Aplikacje i programy dla projektantów i instalatorów
Fot. pixabay.com
Wchodzimy w erę cyfrowego HVAC w obszarze projektowania i eksploatacji instalacji. Tworzenie wirtualnych modeli budynków zaczyna się na etapie koncepcji i projektu i obejmuje ich budowę, eksploatację oraz recykling/utylizację. Jest to możliwe dzięki rosnącej mocy obliczeniowej komputerów i nowemu oprogramowaniu dla architektów i projektantów
Zobacz także
Grupa Aliaxis Biblioteki BIM Grupy Aliaxis – kompletne pod każdym względem
Building Information Modelling (BIM) powoli staje się codziennością w biurach projektowych i na placach budowy. Inwestorzy, projektanci i generalni wykonawcy dostrzegli potencjał cyfryzacji, coraz chętniej...
Building Information Modelling (BIM) powoli staje się codziennością w biurach projektowych i na placach budowy. Inwestorzy, projektanci i generalni wykonawcy dostrzegli potencjał cyfryzacji, coraz chętniej wdrażając nowe technologie i procesy. Producenci materiałów i produktów budowlanych również starają się iść z duchem czasu. Niestety zbyt często „gotowość na BIM” jest upraszczana i sprowadzana do posiadania biblioteki obiektów BIM (np. rodzin Revit). Co gorsza, jakość plików i danych do pobrania...
EcoComfort Koszt budowy domu 2017 – na jaką kwotę musisz być przygotowany?
Koszty budowy domu każdego roku analizuje kilkadziesiąt tysięcy prywatnych inwestorów, którzy rozpoczynają walkę o własne cztery ściany. Jeszcze większa liczba ludzi sprawdza koszty budowy domu, bo marzy...
Koszty budowy domu każdego roku analizuje kilkadziesiąt tysięcy prywatnych inwestorów, którzy rozpoczynają walkę o własne cztery ściany. Jeszcze większa liczba ludzi sprawdza koszty budowy domu, bo marzy o własnym kącie. Budowa domu jest dla większości inwestorów największym wydatkiem w życiu, bo to tam właściciel planuje spędzić swoją przyszłość. Nie da się ukryć, że do budowy domu trzeba się dobrze przygotować. Wbrew pozorom inwestycja nie zaczyna się wraz z wyborem działki czy projektu – rozpocząć...
dr inż. Edmund Nowakowski Metody określania obliczeniowych przepływów wody w budynkach mieszkalnych
Norma PN-92/B-01706 [1], zawierająca wzory i tabele do określania obliczeniowych przepływów wody w instalacjach wodociągowych w budynkach, została w maju 2009 r. unieważniona bez podania normy zastępczej....
Norma PN-92/B-01706 [1], zawierająca wzory i tabele do określania obliczeniowych przepływów wody w instalacjach wodociągowych w budynkach, została w maju 2009 r. unieważniona bez podania normy zastępczej. Wobec konieczności znalezienia innej metody obliczeniowej w artykule omówiono sposoby obliczeń wykorzystywane dotychczas w Polsce.
W artykule:• Projektowanie a koszty
|
W pracy projektantów coraz częściej funkcjonuje pojęcie modelowania informacji o budynku – BIM (ang. Building Information Modeling). To kolejny etap w projektowaniu po technologii CAD (ang. Computer Aided Design). Technologia CAD zrewolucjonizowała proces tworzenia dokumentacji, BIM ma zrewolucjonizować cały proces inwestycyjny i służyć także w trakcie eksploatacji. Ma byćnarzędziem nie tylko dla projektantów, ale też wykonawców, a po zakończeniu budowy – zarządców.
Wydajność komputerów stale rośnie i możemy już tworzyć wirtualne modele budynków, w których projekt architektoniczny jest zintegrowany z branżowymi. Jest to możliwe także dzięki porozumieniu w sprawie ustanowienia powszechnego otwartego systemu wymiany danych z różnych programów i narzędzi. Proces ten trwa i obecnie producenci oferują aplikacje i programy z możliwością eksportu danych do programów projektowych CAD i BIM.
Obieg informacji w procesie modelowania budynku to najbardziej newralgiczny element i jednocześnie istota tego procesu. Z tego względu tak ważne jest tworzenie przez producentów kompatybilnych danych. Nawet w procesie projektowania 3D informacje są wymienianie na kolejnych etapach projektu, a ostateczna weryfikacja ich poprawności następuje w trakcie realizacji na budowie. W BIM chodzi m.in. o to, żeby weryfikacja nie była tak droga i odbywała się w modelu, w którym będzie też faza realizacji z harmonogramem robót i kosztów. Programy do modelowania budynków korzystają z bibliotek tworzonych w CAD przez producentów.
Wiele dostępnych nakładek już jest bowiem kompatybilnych z programami BIM. Nakładki zawierają zestawy narzędzi m.in. do projektowania, wymiarowania, obliczania, weryfikacji i prezentacji kompletnej instalacji HVAC. Pozwalają na szybkie i łatwe projektowanie także w 2D i 3D. Zwiększają efektywność pracy poprzez wizualizację projektu oraz natychmiastową informację zwrotną dotyczącą ewentualnych kolizji. Mają także narzędzia, które umożliwiają przedstawienie klientowi projektu w atrakcyjny i obrazowy sposób.
Projektowanie a koszty
Jak na razie w przypadku wielu inwestycji koszt wdrożenia i użycia narzędzi do projektowania w BIM jest na tyle wysoki, że nie są one wykorzystywane. Pracownicy niektórych firm projektowych wprost oświadczają, że chętnie będą ich używać, o ile klient za to zapłaci. Z kolei klient w wielu przypadkach na razie nie dostrzega dla siebie korzyści z takiego procesu projektowania. Niezależenie od tego stanu rzeczy firmy powinny tworzyć biblioteki i programy doboru tak, aby mogły one w przyszłości współpracować ze standardem BIM. Wiele wskazuje, że modelowanie będzie standardem przy zamówieniach publicznych. Nowelizacje ustawy o zamówieniach publicznych idą m.in. w kierunku uwzględniania kosztów eksploatacji i nadawania im większej wagi, a nie tylko kosztom inwestycji. Standardy jakościowe odnoszące się do wszystkich istotnych cech przedmiotu zamówienia będą nabierać coraz większego znaczenia.
Artykuł 10e znowelizowanej w 2016 r. ustawy o zamówieniach publicznych stanowi: „W przypadku zamówień na roboty budowlane lub konkursów zamawiający może wymagać użycia narzędzi elektronicznego modelowania danych budowlanych, lub podobnych narzędzi”. Jest to implementacja zapisów dyrektywy 2014/24/UE w sprawie zamówień publicznych, która w art. 22 ust. 4 głosi: „w odniesieniu do zamówień publicznych na roboty budowlane i konkursów państwa członkowskie mogą wymagać zastosowania szczególnych narzędzi elektronicznych, takich jak narzędzia elektronicznego modelowania danych budowlanych lub podobne”.
Reasumując – firmy powinny uwzględniać ten proces podczas tworzenia programów doboru i bibliotek produktów, które oferują projektantom. Jest też obszar projektowania, w którym modelowanie jeszcze długo nie znajdzie uzasadnienia ekonomicznego – jak np. małe obiekty czy domy jednorodzinne, lecz nie on będzie wyznaczał nowe standardy.
Programy doboru
Oprócz nakładek na programy CAD producenci oferują autonomiczne programy, które mają na celu optymalny dobór urządzeń na podstawie zadanych danych oraz parametrów technicznych lub konstrukcyjnych. Dobierane są również akcesoria i generowana dokumentacja techniczno-projektowa. Na przykład program doboru z pozoru prostych urządzeń, jak np. wentylatory, pozwala projektantom wybrać urządzenie optymalne spośród możliwych i otrzymać komplet dotyczących go danych: parametry techniczne i akustyczne w punkcie pracy, parametry nominalne, charakterystyki pracy: przepływowe, mocy, obrotów, sprawności oraz dane według dyrektywy ErP (jeśli jej podlega). Projektant ma również do dyspozycji m.in. kartę katalogową, dokumentację techniczno-ruchową, rysunki CAD i atesty. Program sugeruje dobór wymaganego oraz dedykowanego wyposażenia dodatkowego dla danego wentylatora.
Oferowane są też zaawansowane programy do doboru urządzeń wentylacyjnych, które pozwalają na wybór wielu różnych produktów danego producenta i tworzenie wizualizacji dla całych projektów obiektów, nie tylko pomieszczeń, ale i budynków. Projektant może na przykład określać parametry takich urządzeń, jak belki chłodzące czy nawiewniki pracujące razem w jednym pomieszczeniu, ich wzajemny wpływ na wydajność, poziom głośności oraz komfort użytkowania.
Może też wyliczać zyski ciepła w pomieszczeniach, a nawet tworzyć wizualizacje przepływów w celu identyfikacji obszarów ewentualnego nakładania się strumieni powietrza. Programy umożliwiają też wyliczenia akustyczne. Mogą tworzyć raporty i eksportować dane do oprogramowania CAD, w tym trójwymiarowe modele elementów instalacji oraz zasięgi nawiewu w układzie dwu- i trójwymiarowym. Mają ponadto możliwość generowania instrukcji instalacji, a nawet konserwacji.
Wiele programów dostępnych jest nawet z poziomu przeglądarki na stronach www, ale do skorzystania ze wszystkich funkcji wymagana jest rejestracja. Niektóre programy są tak rozbudowane, że generowana przez nie dokumentacja może być wykorzystywana nawet w procesie zamówień publicznych – np. dzięki opcji pomijania nazw producenta i produktów. Takie rozwiązania stosują producenci oferujący kompleksową ofertę dla obiektu w zakresie techniki wentylacji, klimatyzacji i ochrony ppoż.
Producenci proponują też programy umożliwiające porównywanie ze sobą różnych systemów pod względem kosztów inwestycji i eksploatacji. Dzięki temu projektant może zaproponować inwestorowi optymalne rozwiązanie dla danego budynku i uzasadnić swój wybór. Jeśli inwestor zostanie użytkownikiem budynku, będzie szczególnie zainteresowany tym, ile dany wariant będzie kosztować go w całym cyklu życia obiektu.
Pomoc na budowie
Jeżeli inwestycja nie jest prowadzona w BIM, praca na budowie nadal obarczona jest ryzykiem wystąpienia nieprzewidzianych sytuacji – np. kolizji, z którymi trzeba sobie radzić już na miejscu, zmieniając przebieg instalacji. Przykładowo niektórzy producenci kanałów wentylacyjnych oferują specjalne aplikacje służące szybkiemu ich doborowi na placu budowy, w przypadku gdy pojawia się konieczność montażu odsadzek. Możliwe jest także obliczenie wymaganej grubości izolacji. Ważne, żeby aplikacja mogła działać także offline, a aktualizowała się wtedy, gdy jest w zasięgu Wi-Fi.
Platformy do sterowania i serwisowania
To kompleksowość oferty – od doboru po serwis – liczy się dziś na rynku HVAC. Z każdym wzrostem znaczenia elektroniki (a jej możliwości w instalacjach wydają się bardzo szerokie) rośnie znaczenie obsługi posprzedażowej. Zmienia się tradycyjny kanał dystrybucji i serwisowania, tu także wkracza cyfryzacja i internet. Klient już się przyzwyczaja, że w kilku krokach może dobrać urządzenia i otrzymać ofertę z podanymi kosztami inwestycji, a nawet eksploatacji. Choć w Polsce nie widać tego jeszcze tak wyraźnie, mamy do czynienia z cyfryzacją i transformacją energetyczną. Klienci końcowi szukają fachowej wiedzy z zakresu ogrzewania, subsydiów, finansowania, doradztwa oraz rozwiązań technicznych.
Na eksploatacyjnym rynku instalacyjnym klient kładzie coraz większy nacisk na serwis i jakość. Technologie mobilne, zdalny odczyt i sterowanie sprawiły, że również serwisant ma zdalny dostęp do urządzenia, może zatem monitorować instalację online i zapewniać użytkownikom bezpieczną eksploatację. Nie tylko może być powiadamiany o ewentualnych zdarzeniach czy awariach, ale też dane wykorzystywać do analizy, jakie prace i nowe ustawienia są konieczne podczas konserwacji, żeby zwiększyć stopień sprawności instalacji i obniżyć koszty energii. Aplikacje wykrywają też błędy i wzywają, jeśli to konieczne, serwis, który może zadziałać również zdalnie. Wartością dodaną do produktów są zatem usługi mobilne w połączeniu z internetem. Ten kanał komunikacji mocno wiąże użytkowników z firmami. Użytkownik dzięki platformie zyskuje większe bezpieczeństwo, a specjalista możliwość szybkiego podglądu online systemów energetycznych.
Dla klienta końcowego
Narzędzia przeznaczone dla użytkowników budynków to głównie aplikacje mobilne dostępne do pobrania na smartfona lub tablet. Użytkownikowi końcowemu zależy przede wszystkim na prostocie aplikacji i intuicyjnym interfejsie. Nie potrzebuje skomplikowanych funkcji, wszystko powinno być łatwe w obsłudze i intuicyjne. W praktyce oznacza to, że użytkownik zadaje jeden parametr, np. temperaturę w pomieszczeniu, a system ogrzewania dostosowuje wszystkie pozostałe parametry, żeby zapewnić komfort.
Za pomocą aplikacji można zdalnie ustawić żądaną temperaturę w każdym pomieszczeniu, tak aby po powrocie użytkowników dom był już ogrzany. Inne funkcje takich aplikacji to m.in. monitorowanie aktualnej temperatury, zarówno powietrza, jak i powierzchni podłogi, czy ustawianie trybów pracy, np. ekonomicznego. Użytkownik ma także możliwość sprawdzenia kosztów zużycia energii i tworzenia własnych zoptymalizowanych programów ogrzewania. Ważną funkcją jest informowanie o usterkach oraz problemach w instalacji.
Zdalnie sterować można również chłodzeniem. Funkcje takich aplikacji obejmują ustawienie i monitoring bieżącej temperatury oraz zmianę trybu pracy czy prędkości i kierunku nawiewu powietrza z klimatyzatora. Aplikacja pozwala także śledzić zużycie energii przez klimatyzator, co jest obrazowane za pomocą przejrzystych wykresów. Dodatkowo użytkownik ma możliwość generowania raportów – tygodniowych lub miesięcznych – dzięki którym może ocenić rzeczywiste koszty pracy instalacji chłodzenia.
Obecnie nie można sobie wyobrazić pracy projektanta, instalatora i serwisanta z segregatorami i katalogami. Dane muszą być dostępne online 24 godziny na dobę z praktycznie każdego miejsca i stale aktualizowane. Programy powinny mieć bezpłatne licencje do wykorzystania komercyjnego i takie wymagania sprzętowe, żeby mogły pracować ze standardowym oprogramowaniem. Powinny też umożliwiać eksportowanie danych w różnych formatach.