Urządzenia przeciwzalewowe

Stosowanie urządzeń przeciwzalewowych w budynkach uregulowane jest w rozporządzeniu w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [1]. Rozporządzenie to w § 124 stanowi: Instalacja kanalizacyjna grawitacyjna w pomieszczeniach budynku, z których krótkotrwale nie jest możliwy grawitacyjny spływ ścieków, może być wykonana pod warunkiem zainstalowania zabezpieczenia przed przepływem zwrotnym ścieków z sieci kanalizacyjnej przez zastosowanie przepompowni ścieków, zgodnie z wymaganiami Polskiej Normy dotyczącej projektowania przepompowni ścieków w kanalizacji grawitacyjnej wewnątrz budynków lub urządzenia przeciwzalewowego zgodnie z wymaganiami Polskiej Normy dotyczącej urządzeń przeciwzalewowych w budynkach. Norma dotycząca projektowania pompowni ścieków to PN-EN 12056-4:2002 [2] i należy ją obowiązkowo stosować w zakresie pkt 4–6.

 Wymagania dla urządzeń przeciwzalewowych w budynkach przywołane w rozporządzeniu zawiera norma PN-EN 13564-1:2004 [3]. Wyróżnia ona sześć typów urządzeń przeciwzalewowych: z jednym lub dwoma samoczynnymi mechanizmami zamykania i ewentualnie mechanizmem awaryjnym.

Dobór optymalnego urządzenia przeciwzalewowego zależy od wielu czynników: należy brać pod uwagę przeznaczenie budynku, usytuowanie instalacji i przyborów sanitarnych oraz kanału, a także rodzaj ścieków.

Wpusty i zasuwy

W niektórych przypadkach poziom zalewania znajduje się na takiej wysokości, że wystarczy zabezpieczenie jedynie wpustu w podłodze piwnicy lub pojedynczego urządzenia ze ściekami szarymi − np. umywalki lub pralki w piwnicy. Wystarczą do tego wpusty wyposażone w klapy zwrotne lub zawory zwrotne. Do większych średnic przewodów i ochrony całych kondygnacji czy budynków stosuje się zasuwy burzowe. Najprostsze wśród nich to urządzenia, które przepuszczają ścieki tylko w jedną stronę i działają samoczynnie pod wpływem naporu cofających się ścieków na klapę zwrotną. Oferowane są też zasuwy z dwiema klapami do ścieków mogących zawierać fekalia.

Do ścieków z fekaliami zalecane są urządzenia z mechanizmem zamknięcia z napędem typu 3, które mogą pokonać ewentualny opór zalegających w przewodzie nieczystości. Ma to uzasadnienie w praktyce i w każdym przypadku należy przeanalizować koszty i oszczędności inwestycyjne oraz koszty poniesionych szkód w razie zalania pomieszczeń w budynku. Są bowiem takie budynki, w których oszczędzanie na zabezpieczeniach przeciwzalewowych może się drogo zemścić.

Urządzenia do ścieków z fekaliami z automatycznymi zaworami zwrotnymi zasilane energią zewnętrzną służą do zabudowy w płycie podłogowej lub na swobodnym przewodzie kanalizacyjnym i w studzience. Mają dwie klapy zwrotne, które w normalnym trybie pracy są otwarte, a w razie cofnięcia ścieków automatycznie domykają się za pomocą siłownika sterowanego sondą umieszczoną w kanale.

Po ustąpieniu przepływu zwrotnego klapy są automatycznie otwierane. Dostępne są też urządzenia, które w wersji podstawowej wyposażone są tylko w klapy mechaniczne i w dowolnym momencie mogą być przezbrojone na urządzenia automatyczne.

Jeśli przybory sanitarne znajdujące się poniżej poziomu zalewania są często wykorzystywane, zalecane jest zastosowanie instalacji pompowych do zapobiegania przepływom zwrotnym. Można wówczas korzystać z przyborów sanitarnych nawet przy przepływie zwrotnym, a gdy nie ma cofki, ścieki spływają grawitacyjnie. Warto zwrócić uwagę, że § 124 [1] jako zabezpieczenie przed przepływem zwrotnym na pierwszym miejscu wymienia przepompownie ścieków.

Poza doborem ważny jest prawidłowy montaż. Jeśli urządzenie przeciwzalewowe zostanie zamontowane za ujściem przewodu odprowadzającego wodę z dachu lub z przyborów sanitarnych na wyższych kondygnacjach, to w czasie intensywnych opadów lub wzrostu poziomu ścieków w przykanaliku dojdzie do zalania pomieszczeń domu poniżej poziomu zalewania ściekami napływającymi z górnych części instalacji w budynku.

Niespełnienie wymogu zastosowania urządzeń i rozwiązań zapobiegających cofaniu się ścieków lub ich nieprawidłowy montaż jest wystarczającą podstawą dla ubezpieczyciela do odmowy wypłaty odszkodowania za straty w wyniku zalania budynku.

Istotna jest też oczywiście eksploatacja – czyli stały i regularny dozór urządzeń, który zapewni ich skuteczne działanie. Konieczny jest taki montaż, który umożliwi dostęp do urządzenia w celu przeprowadzania okresowych przeglądów i ewentualnego czyszczenia – przynajmniej raz na pół roku.

Wody opadowe

Rozporządzenie w § 126 stanowi też, jak powinny być odprowadzane wody opadowe z dachów i tarasów oraz zagłębień przy ścianach budynków – do wyodrębnionej kanalizacji deszczowej lub kanalizacji ogólnospławnej [1]. Kary za złamanie zakazu wprowadzania wód deszczowych czy drenażowych do kanalizacji sanitarnej stosowane przez zakłady wod-kan są wysokie – nawet do 10 tys. zł.

Przewody odprowadzające wody opadowe przez wnętrze budynku do sieci kanalizacji ogólnospławnej powinny być łączone z instalacją kanalizacyjną poza budynkiem. W razie braku możliwości odprowadzania wód do wyodrębnionej kanalizacji deszczowej lub kanalizacji ogólnospławnej można odprowadzać je na własny teren nieutwardzony, do dołów chłonnych lub zbiorników retencyjnych. Zmienianie naturalnego spływu wód opadowych w celu kierowania ich na teren sąsiedniej nieruchomości jest zabronione.

Literatura

1. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU nr 75/2002, poz. 690, z późn. zm.).
2. PN-EN 12056-4:2002 Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewnątrz budynków. Część 4: Pompownie ścieków. Projektowanie układu i obliczenia.
3. PN-EN 13564-1:2004 Urządzenia przeciwzalewowe w budynkach. Część 1: Wymagania.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!