Zmiany w ustawie o wspieraniu termomodernizacji i remontów

Ustawa o wspieraniu termomodernizacji i remontów została uchwalona 21 listopada 2008 r., zastępując ustawę o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych z grudnia 1998 r. Jej celem jest zwiększenie efektywności energetycznej zasobów mieszkaniowych poprzez wsparcie realizacji przedsięwzięć termomodernizacyjnych i poprawiających stan techniczny istniejących zasobów mieszkaniowych. Ustawa zobowiązała Bank Gospodarstwa Krajowego do utworzenia Funduszu Termomodernizacji i Remontów, z którego środki przeznaczane są na wypłaty trzech rodzajów premii: termomodernizacyjnej, remontowej i kompensacyjnej. W latach 2009–2016 przyznano łącznie blisko 25 tys. premii na łączną kwotę 1350,3 mln zł, a wartość realizowanych inwestycji wyniosła 8861,2 mln zł. Największą popularnością cieszy się premia termomodernizacyjna, której udział w przyznanych premiach wynosi 78,8%. Ilość energii finalnej zaoszczędzonej w wyniku realizacji przedsięwzięć współfinansowanych w ramach ustawowego mechanizmu wsparcia termomodernizacji i remontów wynosi 11,4 mln GJ. Jednostkowe wsparcie finansowe przedsięwzięć w stosunku do każdego zaoszczędzonego GJ energii wyniosło więc 118,9 zł/GJ, natomiast jednostkowy koszt osiągniętego efektu to 780,4 zł/GJ.

W całym okresie funkcjonowania wsparcia przedsięwzięć służących oszczędności energii w budynkach, tj. w latach 1999–2018, premią wsparto modernizację 45 585 obiektów, z czego aż 94,8% stanowią budynki wielorodzinne. Obowiązujące dotychczas przepisy okazały się szczególnie atrakcyjne głównie dla dwóch grup inwestorów: wspólnot oraz spółdzielni mieszkaniowych, które łącznie uzyskały 90,2% przyznanych premii (rys. 1).

Przesłanki do zmiany ustawy

Od dnia uchwalenia ustawy, tj. od 21 listopada 2008 r., nie zmieniano przepisów dotyczących wysokości premii termomodernizacyjnej i remontowej, zakresu rzeczowego dofinansowywanych przedsięwzięć oraz rodzaju beneficjentów mogących się ubiegać o premię z Funduszu. Zmieniło się natomiast otoczenie prawne, zarówno krajowe, jak i na poziomie Unii Europejskiej, definiujące wymagania związane z efektywnością energetyczną budynków. Komisja Europejska wskazuje, że ok. 75% budynków znajdujących się na terenie Unii jest nieefektywnych energetycznie, a zaledwie 0,4–1,2% zasobów budowlanych (w zależności od państwa członkowskiego) jest co roku termomodernizowanych.

Fakt ten był jednym z powodów przyjęcia w 2018 r. dyrektywy UE 2018/844 [4], zmieniającej m.in. dyrektywę 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków. Wśród zmian znalazł się artykuł dotyczący długoterminowej strategii służącej wspieraniu renowacji krajowych zasobów budynków mieszkalnych i niemieszkalnych w sposób umożliwiający osiągnięcie do 2050 r. wysokiej efektywności energetycznej i dekarbonizacji budynków w Unii. W uzasadnieniu do nowelizacji dyrektywy Komisja Europejska wskazała, że niezbędny średni poziom renowacji budynków skutkujący osiągnięciem ambitnych planów Unii w zakresie efektywności energetycznej wynosi 3%.

Liczba premii termomodernizacyjnych udzielanych na mocy ustawy ukazuje niestety mało optymistyczny obraz tempa termomodernizacji budynków w Polsce (rys. 2). Od 2014 r. systematycznie spada liczba przyznanych premii termomodernizacyjnych i remontowych, osiągając w 2018 r. najniższy poziom od 2006 r. (wyjątek stanowi rok 2013, w którym ze względu na wyczerpanie się środków w Funduszu przyznano zaledwie 1348 premii). Wskaźnik liczby termomodernizowanych i remontowanych budynków mieszkalnych rocznie spadł z poziomu ok. 0,89% w 2011 r. do zaledwie 0,33% w 2018 r. (przyjmując liczbę mieszkań w Polsce: 12,96 mln w 2011 r. i 14,62 mln w 2018 r. [7, 5]). W całym okresie funkcjonowania ustawowego wsparcia przedsięwzięć służących oszczędności energii, tj. w latach 1999–2018, modernizacji wspartej premią poddano 8,08% łącznej liczby budynków wielorodzinnych znajdujących się w Polsce (w odniesieniu do liczby budynków wg Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2011 r. [7]).

Na konieczność nowelizacji ustawy wskazuje m.in. Raport z przeglądu funkcjonowania ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów w latach 2009–2016 oraz dokument Budownictwo wielkopłytowe. Raport o stanie technicznym, które opublikowano jako załączniki do uzasadnienia zmian w ustawie. Dokumenty te identyfikują problemy, na które nie odpowiadały dotychczasowe zasady funkcjonowania programu termomodernizacji i remontów. Najważniejsze z nich to:

• uzależnienie wysokości premii termomodernizacyjnej i remontowej od kwoty zaciągniętego na ten cel kredytu, a w przypadku premii termomodernizacyjnej także od wysokości oszczędności kosztów energii, co zachęca do realizacji inwestycji o prostym okresie zwrotu nakładów (SPBT) krótszym niż 12,5 lat;
• wykluczenie wielu gmin z możliwości skorzystania ze środków Funduszu z uwagi na konieczność zaciągnięcia kredytu na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego (dotrzymanie limitów zadłużenia gmin) oraz niski poziom wsparcia w stosunku do potrzeb termomodernizacyjno-remontowych zasobów komunalnych;
• możliwość realizacji przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, w którego efekcie uzyskuje się zaledwie 15% oszczędności energii dostarczanej do budynków, jeżeli przeprowadzono w nich modernizację systemu grzewczego po 1984 r. (ryzyko realizacji płytkiej termomodernizacji, niepołączonej z wymianą nawet 36-letniego źródła ciepła);
• ograniczenia w dostępności premii kompensacyjnej związane ze zdolnością kredytową potencjalnych inwestorów lub posiadaniem przez nich środków innych niż kredyt, niższych od kwoty przysługującej im premii;
• zbyt niska wysokość premii termomodernizacyjnej w stosunku do koniecznych kosztów jej uzyskania (audyt energetyczny, projekt budowlany) dla właścicieli domów jednorodzinnych, a także zbyt skomplikowana procedura uzyskania wsparcia i niechęć do zaciągania kredytu. Problem ten został jednak rozwiązany dzięki innym mechanizmom wsparcia właścicieli domów jednorodzinnych, tj. program „Czyste Powietrze”, „STOP SMOG” czy ulga termomodernizacyjna;
• brak uzależnienia wysokości premii termomodernizacyjnej od głębokości termomodernizacji oraz jej kompleksowego charakteru;
• niezadowalający stan techniczny ścian zewnętrznych budynków wykonanych w technologii wielkopłytowej, których docieplenie bez kosztownego wzmocnienia związane jest z ryzykiem zerwania wieszaków warstw fakturowych, obciążonych dodatkową warstwą izolacji.

Najważniejsze zmiany w ustawie

Znowelizowana ustawa przewiduje:

1. Wprowadzenie dodatkowego instrumentu finansowego wsparcia dla inwestorów dokonujących wraz z przedsięwzięciem termomodernizacyjnym wzmocnienia warstw fakturowych w budynkach wybudowanych w technologii wielkopłytowej.
2. Zwiększenie intensywności wsparcia samorządów gminnych realizujących przedsięwzięcia remontowe, ze szczególnym uwzględnieniem budynków zabytkowych.
3. Promowanie kompleksowych inwestycji obejmujących obok termomodernizacji również montaż mikroinstalacji odnawialnego źródła energii.
4. Uproszczenie zasad ubiegania się o premię termomodernizacyjną i umożliwienie wykorzystania w większym stopniu środków własnych inwestorów.
5. Zwiększenie dostępności premii kompensacyjnej.
6. Wprowadzenie innych rozwiązań dostosowujących ustawę (…), do obecnych uwarunkowań prawnych i ekonomicznych oraz eliminujących wątpliwości interpretacyjne [11].

Dodatkowy instrument wsparcia dla inwestorów, którzy dokonują wzmocnienia warstw fakturowych w ramach ocieplenia trójwarstwowych ścian zewnętrznych, jest odpowiedzią na wykazany przez Instytut Techniki Budowlanej [1] niezadowalający w wielu przypadkach stan techniczny elementów stalowych, łączących warstwę konstrukcyjną ściany zewnętrznej z warstwą fakturową. Elementy te, w wyniku błędów wykonawczych lub zastosowania stali o niższej jakości, charakteryzują się mniejszą nośnością, niż zakłada projekt. Wykonanie dodatkowego ocieplenia ścian powoduje zwiększenie obciążenia, które może być źródłem awarii polegającej na zerwaniu się wieszaków.

Dotychczas prace związane z wykonaniem dodatkowych połączeń warstwy fakturowej z warstwą konstrukcyjną ścian za pomocą kotew stalowych były objęte zakresem robót termomodernizacyjnych i wliczane w koszt termomodernizacji. Ich realizacja nie wiązała się jednak ze wzrostem przyznawanej premii, a szacuje się, że koszt wykonania takich połączeń stanowić może nawet ok. 38–46% wartości termomodernizacji [11]. W celu zwiększenia opłacalności docieplenia ścian w budynkach wielkopłytowych wprowadzono artykułem 5a dodatkowe wsparcie w wysokości 50% kosztów połączenia warstwy fakturowej z warstwą konstrukcyjną płyt. Do kosztów kwalifikowanych dodatkowego wsparcia należy: wykonanie dokumentacji technicznej doboru i rozmieszczenia kotew, nabycie kotew metalowych oraz przygotowanie otworów i montaż kotew. Wsparcie to zwiększa wysokość premii termomodernizacyjnej, jednak może zostać udzielone wyłącznie w przypadku, gdy wzmocnione i docieplone ściany będą spełniać wymagania dotyczące współczynnika przenikania ciepła U obowiązujące od 31 grudnia 2020 r. (U_max 0,20 W/(m² · K)), co zostanie potwierdzone audytem energetycznym. Nowy instrument wsparcia rozszerza zakres dokumentów dołączanych do wniosku o przyznanie premii termomodernizacyjnej (art. 13 ust. 1). Uzyskanie dodatkowego wsparcia wymaga, żeby do wniosku, oprócz audytu energetycznego i oświadczenia inwestora, że kredyt na sfinansowanie przedsięwzięcia termomodernizacyjnego nie jest przeznaczony na sfinansowanie prac, na które uzyskano wsparcie ze środków publicznych, załączona została dokumentacja techniczna doboru i rozmieszczenia kotew oraz kalkulacja kosztów wzmocnienia ścian.

Zasadniczym celem ustawy jest wspieranie kompleksowych i głębokich termomodernizacji budynków. Drobne usprawnienia o ograniczonym zakresie i krótkim okresie zwrotu mogą być bowiem realizowane przez inwestorów bez uruchamiania określonej w ustawie procedury i ponoszenia kosztów z nią związanych. Dotychczasowe przepisy stanowiły zatem, by roczne zmniejszenie zapotrzebowania na energię z tytułu realizowania przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w budynku, które uprawnia inwestora do skorzystania z premii na spłatę części zaciągniętego na ten cel kredytu, wynosiły co najmniej:

• 10% w budynkach, w których modernizuje się wyłącznie system grzewczy,
• 15% w budynkach, w których po 1984 r. przeprowadzono modernizację systemu grzewczego,
• 25% w pozostałych budynkach.

Minimalny próg zmniejszenia rocznego zapotrzebowania na energię w budynkach, w których po 1984 r. zmodernizowano system grzewczy, uznano za nieaktualny i usunięto (art. 3 pkt 1 lit. b). Modernizacja systemu grzewczego powinna być przeprowadzona po mniej więcej dwudziestoletnim okresie jego użytkowania [6], dlatego nie ulega wątpliwości, że przepis ten należało uznać za nieaktualny. Wprowadzona zmiana wspiera więc realizację przedsięwzięć termomodernizacyjnych służących faktycznemu istotnemu zmniejszeniu zapotrzebowania na energię. Motywuje także do modernizacji systemów grzewczych w ramach przedsięwzięcia termomodernizacyjnego lub po jego realizacji, dzięki czemu systemy te zostaną dostosowane do zmienionego zapotrzebowania na ciepło i będą zdolne do bardziej efektywnej pracy. Brak odpowiedniej regulacji instalacji c.o. oraz dostosowania mocy źródła ciepła może być bowiem przyczyną przegrzewania budynku po termomodernizacji, a także występowania strat ciepła. Zmniejszy to zatem spodziewany efekt energetyczny przedsięwzięcia i jego opłacalność ekonomiczną.

Ustawa upraszcza zasady kalkulacji premii termomodernizacyjnej i remontowej. Dotychczas maksymalna wysokość premii termomodernizacyjnej wynosiła 20% kwoty kredytu zaciągniętego na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, nie więcej jednak niż 16% całkowitych kosztów przedsięwzięcia i dwukrotność rocznych oszczędności kosztów energii określonych w audycie energetycznym. W wyniku tych zasad maksymalna wysokość premii występowała w przypadku przedsięwzięć finansowanych w 80% kredytem bankowym oraz gdy okres zwrotu nakładów inwestycyjnych nie przekraczał 12,5 lat. Wspierano więc głównie przedsięwzięcia o krótkich okresach zwrotu, co było działaniem zasadnym w początkowych latach funkcjonowania ustawy. Premia skierowana była bowiem do właścicieli posiadających najbardziej energochłonne budynki, które powinny zostać zmodernizowane w pierwszej kolejności.

Obecnie celem ustawy jest wspieranie głębokich i kompleksowych termomodernizacji (choć nie zdefiniowano w ustawie tych pojęć, a wysokość premii nie jest zależna od osiągniętego zmniejszenia zapotrzebowania na energię) o dłuższych okresach zwrotu. W formie przed nowelizacją ze stycznia br. premia termomodernizacyjna malała wraz ze wzrostem SPBT powyżej 12,5 lat. W konsekwencji dla przedsięwzięcia o SPBT wynoszącym 25 lat premia wynosiła zaledwie 8% kosztów poniesionych na jego realizację. Fakt ten stanowił niewielką motywację do ubiegania się o premię w warunkach konieczności zaciągnięcia kredytu na realizację inwestycji, którego odsetki stanowiły dodatkowy koszt dla inwestora.

Zmieniając artykuły 5 i 9, zrezygnowano z podwójnego odniesienia do premii termomodernizacyjnej i remontowej jako maksymalnego limitu zarówno do kwoty kredytu, jak i kosztu inwestycji. W stosunku do premii termomodernizacyjnej zrezygnowano również z limitu określonego jako dwukrotność rocznych oszczędności kosztów energii. Premia stanowi odtąd stały odsetek kosztów przedsięwzięcia. W przypadku termomodernizacji wyniesie 16% kosztów, natomiast jeżeli w ramach przedsięwzięcia zostanie zainstalowana w budynku mikroinstalacja odnawialnego źródła energii, wysokość premii wyniesie 21% kosztów. Warunkiem zwiększenia premii jest, by maksymalna moc mikroinstalacji OZE wynosiła co najmniej 1 kW w przypadku budynku jednorodzinnego oraz 6 kW w pozostałych budynkach. Podobnie jak w przypadku kotew wzmacniających ściany zewnętrzne, montaż OZE był objęty wsparciem w obowiązującej dotychczas ustawie, jednak nie wiązał się z tego wsparcia wzrostem. Uzależnienie wysokości premii od zakresu przedsięwzięć termomodernizacyjnych należy uznać za dobry kierunek, który motywuje do realizowania kompleksowych termomodernizacji, połączonych z wykorzystaniem OZE w budynkach. Należy jednak pamiętać o górnym limicie maksymalnej mocy instalacji OZE objętej dofinansowaniem, który wynika z definicji mikroinstalacji [10] i wynosi obecnie 50 kW.

W myśl nowej ustawy premia remontowa wyniesie 15, 50 lub nawet 60% kosztów przedsięwzięcia remontowego, a jej wysokość nie zależy już od wykorzystanej kwoty kredytu. Pięćdziesięcioprocentowa premia remontowa przysługuje, gdy spełnione zostaną wszystkie przesłanki określone w art. 9a ust. 1, a zatem gdy:

1. inwestorem jest gmina lub spółka należąca w 100% do samorządu gminnego,
2. właścicielem wszystkich lokali mieszkalnych znajdujących się w budynku jest jednostka samorządu terytorialnego,
3. gmina znajduje się w województwie, które przyjęło uchwałę antysmogową,
4. w budynku będącym przedmiotem premii remontowej zmodernizowano system grzewczy, przyłączono go do sieci ciepłowniczej lub zostanie to wykonane w ramach wspieranego przedsięwzięcia,
5. remontowane w ramach przedsięwzięcia przegrody zewnętrzne oraz oddzielające pomieszczenia ogrzewane od nieogrzewanych będą spełniały maksymalne współczynniki przenikania ciepła U obowiązujące po 31 grudnia 2020 r., chyba że z audytu remontowego wynika, iż nie jest to możliwe.

Premia remontowa w wysokości 60% przysługuje budynkom komunalnym, które spełniają powyższe warunki i wpisane są do rejestru zabytków lub znajdują się na obszarze wpisanym do tego rejestru. W tym przypadku premia remontowa nie może jednak wynieść więcej niż wykorzystana do sfinansowania przedsięwzięcia kwota kredytu. Brak uzależnienia wysokości premii termomodernizacyjnej i remontowej od wysokości kredytu nie oznacza, że przedsięwzięcia te mogą być realizowane wyłącznie ze środków własnych inwestora. Premia termomodernizacyjna i remontowa przysługuje bowiem, jeżeli kwota kredytu zaciągniętego na zrealizowanie inwestycji stanowi co najmniej 50% kosztów danego przedsięwzięcia (art. 3 ust. 2 oraz art. 7 ust. 1a). W przypadku budynków komunalnych wpisanych do rejestru zabytków lub znajdujących się na obszarze objętym takim rejestrem kredyt powinien wynieść co najmniej 60% kosztów przedsięwzięcia remontowego, aby można było skorzystać z maksymalnej wysokości premii. Wprowadzenie zastrzeżenia dotyczącego minimalnego udziału kredytu w strukturze kapitału przeznaczonego do sfinansowania inwestycji ma na celu stworzenie możliwości większego wykorzystania środków własnych inwestora, ograniczając jednocześnie ryzyko realizowania inwestycji z minimalnym udziałem kredytu tylko po to, by uzyskać premię. Według argumentacji przedstawionej w uzasadnieniu do ustawy: obniżenie kwoty kredytu (poniżej 50% kosztów przedsięwzięcia) zniechęcałoby również instytucje finansowe do udziału w programie, które pełnią nie tylko rolę dostarczyciela środków kredytowych, ale również odgrywają rolę pośrednika przy przyjmowaniu wniosków o premie remontowe i termomodernizacyjne [11]. Współpraca z bankami jest zatem konieczna do sprawnego funkcjonowania mechanizmu udzielania premii i mogłaby zostać zachwiana w przypadku ograniczenia korzyści, jakie mogą one czerpać z faktu udzielania kredytów termomodernizacyjnych i remontowych.

Zwiększenie intensywności wsparcia samorządów gminnych, realizujących przedsięwzięcia remontowe do 50% kosztów, a w przypadku budynków zabytkowych do 60% kosztów, wynika z dużych potrzeb remontowych gminnych zasobów mieszkaniowych oraz z wykluczenia tych podmiotów z możliwości ubiegania się o premię remontową w trybie ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. Jednostki samorządu terytorialnego mogły w ramach obowiązujących przepisów ubiegać się wyłącznie o premię termomodernizacyjną na zasadach równych z innymi właścicielami i zarządcami budynków. W praktyce jednak gminy nie sięgały po premię. Z 19 669 udzielonych w latach 2009–2016 premii termomodernizacyjnych zaledwie 221 (1,12%) przyznano jednostkom samorządu terytorialnego. Zmieniony art. 7 ust. 1 rozszerza katalog beneficjentów premii remontowej, który jest obecnie tożsamy z inwestorami uprawnionymi do otrzymania premii termomodernizacyjnej. Spodziewane jest zatem zwiększenie zainteresowania kompleksową modernizacją gminnych zasobów mieszkaniowych służącą oszczędności energii dzięki dostępowi do premii remontowej, jej atrakcyjnej wysokości oraz likwidacji związku pomiędzy kwotą kredytu i wielkością premii.

W związku z wprowadzeniem nowego instrumentu wsparcia skierowanego do jednostek samorządu terytorialnego dodano punkt 4 do art. 14 ust. 1, który określa katalog dokumentów dołączanych do wniosku o przyznanie premii remontowej. Podmiot wnioskujący o przyznanie 50 lub 60% premii remontowej powinien dostarczyć oświadczenia wskazujące, że jest uprawniony do ubiegania się o wsparcie publiczne w ww. wysokości.

Dzięki nowej ustawie zwiększono dostępność do premii kompensacyjnej. Zmieniona treść ust. 4 art. 19 wprowadza możliwość wypłaty premii kompensacyjnej w nie więcej niż czterech ratach, wraz z postępem przedsięwzięcia remontowego. Dotychczas BGK przekazywał premię jednorazowo po wykorzystaniu kwoty kredytu w wysokości nie niższej niż wysokość przyznanej premii kompensacyjnej lub po poniesieniu przez inwestora wydatków na realizację przedsięwzięcia lub remontu zgodnie z zakresem rzeczowym określonym w dokumentach dołączonych do wniosku o przyznanie premii kompensacyjnej, w wysokości nie niższej niż wysokość przyznanej premii kompensacyjnej [11]. Oznacza to, że inwestor musiał mieć zdolność kredytową lub środki własne w wysokości nie niższej niż przysługująca premia kompensacyjna i dopiero po ich wykorzystaniu mógł otrzymać premię. Wartość przeciętnej premii kompensacyjnej jest względnie wysoka, wyniosła w 2018 r. 125,8 tys. zł, była zatem o niemal 2,5 razy większa od premii termomodernizacyjnej i ponad 2,6 razy większa od premii remontowej. Pozyskanie źródła finansowania w wysokości umożliwiającej skorzystanie z premii kompensacyjnej okazało się zbyt dużą barierą dla części uprawnionych inwestorów. Wprowadzone rozwiązanie polegające na wypłacie premii kompensacyjnej w ratach umożliwi realizację przedsięwzięcia przy znacznie niższym zaangażowaniu własnych środków finansowych lub pochodzących z kredytu.

Pozostałe zmiany w ustawie mają na celu eliminację wątpliwości interpretacyjnych oraz dostosowują ją do obecnych uwarunkowań prawnych i ekonomicznych. Zmieniono art. 4 oraz art. 8 pkt 3, które obecnie jednoznacznie wskazują, że kredyt zaciągnięty na przedsięwzięcie termomodernizacyjne lub remontowe i przysługująca z tego tytułu premia nie mogą być przeznaczone na sfinansowanie prac, na które uzyskano wsparcie z innych środków publicznych (krajowych i pochodzących z budżetu Unii Europejskiej). Wprowadzono ustęp 3 do art. 5 mówiący o proporcjonalnym obniżeniu premii termomodernizacyjnej w przypadku, gdy w budynku znajdują się lokale inne niż mieszkalne. W poprzedniej wersji ustawy podobny zapis dotyczył wyłączne premii remontowej (art. 9 ust. 2). Treść zmienionego art. 9 ust. 3 oraz art. 14 ust. 1 pkt 3 uwzględnia zaś aktualne przepisy dotyczące pomocy publicznej, udzielanej jako pomoc de minimis.

W art. 2 znowelizowanej ustawy określono maksymalny limit wydatków z budżetu państwa na zasilenie Funduszu Termomodernizacji i Remontów w celu finansowania premii termomodernizacyjnych, remontowych i kompensacyjnych. W latach 2020–2029 planuje się przeznaczyć na ten cel niemal 2,9 mld zł. Kwota ta uwzględnia wydatki związane zarówno z dotychczasową działalnością Funduszu, jak i z nowo wprowadzonymi zmianami zwiększającymi poziom premii termomodernizacyjnej i remontowej oraz spodziewanym wzrostem zainteresowania premiami.

Wszystkie wszczęte przed dniem wejścia w życie nowelizowanej ustawy procedury o przyznanie każdego rodzaju premii będą rozpatrywane w trybie przepisów dotychczasowych.

Podsumowanie

Nowelizacja ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów odpowiada na potrzebę ciągłej, systematycznej i głębokiej termomodernizacji budynków w Polsce oraz poprawy ich stanu technicznego. Potencjał poprawy efektywności energetycznej budynków jest wciąż wysoki, a ambicje określone na poziomie Unii Europejskiej wymagają wsparcia mechanizmów rynkowych w tym zakresie. Interwencja publiczna mająca na celu redukcję zapotrzebowania na energię budynków uzasadniona jest wielowymiarowymi korzyściami, osiąganymi zarówno przez bezpośrednich beneficjentów, jak i całe społeczeństwo. Do korzyści tych w skali makro zaliczyć można poprawę jakości środowiska naturalnego, przede wszystkim atmosfery, która przez długi czas stanowiła nieodpłatny bufor emitowanych zanieczyszczeń i gazów cieplarnianych, zmniejszenie uzależnienia Polski od zewnętrznych dostaw surowców energetycznych, ograniczenie tempa wzrostu zapotrzebowania na moc w systemie elektroenergetycznym i ciepłowniczym, a także redukcję ubóstwa energetycznego i poprawę komfortu cieplnego budynków mieszkalnych.

Zmiany w ustawie są odpowiedzią na zidentyfikowane niedoskonałości funkcjonowania dotychczasowych przepisów oraz zmianę sytuacji gospodarczo-politycznej. Spodziewany jest zatem wzrost zainteresowania przedsięwzięciami termomodernizacyjnymi i remontowymi, szczególnie wśród jednostek samorządu terytorialnego oraz właścicieli budynków wykonanych z wielkiej płyty.

Literatura

1. Budownictwo wielkopłytowe. Raport o stanie technicznym, Instytut Techniki Budowlanej, 2018, http://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/0/00F10AB98B7B2002C12584E900354464/%24File/128.pdf (dostęp: 6.03.2020).
2. Commission welcomes agreement on energy performance of buildings, European Commission, 2017, https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/IP_17_5129 (dostęp: 6.03.2020).
3. Dane liczbowe Funduszu Termomodernizacji i Remontów, Bank Gospodarstwa Krajowego, https://www.bgk.pl/files/public/Pliki/Fundusze_i_programy/FTiR/Dane_liczbowe_FTiR.pdf (dostęp: 6.03.2020).
4. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/844 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków i dyrektywę 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej (Dz. Urz. UE L 156/75).
5. Gospodarka mieszkaniowa w 2018 roku, Główny Urząd Statystyczny, 2019, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/infrastruktura-komunalna-nieruchomosci/nieruchomosci-budynki-infrastruktura-komunalna/gospodarka-mieszkaniowa-w-2018-roku,14,2.html (dostęp: 6.03.2020).
6. Raport z przeglądu funkcjonowania ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów w latach 2009-2016, Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa, Departament Mieszkalnictwa, 2017, http://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/0/00F10AB98B7B2002C12584E900354464/%24File/128.pdf (dostęp: 6.03.2020).
7. Raport z wyników. Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011, Główny Urząd Statystyczny, 2012, https://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/lud_raport_z_wynikow_NSP2011.pdf (dostęp: 6.03.2020).
8. Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, 2019, http://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/0/00F10AB98B7B2002C12584E900354464/%24File/128.pdf (dostęp: 6.03.2020).
9. Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów (tekst jednolity: DzU 2020, poz. 22, z późn. zm.).
10. Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (DzU 2018, poz. 2389, z późn. zm.).
11. Uzasadnienie do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, 2019, http://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/0/00F10AB98B7B2002C12584E900354464/%24File/128.pdf (dostęp: 6.03.2020).
12. Ustawa z dnia 23 stycznia 2020 r. o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów (DzU 2020, poz. 412).

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!