Konsekwencje wprowadzenia nowej klasyfikacji filtrów dla wentylacji wg normy EN-ISO 16890

Narastające problemy ze złą jakością powietrza zewnętrznego, szczególnie w aglomeracjach miejskich, czego alarmujące dowody mamy tej zimy, zmuszają do refleksji i należytego docenienia zagadnienia filtracji powietrza w systemach wentylacji i klimatyzacji.

Filtracja powietrza generuje dodatkowe zużycie energii oraz koszty eksploatacyjne i z tego punktu widzenia może być uznana za zjawisko niekorzystne, szczególnie jeżeli rosną wymagania w zakresie zwiększania skuteczności filtracji. W związku z powyższym wszelkie decyzje i wymagania w tej dziedzinie powinny być wyważone, w szczególności jeśli dotyczy to takich dokumentów jak normy i rozporządzenia oraz wymagania i zalecenia branżowe. Wejście w życie nowej normy [18] powinno być impulsem do rewizji spojrzenia na zagadnienie filtracji.

Tabela 1. Klasyfikacja filtrów przeznaczonych do wentylacji ogólnej wg normy PN-EN 779 [5]

Tabela 2. Klasyfikacja filtrów zgodnie z normą EN-ISO 16890 [6]

Niniejszy artykuł należy potraktować jako głos w dyskusji, która w możliwie krótkim okresie powinna doprowadzić do ujednolicenia i jasnego sformułowania zasad projektowania i eksploatacji filtrów w nowej rzeczywistości po wycofaniu normy PN-EN 779.

Porównanie klas filtrów wg normy PN-EN 779 z nowymi klasami wg normy EN-ISO 16890

Podstawowe pytanie, jakie przychodzi na myśl po przeanalizowaniu obydwu norm, których końcowym rezultatem są klasy filtrów zestawione w tab. 1 i tab. 2, brzmi: czy można w jakikolwiek, najlepiej prosty sposób przeliczyć klasę ePM_X na klasę M lub F?

Według autora jednoznaczna odpowiedź na to pytanie brzmi NIE, co wynika bezpośrednio z analizy przedstawionej w artykule [18]. Niewątpliwie komplikuje to w sposób zasadniczy proces harmonizacji przepisów, zaleceń i innych dokumentów, gdyż uniemożliwia prostą zamianę oznaczeń, a wymaga w każdym przypadku pogłębionej analizy przy formułowaniu wymagań.

Trudne zadanie czeka również producentów urządzeń wentylacyjno-klimatyzacyjnych, którzy będą musieli sformułować całkowicie nowe wymagania w zakresie ochrony powierzchni wymienników ciepła przed ich zanieczyszczeniem w trakcie eksploatacji.

Literatura

1. WHO, Air quality guidelines for particulate matter, ozone, nitrogen dioxide and sulfur dioxide. Global update 2005. Summary of risk assessment, 2005.
2. Ambient (outdoor) air quality and health, Fact sheet N°313, WHO, March 2014.
3. Birket S., Building understanding of the dangers of the poor indoor air quality, Camfil Road Show – London 2011.
4. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (DzU 2012, poz. 1031).
5. PN-EN 799:2012 Przeciwpyłowe filtry powietrza do wentylacji ogólnej. Określenie parametrów filtracyjnych.
6. EN-ISO-FDIS 16890-1:2016 Air filters for general ventilation – Part 1: Technical specifications, requirements and classification system based upon particulate matter efficiency (ePM).
7. EN-ISO-FDIS 16890-2:2016 Air filters for general ventilation – Part 2: Measurement of fractional efficiency and air flow resistance.
8. EN-ISO-FDIS 16890-3:2016 Air filters for general ventilation – Part 3: Determination of the gravimetric efficiency and the air flow resistance versus the mass of test dust captured.
9. EN-ISO-FDIS 16890-4:2016 Air filters for general ventilation – Part 4: Conditioning method to determine the minimum fractional test efficiency.
10. PN-EN 13799:2007 Wentylacja budynków niemieszkalnych. Wymagania dotyczące właściwości instalacji wentylacji i klimatyzacji.
11. PN-EN 15251: 2007 Parametry wejściowe środowiska wewnętrznego dotyczące projektowania i oceny charakterystyki energetycznej budynków, obejmujące jakość powietrza wewnętrznego, środowisko cieplne, oświetlenie i akustykę.
12. PN-EN 1886:2008 Wentylacja budynków. Centrale wentylacyjne i klimatyzacyjne. Właściwości mechaniczne.
13. PN-EN 13053: 2007 Wentylacja budynków. Centrale wentylacyjne i klimatyzacyjne. Klasyfikacja i charakterystyki działania urządzeń, elementów składowych i sekcji.
14. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 17 lipca 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU 2015, poz. 1422).
15. Calculation method for the energy use related to air filters in general ventilation systems – EUROVENT 4/21 – 2014.
16. Rating standard for the certification of air filters – EUROVENT RS 4/C/001 – 2016.
17. Operational manual for the certification of air filters – EUROVENT CERTITA CERTIFICATION – OM-11-2015.
18. Wojtas K., Wymagania i zasady nowej klasyfikacji filtrów w systemach wentylacji budynków, „Rynek Instalacyjny” nr 12/2016, s. 58–64.
19. Jackiewicz A., Gradoń L., Sposoby zwiększania sprawności odpylania filtrów włókninowych, „Inż. Ap. Chem.” 2011, 50, 5, 42–43.
20. Gac J., Gradoń L., Badanie nieustalonej filtracji aerozoli ciekłych na filtrach włóknistych, „Inż. Ap. Chem.” 2013, 52, 4, 308–309.
21. Charkowska A., Filtracja i oczyszczanie powietrza (cz. 1–4), „Rynek Instalacyjny”, 2008.
22. CEN Despatch Notice dated 23.06.2016 concerning the implementation of EN-ISO 16890.
23. www.sojp.wios.warszawa.pl.
24. www.powietrze.krakow.pl.
25. www.cstb.fr.
26. www.1filter.pl/podstawowe-pojecia-i-definicje-z-dziedziny-filtracji-powietrza.
27. www.eurovent-certification.com.
28. www.ure.pl.29. PN-EN ISO 15957:2015 Pyły testowe do oceny urządzeń oczyszczających powietrze.

Czytaj też: Wymagania i zasady nowej klasyfikacji filtrów w systemach wentylacji budynków >>>

[słowa kluczowe: powietrze, filtry powietrza, klasyfikacja filtrów powietrza]