bardzo wstępnych szacunków, wzrost całego rynku instalacyjno-grzewczego osiągnął poziom 10-15%. Wyniki te są kontynuacją tendencji powstałych w 2017 roku. Relatywnie stabilna sytuacja w gospodarce i wysoki poziom konsumpcji sprzyjały pozytywnej sytuacji w branży instalacyjno-grzewczej. Zauważalnym problemem był jednak brak instalatorów. Z kolei użytkownicy końcowi coraz częściej szukali urządzeń o dobrej jakości za przystępną cenę i byli gotowi zapłacić nieco wyższą cenę, za te tańsze w eksploatacji. Klienci pytali też coraz częściej o koszty serwisu i części zamiennych oraz ich dostępność. Odnotowano duże wzrosty sprzedaży kotłów gazowych kondensacyjnych – a kotły wiszące w kaskadach coraz częściej zastępują stojące. Wzrosło też zainteresowanie OZE, w tym pompami ciepła - głównie powietrznymi. Bardzo istotnym czynnikiem wpływającym na rynek jest wzrost świadomości klientów o szkodliwości niskiej emisji. Przekłada się to na coraz większe zainteresowanie PV i rekuperacją. Rynek migruje w stronę czystej energii, ale na razie dotyczy to bardziej klientów o zasobnych portfelach.

Program priorytetowy Czyste Powietrze zwiększa świadomość klientów o konieczności modernizacji kotłowni i instalacji. Także ulga termomodernizacyjna zaczęła wpływać na sytuację na rynku pomimo wielu niejasności w sprawie np. odliczeń kosztów PIT. Działania antysmogowe w ramach, których przeprowadza się m.in. wymianę starych urządzeń na nowe spowodowały, że nastąpił znaczny wzrost udziału rynku wymian urządzeń w całej strukturze sprzedaży – nawet do 70%, co wpłynęło na wzrosty sprzedaży. Dzięki podejmowanym akcjom informacyjnym na rzecz ograniczenia niskiej emisji wzrosło zainteresowanie nowoczesnymi technologiami grzewczymi.

Na sprzedaż nowoczesnych urządzeń grzewczych wpływają też działania samorządów lokalnych zmierzające do ograniczenia niskiej emisji. Tam, gdzie to możliwe montuje się gazowe kotły kondensacyjne. Wymienia się też kotły na paliwa stałe na nowsze i wyraźna jest tendencja wzrostu sprzedaży urządzeń na biomasę, głównie pelet.

W sektorze budownictwa wielorodzinnego na obszarach zurbanizowanych duży udział ma ciepło sieciowe. Znowu coraz bardziej jest widoczne wspieranie rozwiązań preferujących zastosowanie ciepła systemowego jako podstawowego źródła ciepła przez administrację rządową i władze lokalne, które są często w takiej czy innej formie powiązane z operatorami sieci ciepłowniczych.

Największym „hamulcem” dla dalszego rozwoju rynku jest brak fachowców. Dotyczy to przede wszystkim fachowców od pomp ciepła, ale także innych urządzeń grzewczych. Producenci muszą szkolić nowych instalatorów, ale przybywa ich wolniej niż postępuje wzrost rynku. Z kolei producenci mający zakłady w Polsce przez brak ludzi do produkcji, mogą tracić nawet do około 15-20% sprzedaży, bo nie mogą sprostać zamówieniom.

Pomimo dużego wzrostu rynku w dalszym ciągu obserwuje się spadek marży handlowej w hurtowniach, szczególnie na wrażliwych towarach. Cena jest nadal podstawowym czynnikiem transakcyjnym. Zauważalny jest także pewien wzrost znaczenia Internetu w pozyskiwaniu informacji technicznych i handlowych w branży instalacyjno-grzewczej. Opublikowany w listopadzie 2018 raport SPIUG dotyczący sprzedaży urządzeń grzewczych przez Internet pokazuje, że pomimo wzrostów jest sprzedaż w tym kanale wynosi mniej niż 10%. Niskie ceny w Internecie powodują, że sprzedaż urządzeń bez montażu staje się nieopłacalna. W roku 2018 dały się zaobserwować również coraz dłuższe terminy dostaw towarów – przy tak dużych wzrostach zapotrzebowania na produkty, dostawcy nie są w stanie prognozować zakupów w centrach produkcyjnych a także rozszerzyć swojej produkcji z powodu braków kadrowych.

Pewnym negatywnym zjawiskiem, które można było zaobserwować, jest fakt, że klienci mało zwracają uwagę na etykietowanie urządzeń, oraz widoczny jest brak egzekwowania przepisów o obowiązku dołączania kart produktów przy sprzedaży urządzeń, przez co klient nie widzi różnic pomiędzy produktami.

Sytuacja w wybranych grupach produktowych

Zauważalna była kontynuacja tendencji wzrostowej w wielu grupach produktowych. Rynek kotłów kondensacyjnych rozwija się bardzo dynamicznie. Większe było zainteresowanie pompami ciepła, głównie powietrznymi. Widać zwiększenie zainteresowania fotowoltaiką. Rośnie coraz bardziej zainteresowanie wykorzystaniem OZE na cele grzewcze.

Opracowano na podstawie raportu Janusza Starościka, Prezesa SPIUG

Pełny raport na stronie www.spiug.pl.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!