Problemy z utrzymaniem jakości wody basenowej w istniejących systemach jej oczyszczania

Zgodnie z obowiązującymi wytycznymi i przepisami, a przede wszystkim rozporządzeniem w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać woda na pływalniach [10], instalacje wody basenowej muszą umożliwiać pobranie prób wody z niecek basenów oraz instalacji cyrkulacji. Oprócz badań bakteriologicznych rozporządzenie wprowadziło obowiązek kontroli zawartości chloru związanego na poziomie poniżej 0,3 mg Cl₂/dm³.

W badanym obiekcie instalacja została dostosowana do poboru prób wody z instalacji cyrkulacji w poszczególnych systemach uzdatniania wody. W obiekcie prowadzone są badania jakości wody za pomocą elektronicznych urządzeń pomiarowo-regulacyjnych w systemie ciągłym (fot. 1) i za pomocą fotometru, notowane w dzienniku nadzoru pracy urządzeń i jakości wody czterokrotnie w ciągu doby, a badania chloru związanego – raz dziennie (fot. 2).

Systemy do ciągłego pomiaru są wyposażone w elektrody do mierzenia chloru wolnego, pH, potencjału redox oraz temperatury wody. Brakuje układu celek z elektrodą i zespołu do pomiaru chloru związanego – nie jest to wymagane, ale umożliwia obsłudze basenu szybką reakcję na zwiększenie się tego parametru. Dane z eksploatacji tego obiektu wskazują, że istniejące systemy oczyszczania wody nie są w stanie utrzymać poziomu chloru związanego w wodzie na wymaganym poziomie poniżej 0,2 mg Cl₂/dm³ dla brodzika i 0,3 mg Cl₂/dm³ dla pozostałych instalacji, a w instalacji cyrkulacji 0,2 mg Cl₂/dm³.

Problemy z chlorem w wodzie basenowej

Celem chlorowania wody jest niszczenie patogenów i zapobieganie wtórnemu skażeniu wody basenowej. Woda poddana procesowi chlorowania może wchodzić w reakcje z jej składnikami, tworząc:

• chlorek wytworzony w trakcie reakcji z nieorganicznymi reduktorami, takimi jak NO₂^_,^s2–,Fe2+,
• uboczne produkty chlorowania: chloroform, kwasy chloroorganiczne i wiele innych.

Chlor pozostały może występować w wodzie jako chlor wolny oraz chlor związany. Bardzo ważne jest określenie zawartości zarówno chloru wolnego, jak i związanego, ponieważ znacząco wpływają one na proces dezynfekcji i jego efekty.

Na chlor wolny składają się: chlor cząsteczkowy, kwas podchlorawy oraz jony chlorkowe. Natomiast chlor związany występuje pod postacią chloramin nieorganicznych i organicznych [2]. Zbyt duża zawartość chloru w wodzie może wywoływać podrażnienie skóry osób kąpiących się oraz osłabienie struktury włosów [3].

Chlor wprowadzony do wody ulega hydrolizie, co skutkuje powstaniem słabego kwasu podchlorawego i kwasu solnego.

Podczas dezynfekcji część chloru zostaje zużyta do niszczenia bakterii, część do utleniania związków organicznych, część pozostaje niezwiązana, a reszta tworzy chloraminy, łącząc się z azotem amonowym [4]. Reakcje chloru z azotem amonowym są następujące [1, 2]:

• powstawanie monochloraminy:

• powstawanie dichloroaminy:

• powstawanie trichloraminy:

Chloraminy nieorganiczne jako środek dezynfekujący mają słabsze działanie niż chlor. Są dodatkowo rozpuszczalne w wodzie.

Do chloramin nieorganicznych zaliczamy: monochloraminy (NH₂Cl), dichloraminy (NHCl₂) i trichloraminy (NCl₃). Powstawanie tych związków zależy w dużym stopniu od wartości pH, zasadowości, stosunku chloru do azotu, temperatury i czasu kontaktu chloru z azotem. Najwięcej chloramin powstaje przy pH pomiędzy 7,5 a 9,0. Dichloraminy i trichloraminy powstają przy wartości pH 4,0–6,0. Dodatkowo produkcja chloramin maleje wraz z temperaturą oraz czasem kontaktu wody ze środkiem dezynfekującym [2,3].

Chloraminy organiczne powstają, gdy w wodzie basenowej występują organiczne związki azotu. Do chloramin organicznych należą m.in. chloramina B oraz chloramina T. Organiczne chloraminy są ważne dla odpowiedniej dezynfekcji patogenów podczas uzdatniania wody i zapobiegają ponownemu powstawaniu drobnoustrojów [5]. Uważa się, że chloraminy odgrywają główną rolę w wywoływaniu alergii, podrażnień oczu, dróg oddechowych, błony śluzowej nosa. To głównie stosunek monochloraminy do dichloraminy i stężenie trichloraminy wpływają na zapach i smak wody basenowej [3,6].

Badania jakości wody w instalacji

W opisywanej instalacji występowały przekroczenia trihalogenometanów (THM) oraz chloroformu. Trihalogenometany są generowane przez kompleksową reakcję między chlorem a naturalnie występującą lub importowaną materią organiczną. Parametry wpływające na tworzenie trihalogenometanów to: materia organiczna, stężenie chloru, czas kontaktu wody ze środkiem dezynfekującym, pH wody oraz temperatura [6].

Poprzez sumę THM rozumie się sumę stężeń takich związków, jak: trichlorometan, bromodichlorometan, dibromochlorometan, tribromometan. Powinno się dążyć do osiągnięcia jak najmniejszego stężenia tej wartości [7].

Najczęściej badanym i analizowanym trihalogenometanem jest chloroform. Substancja ta jest wchłaniana przez skórę i drogi oddechowe. W zbyt dużych dawkach chloroform powoduje spowolnienie czynności centralnego układu nerwowego oraz choroby układu krążenia. Dodatkowo podrażnia drogi oddechowe i wywołuje ich stany zapalne. Może negatywnie wpływać na samopoczucie osób chorych na astmę [3, 9].

W opisywanym obiekcie występowały następujące przekroczenia liczby mikroorganizmów: powyżej 20 jednostek tworzących kolonię (jtk)/100 ml w brodziku i powyżej 100 jtk/100 ml w pozostałych basenach.

Pierwsze oznaki problemów pojawiły się w badaniach przeprowadzonych 8 marca 2017 r. w wodzie w brodziku.

Z kolei badania z 10 maja 2017 wykazały przekroczenia w basenie rekreacyjnym, w wannach SPA i w brodziku. Występujące w tym dniu w wodzie basenowej przekroczenia ilości bakterii typu Pseudomonas aeruginosa wykluczały możliwość kąpieli. Pseudomonas aeruginosa (pałeczka ropy błękitnej) to „(…) Gram-ujemna bakteria o wymiarach 0,5–0,8 mm na 1,5–3,0 mm, żyjąca głównie w glebie i wodzie oraz na powierzchni roślin” [9]. Bakteria ta ma minimalne potrzeby żywieniowe, przez co bardzo łatwo rozwija się w najprostszych środowiskach. Optymalna temperatura do jej rozwoju to od 37 do 42°C [9].

Zarażenie Pseudomonas aeruginosa dotyczy najczęściej osób z obniżoną odpornością. Może powodować u użytkownika basenu infekcje ucha środkowego i zewnętrznego, zakażenia ran, zakażenia układu moczowego, kości i stawów oraz bakteryjne zapalanie rogówki.

Najpoważniejszym następstwem zakażenia pałeczką ropy błękitnej jest infekcja krwi – sepsa [10]. Według rozporządzenia Ministra Zdrowia [10] dopuszczalna liczba pałeczki ropy błękitnej w 100 ml wody wynosi 0, niezależnie od rodzaju basenu.

Działania naprawcze podejmowane przez zarządcę obiektu

Zwiększona częstotliwość płukania filtrów z przechorowaniem wody w zbiorniku przed płukaniem filtrów

Badania kontrolne przeprowadzone 7 lutego 2017 r. wykazują poprawę – zawartość chloru związanego we wszystkich instancjach wody basenowej utrzymuje się poniżej progu wymaganego w rozporządzeniu [10]. Badania przeprowadzone 8 marca 2017 wykazały, że zawartość chloru związanego w wodzie w brodziku jest przekroczona do mg 0,3 Cl₂/dm³, a w pozostałych instalacjach utrzymuje się poniżej progu wymaganego w rozporządzeniu [10].

Zmiana w oczyszczaniu wody – wprowadzanie związków dwutlenku chloru do zbiornika przed płukaniem za pomocą systemu Wapotec

Badania przeprowadzone przez akredytowane laboratorium 27 kwietnia 2017 r. wykazały przekroczenie zawartości chloru związanego we wszystkich badanych instalacjach. Badania kontrolne przeprowadzone 10 maja 2017 r. wykazały, że tylko w wodzie w basenie sportowym B1 zawartość chloru związanego była odpowiednia, a w pozostałych instalacjach wystąpiły przekroczenia dopuszczalnego poziomu 0,3 mg Cl₂/dm³:

• w wodzie w wannie SPA1: 0,38 mg Cl₂/dm³, a w SPA 2: 0,41 mg Cl₂/dm³,
• w wodzie basenu rekreacyjnego B2: 0,37 mg Cl₂/dm³,
• w wodzie brodzika B3: 0,27 mg Cl₂/dm³,
• w instalacji cyrkulacji basenu sportowego B1: 0,22 mg Cl₂/dm³.

Problemy z jakością wody basenowej

Występowanie w wodzie poszczególnych mikroorganizmów odnotowane w trakcie badań przeprowadzonych 10 maja 2017 r. zestawiono w tab. 1, a bakterii typu Pseudomonas aeruginosa – w tab. 2. Badania bakteriologiczne dyskwalifikują wodę we wszystkich obiegach dla kąpiących się zgodnie z wymaganiami zawartymi w rozporządzeniu [10].

Wprowadzenie radykalnych działań naprawczych

Z uwagi na dotychczasowy brak efektów zdecydowano o zastosowaniu mobilnego systemu płukania i dezynfekcji ozonem SPiD (fot. 3). Jest to autonomiczne urządzenie zdolne do przygotowania roztworu dezynfekcyjnego na bazie wody ozonowej, do pracy którego potrzebna jest tylko woda oraz energia elektryczna dostarczona bezpośrednio z instalacji elektrycznej lub generatora prądu. Monitoring parametrów pracy oraz ich regulacja odbywa się za pomocą dotykowego panelu sterującego z oprogramowaniem. Praca całego układu, czyli dopływ wody, wypływ czynnika dezynfekcyjnego, regulacja nasycenia wody ozonem i utrzymanie jego stałej zadanej dawki, jest w pełni zautomatyzowana. Przyłącza wodne są przystosowane do instalacji we wszystkich możliwych kombinacjach.

Ozon wykorzystywany do przygotowania wody ozonowej jest wytwarzany przez generator o wydajności 60 lub 120 g O₃/h, wyposażony w jeden moduł wyładowczy z płytą aluminiową chłodzoną powietrzem. Moduł ozonatora ma zwiększoną odporność na uszkodzenia spowodowane wstrząsami w trakcie transportu.

Ozon jest wytwarzany z tlenu pozyskiwanego z otaczającego powietrza przez wytwornicę tlenu. Wytwornica jest przymocowana na stałe do ramy, dodatkowo przygotowane jest miejsce do montażu drugiej, przenośnej wytwornicy tlenu, dołączanej do układu w trybie równoległym dla zwiększenia jego mocy. Wydajność nominalna całego systemu to 4–8 m³/h wody wysokoozonowanej (maks. 6 ppm O₃ resztkowego), przy ciśnieniu 4–12 barów.

Dla bezpieczeństwa obsługi kolumny kontaktowe wyposażono w pułapkę wodno-gazową z przelewem, wentylator przedmuchowy, urządzenia pomiarowe on-line ozonu resztkowego w wodzie, urządzenia pomiarowe on-line ozonu w powietrzu zintegrowane z alarmem dźwiękowym oraz destruktor ozonu podłączany elastycznym wężem santoprenowym, ze stalową spiralą uziemiającą.

Układ pompowy może służyć do dozowania wody wysokoozonowanej bezpośrednio do uzdatnianej wody cyrkulującej w basenie czy wannie z hydromasażem SPA. System SPiD można także wykorzystywać do bezpiecznego mycia i dezynfekcji różnego rodzaju powierzchni za pomocą lancy natryskowej wyposażonej w dysze bezmgłowe, z wężem umiejscowionym na rozwijanym bębnie. Na rurociągu zasilającym znajduje się zawór ręczny do regulacji dopływu wody oraz przepustnica z napędem elektrycznym automatycznie dopuszczająca wodę do jednej kolumny kontaktowej.

Pierwszy etap działania ozonem

W pierwszej kolejności wykonano czyszczenie mieszanką wody z ozonem resztkowym rynien przelewowych wraz z rurami odpływowymi we wszystkich nieckach za pomocą lancy natryskowej wyposażonej w dyszę bezmgłową.

Czytaj też: Nowoczesne i innowacyjne technologie oczyszczania wody basenowej (cz. 2) >>>

W trakcie prac prowadzone były badania zawartości ozonu oraz chloru wolnego i związanego w wodzie w poszczególnych nieckach. Płukanie prowadzone było w godzinach nocnych. Badania wody przeprowadzone w laboratorium 22 maja 2017 r. wykazały brak mikroorganizmów i bakterii oraz znaczące obniżenie zawartości chloru związanego w wodzie z poszczególnych niecek:

• basen sportowy B1: 0,08 mg Cl₂/dm³,
• basen rekreacyjny B2: 0,12 mg Cl₂/dm³,
• wanna SPA1: 0,12 mg Cl₂/dm³,
• wanna SPA2: 0,10 mg Cl₂/dm³,
• brodzik B3: 0,09 mg Cl₂/dm³.

Drugi etap działania ozonem

W drugim etapie działań naprawczych wykonano próbę włączenia instalacji wody z ozonem resztkowym do instalacji oczyszczania wody basenowej. Próby te jednak się nie udały ze względu na brak króćców w instalacjach oczyszczania wody umożliwiających podłączenie instalacji wody zaozonowanej.

Po konsultacjach podjęto próbę wprowadzenia wody wysokozaozonowanej, produkowanej w SPiD do zbiorników wody obiegowej. W pierwszej próbie prowadzono dozowanie w okresie nocnym, a następnie również w ciągu dnia z oznaczaniem zawartości ozonu w wodzie i powietrzu. Działania te pozwoliły na obniżenie zawartości ogólnej liczby mikroorganizmów i bakterii typu Pseudomonas aeruginosa, ale nie udało się ich całkowicie zlikwidować.

Wyniki badań przeprowadzonych 26 i 31 maja wykazały, że nie udało się obniżyć liczby bakterii w instalacji cyrkulacji wody basenu rekreacyjnego i brodzika, przy bardzo znaczącym obniżeniu zawartości chloru związanego.

Trzeci etap działania ozonem

W kolejnym etapie działań naprawczych przeprowadzono czyszczenie ścian zbiorników i instalacji trakcji mieszanką wody z ozonem resztkowym przy użyciu dyszy bezmgłowej. Działania te pozwoliły na likwidację bakterii typu Pseudomonas aeruginosa zarówno w wodzie w nieckach, jak i w instalacji cyrkulacji poszczególnych basenów. Wyniki badań przeprowadzonych w laboratorium Centrum Badań i Dozoru Górnictwa Podziemnego 5 czerwca 2017 r. podano w tab. 3 i tab.4.

Ocena zastosowanych działań naprawczych

Działania podjęte z użyciem mobilnego ozonatora typu SPiD przyniosły poprawę jakości wody, ale osiągnięcie tego efektu było bardzo trudne ze względu na niemożność pełnego wykorzystania tego urządzenia spowodowaną nieprzygotowaniem w obiekcie instalacji oczyszczania wody umożliwiającej włączenie instalacji wody wysokozaozonowanej.

Doświadczenia uzyskane przy awaryjnym użyciu urządzenia typu SPiD pozwalają jednak na zarekomendowanie wdrożenia w przyszłości procedur naprawczych w następującej kolejności:

1. Czyszczenie i mycie mieszanką wody z ozonem resztkowym za pomocą lancy natryskowej wyposażonej w dyszę bezmgłową rynien przelewowych wraz z rurami odpływowymi we wszystkich nieckach.

2. Czyszczenie i mycie mieszanką wody z ozonem resztkowym wodą wysokozaozonowaną z lancy natryskowej wyposażonej w dyszę bezmgłową zbiorników i instalacji atrakcji.

3. Włączenie instalacji wody wysokozaozonowanej do instalacji oczyszczania wody.

Rozbudowa systemu instalacji technologicznych do eliminowania zagrożeń bakteriologicznych

Na podstawie uzyskanych pozytywnych efektów działań naprawczych podjętych na przełomie maja i czerwca 2017 r., w analizowanym obiekcie proponuje się:

• zastosowanie okresowego systemu wody wysokozaozonowanej SPiD – jako rozwiązania innowacyjnego,
• zabudowę reaktorów UV w każdej instalacji,
• połączenie układu okresowego wprowadzania wody wysokozaozonowanej z reaktorami UV pracującymi ciągle – jako rozwiązania innowacyjnego.

System okresowego ozonowania za pomocą urządzenia mobilnego SPiD

System SPiD może być stosowany w procesie technologicznym uzdatniania wody basenowej:

• do dezynfekcji i zaawansowanego utleniania. System zostaje wpięty do głównego systemu uzdatniania, dzięki któremu występują sprzyjające warunki do mikroflokulacji oraz wytrącania się żelaza i manganu. Ułatwia to usuwanie organicznych zanieczyszczeń pochodzenia antropogenicznego, takich jak kosmetyki, aminokwasy, wydzieliny z ciał, włosy oraz nieorganicznych takich jak mocznik i amoniak;
• jako urządzenie do dezynfekcji i mycia niecki basenu, SPA oraz powierzchni przylegających wraz z infrastrukturą techniczną i technologiczną.

Dla pierwszego zastosowania istotne jest to, że urządzenie ma kompaktowe rozmiary, które umożliwiają wprowadzenie go praktycznie do każdego podbasenia. Jest wyposażone we wszystkie elementy niezbędne do prowadzenia procesów ozonowania, zarówno techniczne, diagnostyczne, jak i bezpieczeństwa. Sprawia to, że podłączenie go do głównego strumienia uzdatnianej wody wyposażonego w filtry ciśnieniowe jest bardzo łatwe i nie wymaga specjalistycznego serwisu.

W basenach wyposażonych w filtry żwirowo-piaskowe należy w filtrach wymienić jedną z warstw piaskowych na warstwę z węglem aktywnym. Możliwości zainstalowanie urządzanie pokazano na rys. 1 i rys. 2.

Dodatkowo w trakcie płukania filtrów można od dołu filtra wprowadzić dezynfekcję, która zapobiega gromadzeniu się ładunku mikroorganizmów w złożu filtracyjnym. Ostatnim elementem jest dopuszczenie wody uzupełniającej przez SPiD, dzięki czemu mamy 100-proc. pewność, że nie wprowadzimy żadnych zanieczyszczeń z zewnątrz do układu technologicznego oczyszczania wody.

Z kolei w przypadku zastosowania SPiD jako urządzenia do dezynfekcji i mycia oraz zabiegów konserwacyjnych może być ono wykorzystywane do wszystkich elementów instalacji basenowej bez konieczności ponownego spłukiwania wodą, gdyż ozon rozłoży się samoczynnie na zanieczyszczeniach do czystego tlenu. W tym celu urządzenie wyposażone jest w lance do wysokociśnieniowego mycia z dyszą bezmgłową, która ogranicza desorpcję ozonu na mytych powierzchniach.

Aby ograniczyć uwalnianie się ozonu podczas mycia powierzchni, już w kolumnach kontaktowych następuje pierwszy proces odgazowania wody wysokoozonowanej i usunięcie z niej niezwiązanego ozonu do destruktora w celu zapewnienia bezpieczeństwa obsługi. Urządzeniem tym można myć z jednoczesnym dezynfekowaniem praktycznie wszystkie miejsca w basenach wewnętrznych i zewnętrznych. Przydatne jest zwłaszcza do obsługi brodzików dla małych dzieci i SPA, gdzie nagromadzenie zanieczyszczeń i drobnoustrojów jest bardzo duże.

Zabudowa lamp – reaktorów UV

Zastosowanie reaktorów UV polega na naświetlaniu wody przepływającej przez cylindry – reaktory, w których umieszczone są lampy emitujące promieniowanie ultrafioletowe o odpowiedniej mocy. Promieniowanie to powoduje niszczenie bakterii chorobotwórczych, ale nie chroni wody przed wtórnym skażeniem i musi być powiązane z końcową dezynfekcją chlorem.

Technologia UV zyskuje na znaczeniu także w uzdatnianiu wody basenowej ze względu na to:

• że podobnie jak ozon pozwala zmniejszyć dawkę chloru/podchlorynu sodu;
• jest skuteczna także w przypadku mikroorganizmów, które są odporne na chlor;
• eliminuje bakterie wody ciepłej – Legionellę;
• oprócz dezynfekcje doprowadza do redukcji chloraminy.

Czytaj też: Ocena i analiza zużycia wody w różnych pływalniach krytych >>>

Poza efektem czysto dezynfekcyjnym technologia UV ma jeszcze jedną bardzo istotną w przypadku basenów zaletę – światło UV rozbija i utlenia chloraminy. Chloraminy to związki zbudowane w oparciu o chlor (Cl), azot (N) i wodór (H) i to w różnych kombinacjach. To właśnie chloraminy są odpowiedzialne za „zapach chlorowy” w wodzie basenowej. Jednym ze sposobów ograniczania dawek chloru jest instalowanie urządzeń UV w celach dezynfekcyjnych. Promieniowanie UV rozbija wiązania chloraminy i niszczy ją (nie tylko zresztą chloraminę, ale i inne substancje organiczne). Dzięki promieniowaniu UV przy dawce 600–800 J/m² można zredukować chloraminę z 1,00 ppm do 0,2 ppm.

Do sztucznego wytwarzania (emitowania) promieniowania UV stosuje się gazowe lampy wyładowcze. Z uwagi na ciśnienie pary rozróżnia się dwa typy promienników: nisko- i średniociśnieniowe. Oba rodzaje lamp emitują promieniowanie UV, ale różnią się zakresem i charakterem emisji. Lampy niskociśnieniowe emitują prawie wyłącznie promieniowanie w zakresie UV-C, przy czym prawie 100% tego promieniowania jest emitowane w paśmie 254 nm. Natomiast lampy średniociśnieniowe emitują promieniowanie w całym zakresie UV, w większości poza zakresem skuteczności dezynfekcyjnej.

Typowa żywotność lamp niskociśnieniowych wynosi ok. 8000 h, przy czym czołowi producenci gwarantują do. 12 000 h. Żywotność lamp średniociśnieniowych jest znacznie niższa i wynosi ok. 3000–5000 h. Obecnie dostępne są trzy rodzaje promienników:

• niskociśnieniowe o niskiej intensywności (nisko, nisko),
• niskociśnieniowe o wysokiej intensywności (nisko, wysoko),
• średniociśnieniowe (średnio, wysoko).

Odpowiednio dobrane urządzenia obu rodzajów powinny spełnić swoje zadanie dezynfekcyjne przy dawce UV 600–800 J/m². W przypadku redukcji chloraminy urządzenia wyposażone w promienniki średniociśnieniowe będą dużo efektywniejsze przy dawce UV 800 J/m² .

Zastosowanie układu okresowego ozonowania SPiD z reaktorami UV pracującymi ciągle

W przypadku basenów, które nie mają możliwości zastosowania filtrów węglowych (w badanym obiekcie mamy dwie największe instalacje z filtrami podciśnieniowymi), czy w celu zwiększenia bezpieczeństwa stosowania technologii ozonowania z jednoczesnym obniżeniem chloru związanego w niecce dodatkowym elementem będzie zastosowanie lampy UV pracującej w technologii średniociśnieniowej. Urządzenie służy do usuwania ozonu resztkowego z wody po procesie utleniania i dezynfekcji (maks. zawartość 0,05 ppm O3) i dodatkowo dezynfekuje wodę, jeżeli jej mętność nie jest większa niż 1 NTU.

System SPiD może być wyposażony w lampę UV pracującą w technologii średniociśnieniowej, sterowaną z panelu urządzenia. Zastosowanie tego urządzenia w głównym systemie uzdatniania poprawi czystość całego basenu, łącznie z usunięciem filmów biologicznych ze ścian rur i samej niecki. W tym celu po zamknięciu basenu dla użytkowników należy włączyć system z ominięciem filtra podciśnieniowego oraz wyłączoną lampą UV i przy dwukrotnie zmniejszonej wydajności cyrkulacji dozować do układu wysokoozonowaną wodę. Spowoduje to wzrost ozonu resztkowego w całej instalacji, dzięki czemu usuniemy zanieczyszczenia i bakterie.

Aby z powrotem usunąć ozon resztkowy z układu, wystarczy ponownie pompować wodę przez filtr podciśnieniowy i włączyć lampę UV. Zmiana dezynfektanta (ozonu) w niecce ułatwia utrzymanie jej w czystości, gdyż bakterie i drobnoustroje są bardzo wrażliwe na zmiany środka dezynfekcyjnego.

Ocena skuteczności proponowanych rozwiązań

Analizując okres od stycznia do lutego, można zauważyć wzrost wszystkich parametrów, zarówno w niecce basenu, jak i w systemie cyrkulacji. W czerwcu przedstawione zostały wyniki zastosowania systemu mobilnego ozonowania (tab. 5).

Dopuszczalna zawartość chloru związanego przekroczona została w styczniu i w lutym, natomiast po procesie ozonowania spadła ośmiokrotnie, do wymaganego przepisami poziomu.

Na podstawie uzyskanych wyników działań naprawczych można przyjąć, że:

• najbardziej skuteczne powinno być rozwiązanie układu okresowego ozonowania SPiD z reaktorami UV pracującymi ciągle (wariant 3) – jednocześnie należy nadmienić, że jest to rozwiązanie najdroższe, ale innowacyjne;
• skutecznym i sprawdzonym w działaniu jest układ okresowego ozonowania SPiD (wariant 1) – jest to najtańsze rozwiązanie i innowacyjne;
• skutecznym w działaniu w wielu instalacjach wody basenowej będzie też rozwiązanie z układem ciągłego działania lamp – reaktorów UV o dawce (najlepiej) 800 J/m², dostosowane do wydajności każdego z czterech układów oczyszczania wody basenowej (wariant 2), wielokrotnie sprawdzone w działaniu. Rozwiązanie jest droższe od wariantu 1, ale tańsze od wariantu 3.

Literatura

1. Hermanowicz W., Fizyko-chemiczne badanie wody i ścieków, Wyd. 2, Arkady, Warszawa 1999.
2. Kowal A.L., Świderska-Bróż M., Oczyszczanie wody, PWN, Warszawa–Wrocław, 1996.
3. Florentin A., Hautemanière A., Hartemann Ph., Health effects of disinfection by-products in chlorinated swimming pools, „International Journal of Hygiene and Environmental Health”, 214,2011.
4. Hermanowicz W., Chemia sanitarna, Arkady, Warszawa 1984.
5. Lee W., Wasterhoff P,. Formation of organic chloramines during water disinfection – chlorination versus chloramination, „Water Research”43, 2009.
6. Amy G.L., Chadik P.A, Chowdhury Z.K., Developing models for predicting trihalomethane formation potential and kinetics, „American Water Works Association”7/79, 1987.
7. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2015 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (DzU 2015, poz. 1989).
8. Hendrix A., Genetics Company, Potencjał oksydacyjno-redukcyjny (Redox) – nowe narzędzie do oceny
9. Wyczarska-Kokot J., Mikrobiologiczne wskaźniki jakości wody w pływalniach, „Rynek Instalacyjny” nr 9/2010.
10. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 9 listopada 2015 w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać woda na pływalniach (DzU 2015, poz. 2016).
11. Muszański R., Wykorzystanie mobilnych systemów ozonowania wody do obniżenia chloru związanego w basenach kąpielowych, praca zbiorowa, Kuś K., Piechurski F. (red.), „Instalacje basenowe”, Gliwice 2017.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!