Jakość powietrza wewnętrznego

Jak podkreślił podczas otwarcia konferencji dziekan Wydziału Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej dr hab. inż. Andrzej Kulig, zagadnienia jakości powietrza wewnętrznego mają charakter interdyscyplinarny, a wzajemne dokształcanie ekspertów z różnych branż jest wręcz bezcenne. Goście uczestniczyli w sześciu sesjach tematycznych, dotyczących m.in. wpływu smogu na zdrowie, jakości powietrza w różnych budynkach oraz architektury wrażliwej na środowisko i biofilii.

Marzenna Dudzińska z Politechniki Lubelskiej zastanawiała się, czy domy z materiałów naturalnych to „zdrowe” budynki, prezentując wyniki badań swoich dyplomantów nad domami m.in. z bali słomianych. Według badań największe znaczenie ma jednak sposób wykończenia i i użytkowania budynku.

Paweł Wargocki (Politechnika Duńska) przedstawił powstający wskaźnik jakości klimatu wewnętrznego TAIL. Ma on umożliwiać obiektywne porównanie klimatu wewnętrznego budynku przed i po modernizacji – zgodnie z dyrektywą EPDB po termomodernizacji klimat wewnętrzny musi pozostać niepogorszony.

Przeczytaj również: Analiza stężenia pyłów zawieszonych PM10 i PM2,5 w domu jednorodzinnym

Andrzej Kulig i Mirosław Szyłak-Szydłowski z Politechniki Warszawskiej w prezentacji Olfaktometryczne oceny oddziaływania zapachowego obiektów technologicznych wyjaśnili, że ludzki nos to najlepszy przyrząd do badania takiego oddziaływania. Zaprezentowali też badane przez Politechnikę inwestycje, m.in. oczyszczalnie ścieków czy zakłady przemysłu spożywczego.

Artur Badyda (PW) przedstawił potężną porcję wiedzy w referacie pt. Smog w Polsce – identyfikacja zagrożeń i  perspektywy zmian. Wskazał m.in. na korelację między epizodami smogowymi a zwiększoną zachorowalnością na infekcje i choroby górnych dróg oddechowych. Na tym tle Joanna Domagała-Kulawik z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego przeanalizowała groźną chorobę cywilizacyjną, czyli raka płuc, pod kątem związków z ekspozycją pacjentów na smog.

Jerzy Sowa z Politechniki Warszawskiej przedstawił „filtracyjną” rolę budynku, zaskakując słuchaczy konkluzją, że im mniej wymian powietrza w procesie wentylacji, tym mniejszy wpływ zanieczyszczeń. Wskazywał, że dopiero filtracja wysokoskuteczna zmniejsza ekspozycję o około połowę. Ciekawie uzupełnił temat Kazimierz Wojtas z Politechniki Krakowskiej. Omówił inżynierskie rozwiązanie „antysmogowe” (będące dziełem firmy spin off z PK) – okresową filtrację na filtrze wysokiej dokładności (HEPA).

Słuchacze dowiedzieli się też sporo o mikrobiologii. Bogumiła Szponar z Instytutu Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN opowiedziała o wpływie „osobistej chmury bakterii” na jakość powietrza wewnętrznego, zwracając uwagę na fakt, że wszyscy składamy swój „mikrobiologiczny podpis” we wnętrzu, przyczyniając się do zmian jakości powietrza. Małgorzata Okrasa z CIOP-PIB w imieniu czteroosobowego zespołu badawczego przedstawiła Rozwój mikroorganizmów w filtrującym sprzęcie ochrony układu oddechowego. Jak się okazuje, maski i półmaski (także te sprzedawane jako antysmogowe) są doskonałym środowiskiem do bytowania i rozwoju bakterii. Agnieszka Tabernacka z Politechniki Warszawskiej omówiła wyniki prac sześcioosobowego zespołu nad wpływem biofiltra zespolonego (do redukcji odorów w zakładach przemysłowych) na emisję mikroorganizmów. Ponieważ wypełnienie organiczne filtra sprzyja rozwojowi mikroorganizmów, należy stosować membrany tkaninowe, które skutecznie je usuwają.

Tomasz Sikora z Wojskowego Instytutu Chemii i Radiometrii przedstawił możliwości zastosowania przenośnego detektora bakterii i grzybów. Detektor umożliwiający wykrycie zarodników in situ jest jeszcze w fazie udoskonalania. Docelowo może pomóc w badaniach mikrobiologicznych, prowadzonych np. przez Uniwersytet Warszawski, a przedstawionych w prezentacji Zanieczyszczenie powietrza w instytucjach muzealnych i archiwalnych w Polsce. Magdalena Dyda z Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego wskazała m.in., że muzea są wysoce zanieczyszczone zarodnikami grzybów, których źródłem są głównie zwiedzający i... instalacje wentylacyjne. Przy usuwaniu tego zanieczyszczenia dobrze sprawdzają się oczyszczacze powietrza.

Anna Kozajda z Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi podsumowała wyniki projektu unijnego InAirQ w prezentacji Jakość powietrza wewnętrznego w szkołach w Łodzi. Nie miała dobrych wiadomości – mimo wiedzy o wysokim stężeniu CO2 w klasach i jego wpływie na pracę uczniów i ich samych nauczyciele nie są otwarci na choćby regularne wietrzenie.

Katarzyna Ratajczak i Michał Michałkiewicz z Politechniki Poznańskiej przedstawili wyniki badań projektu Wprowadzenie wentylacji mechanicznej w pomieszczeniu i jej wpływ na jakość powietrza (fizyczną i mikrobiologiczną). Z badań wynika, że zwiększenie strumienia powietrza wentylacyjnego (chociażby wentylator zamontowany w ścianie) poprawia jakość powietrza w przedszkolu. O powietrzu w przedszkolu mówiła też Amelia Staszowska z Politechniki Lubelskiej, przedstawiając Poziomy metali w kurzu z pomieszczeń przedszkoli i punktów przedszkolnych z terenu województwa lubelskiego.

Henrika Peltola z Business Finland i Piotr Bartkiewicz z Politechniki Warszawskiej omówili założenia pilotażowego projektu Indoor Air Quality Ecosystem. W konkretnej szkole pod Warszawą zostaną zbadane różne systemy wentylacyjne. W sesji Biofilia a jakość środowiska wnętrz Agnieszka Kalinowska-Sołtys z SARP opowiedziała o architekturze zrównoważonego rozwoju, wskazując m.in. na znaczną zmianę podejścia architektów i projektantów instalacji budynkowych do współpracy na rzecz odpowiedniego klimatu wewnętrznego. O biofilii, czyli otaczaniu się we wnętrzach przyrodą, mówiły Halina Kamińska i Zuzanna Skrzyniarz z firmy Florabo, dzieląc się ze słuchaczami ciekawymi wiadomościami o zasadach urządzania zieleni we wnętrzu. Jerzy Sowa w wystąpieniu o roli roślin w uzyskiwaniu odpowiedniej jakości klimatu wewnętrznego wskazał, że mogłyby one usuwać cząsteczki PM, gdyby były elementem instalacji wymuszonego przepływu powietrza. Wówczas dopiero zostałby osiągnięty efekt skali, zapewniający zauważalną poprawę czystości powietrza wewnętrznego.

Elżbieta D. Ryńska z Politechniki Warszawskiej omówiła zasady ekonomii cyrkularnej. Wskazała na jej bardzo ciekawy aspekt – nie wiemy dziś, jak na jakość powietrza wewnętrznego wpłynie łączne oddziaływanie materiałów pochodzących z odzysku. Aleksander Szybilski z Cushman & Wakefield Polska opowiadał, w jakim kierunku zmierza przestrzeń biurowa, wskazując na rosnące znaczenie komfortu (w tym jakości powietrza) zarówno dla najemców, jak i pracowników. Wyrazem tego jest m.in. zainteresowanie certyfikacją w systemach oceny środowiskowej budynków. Piotr Bartkiewicz przypomniał słuchaczom, jakie miejsce zajmuje jakość powietrza wewnętrznego w tych systemach.

Maciej Mijakowski z Politechniki Warszawskiej przedstawił zagadnienie komfortu cieplnego w budynkach historycznych (np. XIV-wiecznym kościele), wyjaśniając, że postrzeganie takich pomieszczeń przez użytkowników może znacznie się różnić od oczekiwań, chociażby pracowników biur.Dominika Knera (Politechnika Łódzka) mówiła o wynikach badań promieniowania słonecznego padającego na powierzchnię pionową w środowisku miejskim. Wskazała, że promieniowanie odbite od fasad stanowi nawet 80% promieniowania docierającego do budynku. Może to mieć wpływ na zyski ciepła, a tym samym komfort cieplny.

Podsumowując konferencję, Jerzy Sowa wyraził w imieniu swoim i Macieja Mijakowskiego nadzieję, że na kolejnych spotkaniach będziemy rozmawiać o smogu tak, jak dziś o masowym paleniu tytoniu w pomieszczeniach – problemie, który jeszcze 20 lat temu wydawał się niepokonany, a dziś został całkowicie wyeliminowany.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!