Armatura usprawniająca pracę instalacji

Eliminowanie drgań i naprężeń

Wiele instalacji, w tym przemysłowe, klimatyzacyjne i grzewcze, oraz sieci wodociągowe i ciepłownicze narażone są na drgania, naprężenia,ruchy boczne i osiowe czy ruchy poprzeczne. Zagrożenia te można eliminować, stosując różne kompensatory. Na przykład gumowe eliminują drgania i tłumią hałas przewodów. Dzięki mieszkowi z kauczuku syntetycznego nie wymagają stosowania uszczelek, a ich przyłącza kołnierzowe ułatwiają szybki montaż. Dla przewodów transportujących media o wyższej temperaturze stosuje się kompensatory z mieszkiem metalowym (fot. a).

Do kompensowania przemieszczeń osiowych w przewodach z medium o wysokiej i zmiennej temperaturze stosuje się m.in. kompensatory osiowe, które nie zmieniają kierunku przepływu i nie wymagają dodatkowego miejsca na montaż. Mogą one też kompensować przemieszczenia boczne i kątowe dzięki dodatkowym mieszkom, które wykonuje się głównie ze stali nierdzewnej.

Kompensowanie dużych przemieszczeń termicznych za pomocą kompensatorów osiowych jest możliwe dzięki zwiększeniu liczby fal mieszka, zwiększa to jednak możliwość skręcania. Zastosowanie rękawów wewnętrznych może ograniczyć skręcanie, ale zmniejsza też zakres kompensacji.

Rozwiązaniem problemu jest kompensator odciążony ciśnieniowo (fot. b).

Kompensatory pod ciśnieniem zewnętrznym zmieniają kierunek przepływu i przekazują ciśnienie do mieszków z zewnątrz. Odporność mieszków pod ciśnieniem zewnętrznym na wysokie ciśnienie i siły skręcające wzrasta. Ta trwała struktura umożliwia bezpiecznie kompensowanie większych ruchów.

Główne zalety takiej armatury to łatwa kompensacja dużych przemieszczeń rozprężeniowych, zmniejszenie liczby kompensatorów osiowych i minimalna powierzchnia zabudowy.

Do kompensowania instalacji przeznaczone są również złącza giętkie typu U i V. Zapobiegają odkształceniom strukturalnym, takim jak pęknięcia i rozerwanie sztywnych połączeń, a także umożliwiają łatwy, bezpieczny i niezawodny montaż. Stanowią one elastyczne i niezawodne połączenie dla wodnych instalacji ppoż., stref bezpieczeństwa sejsmicznego, punktów dylatacyjnych i zastosowań przemysłowych.

Do zabezpieczenia instalacji stosuje się też rurowe kompensatory instalacyjne, które kompensują ruchy osiowe.

Przykładowo przewody grzewcze z medium o temperaturze 70–90°C odkształcają się o ok. 3 mm na każde piętro budynku. W budynkach wyższych niż 10-piętrowe stosowanie rurowych złączy kompensacyjnych jest wręcz nieodzowne.

Z kolei do kompensowania drgań i wibracji stosuje się kompensatory zbudowane z użyciem falowanych równolegle mieszków i oplotu ze stali nierdzewnej.

Do kompensowania ruchów osiowych i na boki we wszystkich płaszczyznach stosuje się kompensatory z zawieszeniem kardanowym (fot. c). Ich konstrukcja pozwala na przesunięcia kątowe w każdej płaszczyźnie – mają dwie pary zawiasów przymocowanych do wspólnego swobodnego pierścienia kardanowego.

Zaletą takiego układu jest możliwość kompensowania dużych ruchów na boki w dowolnej płaszczyźnie na każdym końcu. Wielkość wygięcia bocznego zależy od liczby splotów mieszków po każdej stronie kompensatora. Zawiasy i kardany zapewniają odpowiednie ustawienie i zapobiegają niedokładnościom podczas montażu.

Poza kompensowaniem rozszerzania cieplnego najważniejszą funkcją złączy kompensacyjnych jest rozwiązywanie problemów powodowanych przez wibracje układu. Kompensatory i tłumiki drgań oferowane są dla temperatur roboczych od –80 do 600°C i dla ciśnień PN od 2,5 do 64 w zakresie średnic od DN 25 do DN 1500, a nawet 2600.

Innowacyjne przewody

Ciekawym rozwiązaniem, usprawniającym montaż i zwiększającym odporność instalacji na wzrosty ciśnienia i wahania temperatury, są

izolowane przewody połączeniowe z oplotem. Giętka budowa tych przewodów umożliwia łączenie urządzeń i armatury bez stosowania dodatkowych złączek (kolanek itp.) – skraca to czas montażu i zmniejsza koszty. Przewody takie oferowane są w wersji z izolacją lub bez i przeznaczone są do budowy instalacji grzewczych, klimatyzacyjnych, chłodniczych oraz przemysłowych.

Przewody ze stali nierdzewnej są zgodne z ISO 10380 i mogą być stosowane dla temperatury medium od –270 do 600°C. Pokryte są izolacją wyprodukowaną na bazie gumy EPDM lub innowacyjnego materiału nanoizolacyjnego Cryogel X201 (Aspen Aerogels).

Z kolei przewody do instalacji kolektorów słonecznych muszą spełniać wysokie wymagania temperaturowe i izolacyjne, a izolacja i jej powłoka muszą być odporne na działanie czynników zewnętrznych, w tym promieniowanie UV.

Na rynku oferowane są m.in. przewody giętkie ze stali nierdzewnej AISI 316L przeznaczone do instalacji solarnych. Ich budowa i elastyczność skracają czas montażu i redukują koszty pracy, zwłaszcza gdy instalacje montowane są w ciasnych, trudno dostępnych miejscach, takich jak dachy i strychy.

Montaż ułatwiają także giętkie korpusy i gwintowane złączki. Dla takich instalacji istotne znaczenie ma także grubość materiału izolacyjnego i jego średnica zewnętrzna. Dostępne są przewody giętkie ze stali nierdzewnej z izolacją o grubości 5 mm wykonaną na bazie aerożelu (najlżejszego materiału izolacyjnego) o λ = 0,02 W/(m K), a także przewody stalowe giętkie z izolacją wykonaną na bazie gumy EPDM (od 13 do 19 mm). Do przewodów tych oferowany jest także oplot ze specjalnego poliamidu (PA6.6), który chroni izolację i przewód przed wpływami zewnętrznymi.

Przewody oferowane są w średnicach DN 12–32, dla ciśnienia 16 barów oraz temperatur roboczych od –40 do 150°C. Dostępne są także w układzie "2 w 1" wraz z fabrycznie montowanym przewodem i czujnikiem (fot. d), który umożliwia użytkownikowi otrzymywanie informacji zwrotnej w czasie rzeczywistym.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!